یکی از راه‌های کاهش وابستگی به درآمد‌های نفتی در ایران، گسترش صنعت گردشگری است. ایران برای تبدیل شدن به قطب جهانگردی از مزایای بی‌شماری برخوردار است. تمدن پنج‌هزار ساله، اخذ رتبه دهم برترین کشور از نظر جاذبه‌های تاریخی و باستانی، وجود اماکن زیارتی و زیارتگاه‌های اقلیت‌های مذهبی، ایران را به لحاظ گردشگری مذهبی در بین کشورهای آسیای میانه حوزه قفقاز در زمره برترین‌ها قرار داده است. از دیگر جذابیت‌های این کشور طبیعت چهار فصل و گیاهان دارویی و آب‌های معدنی است که این عوامل می‌تواند در حوزه گردشگری سلامت مورد توجه قرار گیرد. موقعیت مناسب ایران در منطقه و دسترسی به آب‌های آزاد و قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم را نباید از نظر دور داشت. هرچند در ایران به دلیل کمبود تأسیسات اقامتی و پذیرایی مطابق با استانداردهای بین‌المللی و زیرساخت‌های مناسب گردشگری، توسعه صنعت گردشگری کشور در مقایسه با سایر کشورهای منطقه چندان مطلوب نيست. به همین دلیل شرکت گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران (سمگا) با هدف ارتقای صنعت گردشگری همراه با کسب بازده مناسب برای تأمین منافع سهامداران، علاوه بر سرمایه‌گذاری در صنعت هتلداری مطابق با استانداردهای بین‌المللی، سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت در بورس با کسب بازده مناسب را نیز در دستور کار خود قرار داده است. هفته‌نامه بورس درخصوص برنامه‌های شرکت سرمایه‌گذاری سمگا گفت‌‌وگویی با ساره محب‌علی، معاون سرمایه‌گذاری و امور شركت‌هاي این شرکت انجام داد که شرح آن را در ادامه می‌خوانید.
چشم‌انداز شرکت سرمایه‌گذاری سمگا را چطور ارزیابی می‌کنید؟
گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران- سمگا را به عنوان اولین هلدینگ گردشگری در ایران می‌شناسیم. این هلدینگ اولین شرکت بخش خصوصی ایرانی است که به عضویت سازمان جهانی جهانگردی (UNWTO) درآمده است. چشم‌انداز سمگا تا افق 1404، تبدیل شدن به نماد توسعه گردشگری در کشور و شناخته شدن به‌عنوان یکی از سه برند برتر گردشگری در منطقه است. در این راستا، سمگا ماموریت خود را ارائه خدمات در بخش‌های مختلف زنجیره توسعه فعالیت‌های گردشگری تعریف کرده است. گفتنی است، پس از تغییر تیم مدیریتی شرکت سمگا در راستای تأمین منافع سهامداران و دستیابی به بازده کوتاه‌مدت و حداکثری، با تشکیل تیمی کارآمد، سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را در دستور کار خود قرار داد و از این پس علاوه‌بر سرمایه‌گذاری بلندمدت در بخش گردشگری و هتلداری، به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه نیز پرداخته است.
آیا سمگا قصد تغییر حوزه سرمایه‌گذاری خود را دارد؟
هدف اولیه سمگا ایجاد زيرساخت‌هاي گردشگري مطابق با استانداردهای جهانی بوده است. در حال حاضر نيز بهره‌برداری از سرمايه‌گذاري‌هاي انجام شده و اقامتگاه‌هاي ساخته شده در دستور کار قرار دارد. همچنین براساس بازار هدف و نوع توریسم انتخابی (اکوتوریسم، توریسم درمانی و...) مجموعه کاملی از خدمات به مشتریان ارائه خواهد شد اما به غیر از اهدافی که از قبل تعریف و دنبال می‌شود، با توجه به بهبود شرایط اقتصادی و بازار سرمایه، مدیریت جدید شرکت برای دستیابی به بازده کوتاه‌مدت، ورود به سرمايه‌گذاري در بازار سرمايه را در دستور کار خود لحاظ کرده است. گفتنی است این سرمایه‌گذاری تنها سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت در بورس نیست بلکه سمگا قصد دارد با تکیه بر دانش مالی، سهم‌های ارزنده را در بازار سرمایه تشخیص داده و پس از انجام مذاکرات لازم اقدام به خرید بلوک‌های مدیریتی و کنترلی کند.
شرکت اخیرا چه اقداماتی انجام داده است؟
از اقدامات اخیر شرکت می‌توان ورود به حوزه مرمت و بازسازی بناهای تاریخی از طریق برنده شدن در مزایده مرمت، احیا و بهره‌برداری گراند هتل قزوین و کاروانسرای وکیل کرمان، سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، انجام مذاکرات اولیه در رابطه با تأمین مالی پروژه‌ها از طریق انتشار اوراق بهادار بدهي و كاهش هزينه‌هاي مالي شركت‌هاي زيرمجموعه را نام برد.
شرکت سمگا چه پروژه‌هایی را پیش رو دارد؟
شرکت گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران (سمگا) نخستین هلدینگ سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حوزه گردشگری است که فعالیت خود را از سال 1388 آغاز کرده است. تاسیس بانک گردشگری، سرمایه‌گذاری در هتل‌های 4 و 5 ستاره فرودگاه امام خمینی (هتل‌های ایبیس و نووتل با مدیریت گروه اکور)، سرمایه‌گذاری در مجتمع‌های خدماتی رفاهی بین راهی در محورهای مهم ترانزیت کشور، سرمایه‌گذاری در ساخت سه هتل در شهرهای تهران، سیرجان و بافت، بخشی از سرمایه‌گذاری‌های این شرکت به شمار می‌روند.
پروژه اداری- تجاری- اقامتی نگین افق نیایش یکی از برنامه‌های در حال انجام است که در زمینی به مساحت تقریبی 15,796 مترمربع در منطقه 3 شهری تهران در مجاورت بزرگراه نیایش واقع شده است. زیربنای ناخالص کل طرح در حدود 293,762 مترمربع است. از جمله نقاط قوت این پروژه موقعیت جغرافیای مناسب آن مانند دسترسی آسان، پوشش حمل و نقل عمومی مناسب، سطح اجتماعی و درآمدی بالاي ساکنان منطقه، جذابیت گردشگری و دسترسی آسان به امکانات گردشگری را می‌توان نام برد.
عملیات اجرایی اولیه این پروژه در سال 1392 با حجم سرمایه‌گذاری بالغ بر31,203 میلیارد ريال آغاز شده است. دوره بازگشت سرمایه این طرح چهار ساله و نرخ بازده داخلی آن معادل 31 درصد پیش‌بینی شده است.
در راستای توسعه گردشگری شهرستان‌ها، سمگا چه طرح و پروژه‌هایی را در دستور کار دارد؟
مجموعه اقامتی و تجارتی سیرجان در استان کرمان (شهر سیرجان) در زمینی به مساحت 27 هزار مترمربع با زیربنای 65 هزار مترمربع با امکاناتی نظیر هتل، مرکز خرید،هایپر مارکت، تالار پذیرایی، سالن‌های ورزشی، همایش، نمایشگاهی، رستوران، فودکورت و کافی‌شاپ در حال احداث است. پروژه در پنج بلوک از A تا E ساخته می‌شود. بلوک A مربوط به هتل و چهار بلوک دیگر اداری و تجاری است. از جذابیت‌هاي طرح مذکور می‌توان به قرار گرفتن در مسیر اصلی ترانزیت، وجود جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی متنوع در استان کرمان، طراحی و کاربری منحصر به فرد، موقعیت صنعتی شهر سیرجان و نیاز به اسکان مناسب مهمان‌های تجاری را نام برد. عملیات اجرایی اولیه این پروژه در سال1391 آغاز و دوره بازگشت سرمایه این طرح پنج سال و دو ماه پیش‌بینی شده‌است.
کاروانسرای وکیل کرمان مربوط به دوره قاجار یکی دیگر از پروژه‌های پیش رو است. این بنا قدمتی بالغ‌بر 170 سال دارد. ساخت این کاروانسرا به فرمان محمد اسماعیل خان وکیل‌الملک، والی کرمان در سال 1284-1277 قمری شروع شد و در سال 1287 و در دوره مرتضی قلی خان وکیل‌الملک ثانی به پایان رسید. این بنا که از 120 حجره در دو طبقه تشکیل شده است، در مجاورت بازار گنجعلی خان کرمان قرار دارد. کاروانسرای وکیل نزدیک به 11000 مترمربع مساحت دارد و از این نظر جزو کاروانسراهای بزرگ ایران و به تعبیری یکی از کاروانسراهای بزرگ جهان محسوب می‌شود. عملیات اجرایی اولیه این پروژه در سال 1396 و با حجم سرمایه‌گذاری بالغ‌بر 150 میلیارد ريال آغاز شده است. دوره بازگشت سرمایه این طرح چهار ساله و نرخ بازده داخلی آن معادل 41 درصد پیش‌بینی شده است.
پروژه دیگر سمگا، گراند هتل دومین مهمانخانه قزوین و از نخستین هتل‌های مدرن اروپایی است که در سال‌های پایانی دوره قاجار (سال‌های 1299تا 1300) در کشور ساخته شده است. گراند هتل در قسمت غربی ارگ صفوی قرار گرفته است و از طرف خیابان دو طبقه و از سمت حیاط سه طبقه است. راهروها و اتاق‌های هتل با طاق و قوس و قزح‌های خمیده (تویزه) پوشش داده شده که بنا را از نظر فرم معماری و سازه چوبی دارای اهمیت ویژه‌ای می‌کند. این هتل، قدیمی‌ترین هتل باقیمانده از این سبک در ایران است و در سال 1384 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. قرارداد مرمت و احيا و بهره‌برداري از این بنا به صورت B.O.T با دوره بازسازی سه سال و دوره بهره‌برداری 22سال است. عملیات اجرایی اولیه این پروژه در سال1396 با حجم سرمایه‌گذاری بالغ بر 125 میلیارد ريال آغاز شده است. دوره بازگشت سرمایه این طرح شش ساله و نرخ بازده داخلی آن معادل 40 درصد پیش‌بینی شده است.
پروژه هتل بافت، مورد دیگر است که در زمینی به مساحت 13.7 هکتار و با زیربنایی به متراژ حدود 11,500 مترمربع در شهرستان بافت در استان کرمان واقع شده است. پروژه مذکور در دو بخش مستقل در نظر گرفته شده که از یکدیگر مجزا می‌شوند. این پروژه شامل بخش‌های اقامتی و رفاهی است که در قالب یک ساختمان منسجم برای بخش هتل و ساختمان‌های مجزا برای بخش ویلاها در دو تیپ و همچنین بخش ورزشی- تفریحی طراحی شده است. ساخت این هتل در راستای تقویت گردشگری کمک شایانی به اقتصاد منطقه به‌وي‍ژه شهر بافت خواهد کرد. عملیات اجرایی اولیه این پروژه در سال 1395 و با حجم سرمایه‌گذاری بالغ‌بر 277 میلیارد ريال آغاز شده است. دوره بازگشت سرمایه این طرح شش ساله و نرخ بازده داخلی آن معادل 30 درصد پیش‌بینی شده‌است.
آیا شرکت قصد فروش پروژه یا دارایی‌های خود را دارد؟
بله؛ شرکت قصد دارد برخی از دارایی‌های خود را فروخته و منابع حاصل از آن را در حوزه‌هايي با بازده و دوره بازگشت سرمايه مناسب‌تر سرمایه‌گذاری کند و از این طریق علاوه‌بر کسب بازده بالاتر به بهسازي پرتفوي سرمايه‌گذاري بپردازد.
آیا شرکت قصد اصلاح ساختار مالی خود را دارد؟
ساختار مالی شرکت اصلی نیاز به اصلاح ندارد اما برخی از شرکت‌های زیرمجموعه نیاز به اصلاح ساختار مالی دارند به این معنا که در صورت‌های مالی تلفیقی مورخ 30/09/1395 شرکت سمگا مبلغ 4.369 میلیارد ریال بدهی بانکی موجود است که این بدهی در همان سال، 248 میلیارد ریال هزینه مالی را به صورت سود و زیان تلفیقی تحمیل کرده است. شرکت سمگا قصد دارد از طریق فروش برخی دارایی‌ها، سود حاصل از سرمایه‌گذاری در بورس و مذاکره با بانك‌ها برای کاهش نرخ تسهیلات، به کاهش هزینه‌ها و افزایش حاشیه سود در شرکت‌های زیرمجموعه دست یابد.
آیا برنامه‌ای برای افزایش سرمایه دارید؟
در حال حاضر برنامه کوتاه‌مدت برای افزایش سرمایه وجود ندارد اما ممکن است در آینده برای تأمین مالی بخشی از پروژه‌ها برنامه افزایش سرمایه در دستور کار قرار گیرد.
بررسی روند قیمتی سهم نشان از بازده حدود پنج درصدی سهم از ابتدای سال جاری تاکنون دارد. آیا برنامه‌ای برای اصلاح این موضوع دارید؟
دلایل بنیادی بسیاری از جمله سرمایه‌گذاری در حوزه‌های جدید و با بازده مناسب، افزایش سودآوری شرکت‌های زیرمجموعه، فروش برخی دارایی‌ها براي ورود به حوزه‌های پربازده برای افزایش قیمت سهام سمگا وجود دارد و اراده سهامدار عمده نیز حمایت تمام‌قد از سهام است، اما سایر سهامداران نیز باید ارزش واقعی سهم را بدانند و حاضر به فروش دارایی‌های خود پایین‌تر از ارزش واقعی نباشند.
پیش‌بینی سود سال جاری (منتهی به پایان آذرماه 97) را با تعدیل مثبت بیش از 17 درصدی اعلام کرده‌اید. دلیل این تعدیل و افزایش سودآوری چیست؟
شرکت از افزایش سود شرکت‌های زیرمجموعه و فروش بخشی از دارايي‌ها براي سرمايه‌گذاري در حوزه‌هاي با بازده بالاتر، پیش‌بینی افزایش سودآوری دارد.
آیا شرکت برای بهبود قیمت سهم خود برنامه‌ای در دستور کار دارد؟
در راستای حفظ منافع سهامداران و افزایش نقدشوندگی سهام سمگا، شرکت دارای صندوق بازارگردانی است. این صندوق از نقدینگی کافی برخوردار است و همیشه سعی در افزايش نقدشوندگي سهام و حمایت از منافع سهامداران دارد و این هدف به صورت جدی‌تر در آینده دنبال خواهد شد.
شرکت در حوزه بین‌المللی چه استراتژی در پیش دارد؟ آیا اقدامی برای گسترش فعالیت خود در این زمینه دارد؟
رسالت سمگا ایجاد اقامتگاه‌های مدرن و مطالعه در روش‌های نوین گردشگری برای جذب گردشگر بیشتر در داخل ایران است و پس از به ثمر نشستن این مهم، سمگا وارد حوزه‌های بین المللی نیز خواهد شد.
- شماره ۲۳۱ هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه ۹