"شفن" با ظرفیت اسمی یک میلیون تن تولید متانول در سال ۲۰% کل ظرفیت اسمی متانول ایران و ۰٫۸% ظرفیت اسمی متانول جهان را خود اختصاص داده است. همچنین این شرکت تنها تولیدکننده اسید استیک در کشور می باشد. در میان متانول سازان داخلی شفن از نظر حجم فروش با در اختیار داشتن ۴۰% سهم بازار پس از زاگرس قرار دارد.
در حال حاضر، سرمایه شرکت ۹۵۰ میلیارد ریال و ارزش بازار آن ۲۸٫۵ هزار میلیارد ریال می باشد. بازده شرکت در دوره یک ماهه ۷%، دوره سه ماهه ۳۵% و دوره یکساله ۹۳% می باشد. این شرکت، از واحدهای تجاری فرعی شرکت سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) است و واحد تجاری نهایی گروه سازمان تامین اجتماعی می باشد.
شرکت در بودجه ای که براساس عملکرد دوره شش ماهه برای سال مالی منتهی به ۲۹/۱۲/۹۶ ارائه نموده، سود هر سهم را مبلغ ۴,۴۹۴ ریال اعلام نموده که نسبت به سال گذشته ۷۰% افزایش داشته است. شفن در دوره نه ماهه، موفق به تحقق ۴,۲۵۵ ریال سود به ازای هر سهم معادل ۹۵% بودجه گردیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۱۱۲% افزایش داشته است. در ادامه به بررسی عملکرد شرکت در دوره نه ماهه می پردازیم:
تولید و فروش
بیش از ۸۰% درآمد شرکت، از فروش متانول و مابقی عمدتا از فروش اسید استیک حاصل می گردد. در بودجه۹۶، تولید ۸۶۵ هزار تن متانول برآورد گردیده که ۴% کمتر از سال گذشته می باشد. علت کاهش مذکور، کاهش زمان در اختیار تولید ناشی از قطع و افت فشار گاز طبیعی در نیمه نخست سال جاری اعلام گردیده است. شرکت در دوره نه ماهه ابتدای سال، موفق به تولید ۶۵۳ هزار تن متانول معادل ۷۵% بودجه گردیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵% کاهش یافته است.
شفن فروش ۸۶۵ هزار تن متانول را در سال جاری با ۴% افزایش نسبت به سال گذشته برآورد نموده و تا پایان آذر ماه توانسته فروش۶۰۰ هزار تن متانول معادل ۶۹% بودجه را تحقق نماید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶% کاهش داشته است.
شفن در بودجه۹۶، درآمد حاصل از فروش محصولات را با ۲۲% افزایش نسبت به سال ۹۵، مبلغ ۱۱٫۲۵ هزار میلیارد ریال برآورد نموده است. تا پایان آذر ماه، حدود ۸٫۴ هزار میلیارد ریال درآمد معادل ۷۵% بودجه محقق گردیده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۳۳% افزایش یافته است. در نمودار زیر، ترکیب فروش محصولات در بودجه۹۶ آورده شده است:
درآمد فروش متانول در بودجه سال جاری حدود 9.8 هزار میلیارد ریال برآورد گردیده که نسبت به سال گذشته 27% افزایش داشته است. همچنین شرکت در نه ماهه، موفق به تحقق 7.15 هزار میلیارد ریال درآمد فروش متانول معادل 73% بودجه گردیده که نسبت نه ماهه سال گذشته 38% افزایش یافته است. 70% از درآمد فروش شرکت در دوره نه ماهه صادراتی بوده که عمدتا ناشی از فروش متانول می باشد. در نتیجه، تغییرات نرخهای جهانی متانول و نرخ ارز بر سودآوری شرکت تاثیرات بسزایی دارد. در نمودار زیر، نرخهای جهانی متانول از اردیبهشت سال جاری تاکنون آورده شده است (ارقام به دلار/تن):
در نمودار زیر، نرخ تسعیر دلار از اردیبهشت سال جاری آورده شده است (ارقام به ریال/دلار):
نرخ ارز از 37.5 هزار ریال در اردیبهشت سال جاری به حدود 46 هزار ریال در بهمن ماه سال جاری افزایش یافته است.
در نمودار زیر، متوسط نرخهای فروش ماهانه متانول شفن از ابتدای سال جاری آورده شده است (ارقام به ریال/کیلوگرم):
بهای تمام شده کالای فروش رفته
در بودجه96، بهای تمام شده کالای فروش رفته با 12% افزایش نسبت به سال گذشته به مبلغ 5.9 هزار میلیارد ریال برآورد گردیده و تا پایان آذر ماه مبلغ 4.1 هزار میلیارد ریال آن معادل 69% بودجه تحقق یافته است. در نمودار زیر، ترکیب این هزینه در نیمه نخست سال آورده شده است:
بیش از 94% مواد مصرفی شرکت متشکل از گاز خوراک که قیمت آن با قیمت نفت همبستگی مثبت دارد و باقیمانده آن متشکل از گاز دی اکسید کربن می باشد. در هفته های اخیر، شاهد افزایش قیمت نفت و حتی رسیدن آن به 70 دلار / بشکه می باشیم. در جدول زیر، مقدار، متوسط نرخ و مبلغ مواد مصرفی در بازه های زمانی مختلف آورده شده است (ارقام مقدار به میلیون مترمکعب، نرخ به ریال/ مترمکعب و مبلغ به میلیارد ریال):
نرخ گاز طبیعی در بودجه96 برای هر مترمکعب 9.3 سنت از قرار هر دلار 33 هزار ریال و همچنین افزایش ده درصدی هزینه تعرفه سال95 سازمان منطقه ویژه (389 ریال برای هر مترمکعب) لحاظ گردیده است. با وجود افزایش نرخ دلار مبادله ای به بیش از 36 هزار ریال در حال حاضر، امکان افزایش بهای تمام شده وجود دارد. در نیمه نخست سال جاری، حاشیه سود ناخالص متانول 56% و اسید استیک 18% بوده است.
هزینه های مالی
در بودجه96، مبلغ 360 میلیارد ریال هزینه های مالی برآورد گردیده که نسبت به سال گذشته 24% کاهش داشته است. در نه ماهه نخست سال، 97% هزینه های مالی برآوردی تحقق یافته است. در نمودار زیر، روند هزینه های مالی در بازه های زمانی مختلف آورده شده است (ارقام به میلیارد ریال):
حاشیه سود ناخالص
در نمودار زیر، روند حاشیه سود ناخالص در بازه های زمانی مختلف آورده شده است:
حاشیه سود ناخالص در دوره نه ماهه، 52% بوده است.
نتیجه گیری
در بودجه96 تولید و فروش شفن با توجه به قطع و افت فشار گاز طبیعی در نیمه نخست سال جاری، با کاهش نسبت به سال گذشته برآورد گردیده است؛ اما درآمد شرکت متاثر از افزایش نرخهای فروش تحت تاثیر افزایش قیمتهای جهانی متانول و افزایش نرخ ارز در سال جاری افزایش محسوسی داشته است. شفن در بودجه96، نرخ فروش متانول را برای نیمه دوم سال 310 دلار / تن و نرخ تسعیر دلار را 38.5 هزار ریال در نظر گرفته است. با توجه به اینکه در هفته های اخیر نرخ هر تن متانول بالاتر از 400 دلار و نرخ تسعیر ارز آزاد بالای 45 هزار ریال بوده است، به نظر می رسد شرکت در تدوین بودجه جدید محتاطانه عمل نموده است. در صورتی که شرکت در سه ماهه باقیمانده متانول را به نرخ 390 دلار/ تن و با نرخ تسعیر ارز آزاد 45 هزار ریال جهت فروش صادراتی و نرخ تسعیر ارز مبادله ای 36 هزار ریال جهت فروش داخلی به فروش رساند، احتمال افزایش سودآوری و رسیدن آن به مبلغ 6,932 ریال (معادل 54% تعدیل مثبت) وجود دارد و در سال آتی نیز انتظار تحقق سودآوری در همین حدود مورد انتظار می باشد.
- منبع: کارگزاری آبان