وحید حسینی، خبرنگار/ پدیده شاندیز را باید بچه لوس ننری دانست که در دوره دوم ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد هرآنچه دوست داشت انجام می‌داد و همه درها برایش باز بود وکسی کاری به کارش نداشت، این دوره رویایی تا سال اول دولت حسن روحانی ادامه یافت. در این زمان بود که دولت و قوه قضاییه شروع به کنترل این بچه ننر و لوس کردند و شرایطی به وجود آمد که سه سال نه تنها این بچه حق هیچگونه کاری نداشت بلکه همه سعی در تنبیه او برای کارهای چهار سال قبلش داشتند. پس از آن دوره فطرت،این طفل صاحب پدر خوانده‌ای شد که اکنون مشغول سر و سامان دادن به اوست. ابوالفضل انتظاری مدیر عامل پدیده را در اولین روز از پنجمین ماه فعالیتش، در پدیده شانديز ملاقات کردیم. در اتاقی در بالاترین طبقه ساختمان اداری پدیده در مکانی که می‌توانستیم در زیر پاهایمان هیجان نوروز و تلاش نیروها و پيمانكاران پدیده برای آماده کردن خیابان سنگ فرش برای استقبال از نوروز را حس کنیم، و جایی که من نشسته بودم رو به المان پدیده بود، هتل- برجی دوقلو با فضایی خالی که امتداد دیدم را می‌رساند به کیلومترها دورتر، جایی نزدیک ابتدای جاده شاندیز که اکنون محسن پهلوان در زندان وکیل آباد مشهد برای آفرینش آن بچه لوس و ننر مهمانش است.
در پنج ماه فعالیت شما در گروه شركت‌هاي پدیده فعالیتهای زیادی صورت گرفته است و پروژه‌ها در حال شروع مجدد هستند و گویا عزمی راسخ برای حل مشکلات پدیده شکل گرفته است. سوالی که برای خواننده‌های ما و شاید سهامداران شما مطرح باشد این است که پشت سر ابوالفضل انتظاری چه شخص و اشخاصی هستند که اینگونه کارها و فعالیتهای پدیده در حال انجام است و پروژه سر و سامان گرفته است؟
توفیقات بنده در پدیده لطف الهی است، مقام معظم رهبری تعبیری زیبا دارند،ايشان می‌فرمایند " به استقبال کارهای دشوار و سخت بروید. کارهای نشدنی را انجام بدهید" و پروژه پدیده هم از آن مصادیق است. در این چند ماه حضورم در مجموعه پدیده همه حمایت کردند و به یاد نمی آورم شخص یا مجموعه‌ای نخواهد یا به عمد برای پدیده سنگ اندازی بکند. ستاد تدبیر و مجموعه‌هایی که در آن عضویت دارند و مخصوصا دادستانی همکاری ویژه‌ای با پدیده داشتند، سهامداران ما در این مدت بسیار همراهی کردند، همکاران در مجموعه شرکت‌های پدیده، تلاش ویژه شبانه روزی برای انجام امور داشتند. ممکن است ویترین کارهای انجام شده بنده باشم ولی کارهای انجام شده عزمی ملی و همگانی بود. اتفاق مبارکی است که همه افراد و سازمان‌ها از خواستگاه‌های مختلف برای اینکه پروژه موفق بشود، همکار و همیار ما شدند.
به کارهای انجام شده در پدیده اشاره کردید، چه بهتر که به توضیح اقدامات انجام شده در پدیده برای استقبال از بهار بپردازید؟
البته در حوزه بهره‌برداری بیشتر بخش‌های پروژه را فعال کرده ایم، از‌هایپر مارکت که 22 هزار متر مربع مساحت دارد و در کشور بی نظیر است تا فعال سازی مجدد پیست یخی و بازار قدیم و رونق خیابان سنگ فرش. همچنین برای زنده شدن نام پدیده در میان مردم از مناسبت‌های ملی و دینی به‌عنوان فرصت استفاده کردیم و در قالب جشنواره‌ها و مراسم آیینی پروژه را مطرح کردیم. استقبال از بهار را فرصتی مغتنم دانستیم و مردم امسال پدیده را به طور یقین متفاوت از سال‌های گذشته خواهند دید. درمجموعه پدیده کیش دوهزار تخت کمپ مهندسی و کارگری داشتیم که از فرصت ایام عید نوروز استفاده شد و تمام مجموعه بدون صرف هزینه‌ای از طرف پدیده، با هزینه سرمایه‌گذار در حال تجهیز مجدد است. علاوه بر آن پنجاه درصد از درآمدحاصل از این بهره‌برداری به پدیده تعلق خواهد گرفت. با برنامه ریزی انجام شده، سه هزار نفر هر شب از مجموعه استفاده خواهند کرد که به طبع آن رستوران‌های پدیده و‌هایپر مارکت و بازار پدیده کیش رونق می‌گیرد. با مجموعه اقدامات انجام شده در کیش هم با تکریم مردم مکانی مناسب برای استفاده آنها مهیا شده است، همچنین به معرفی پروژه پرداخته ایم و به منطقه آزاد کیش برای اسکان مسافران نورزوی کمک کرده‌ایم.
شما را به پنج سال قبل می‌برم، زمانی که بعد از سفر یا برگشتن از ماموریت کاری در فرودگاه مشهد با شاخه گل رزی از طرف پدیده از شما استقبال می‌شد، این گل در آن سالها به خانه‌های مردم رفت و پدیده را به مردم معرفی کرد، اما دراین چند سال مردم ایران و به خصوص مشهد نسبت به پدیده بی‌اعتماد شدند البته بحران‌هایی که برای مؤسسات مالی در مشهد ایجاد شد این بی اعتمادی را تشدید کرد. شما برای بازگشت اعتماد مردم به پدیده چه کاری انجام داده اید؟
اقتضاعات هر زمان برای انجام یک کار متفاوت است، لزوما اگر آن زمان تقدیم شاخه ی گل برای مسافران شرایطی مناسب را ایجاد می‌کرد،تکرار آن کار درستی نیست. هر زمان مجموعه‌ای در حال رشد باشد نه تنها اهدای شاخه گل بلکه دادن هرگونه المانی این حس مطلوب را منتقل می‌کند، در مجموعه پدیده ما دچار دوران فطرت وبحران شدیم که اگر این کار( اهدای گل) ادامه پیدا می‌کرد نه تنها این حس منتقل نمی شد بلکه بار منفی ایجاد می‌کرد. اکنون آنچه می‌تواند این حس خوب را به خانواده‌ها و مردم ایران منتقل کند خبرهای خوشی است که ما در گروه شرکت‌های پدیده انجام بدهیم و آن را برای مردم اطلاع رسانی کنیم. با اطلاع رسانی این خبر که هم اکنون در مجموعه پدیده 30 پیمانکار و مشاور در حال انجام فعالیت بوده و روزانه 2 هزار نفر در پروژه پدیده مشغول به کار هستند ما این حس خوب را منتقل می‌کنیم. زمانی که سرمایه‌گذاران متوجه فرصت‌های سرمایه‌گذاری در مجموعه شرکت‌های پدیده می‌شوند و علاقه‌مند به حضور در مجموعه پدیده می‌گردند، این اعتماد برگشته است.وقتی که فعالان حوزه هنر و فرهنگ بدانند که بخش گردشگری پدیده فعال شده است، این پیام به سراسر کشور ارسال می‌شود. ما در این پنج ماه هیچ تبلیغ تلویزیونی نداشته ایم ولی رونق پروژه‌های پدیده در همه حوزه‌های کشور خبر ساز شده است.
چند روز دیگر به پایان سال 96 می‌رسیم، سالی که برای کشور ما خوب نبود. از یک طرف اوضاع نه چندان خوب اقتصادی که باعث ایجاد بحران‌های اجتماعی در ماه‌های گذشته شد و از طرف دیگر خبرهای ناگواری که از کشته شدن هموطنانمان در حادثه‌های گوناگون می‌رسید. اما علی رغم تمام این مشکلات سهم پدیده در این بحران‌ها مخصوصا بحران‌های اجتماعی بهمن ماه کم بود و اگر چه همه از سال 96 به‌عنوان سالی بد یاد می‌کنند ولی برای مجموعه پدیده مخصوصا نیمه دوم سال پر از خبرهای خوب بود، جنابعالی چه آینده‌ای را برای شرکت پدیده در سال 97 متصور هستید؟
سال 97 سالی متفاوت برای شرکت‌های پدیده خواهد بود، شرکت‌های پدیده در سال 96 به سر و سامان رسیده‌اند، بودجه‌های شرکت‌ها مشخص شده است و هیأت مدیره این شرکت‌ها مشخص شده است، همچنین راهبرد شرکت‌ها تعیین شده و دیگر یک شخص برای این شرکت‌ها تصمیم نخواهد گرفت و بزرگراهی برای آینده شرکت ترسیم شده است که شرکت‌ها به هدف خود برسند. ما در حوزه پروژه‌های عمرانی شتاب بیشتری خواهیم داشت، چه پروژه‌هایی که شروع شده و چه پروژه‌هایی که بعد از این شروع خواهد شد، در پدیده شاندیز اکثر پروژه‌ها شروع به کار کرده است و معدود قسمت‌هایی است که هنوز برای آن اقدامی صورت نگرفته، اما برای آنها نیز برنامه‌ای ویژه داریم. با فضای مطبوعی که ایجاد شده سرمایه‌گذار با شرایط صد درصد تهاتر با ما در حال قرارداد بستن است، سرمایه‌گذار تهدیدها را دور دیده، برای همین به پروژه علاقه مند شده است. پروژه به این جهت که در قسمت‌های مختلف فعال شده افراد در حوزه‌های گوناگون را علاقه مند به خود کرده، و مانند قطاری است که حرکت کرده و همه در حال سوار شدن هستند، اما تا زمانی که قطار حرکت نکرده بود همه دور و بر آن تماشاچی بودند، اکنون قطار پدیده حرکت کرده است.
شایعاتی از ابتدا حول پروژه پدیده بود که این مجموعه را منتسب به اشخاص یا ارگان‌های مختلف می‌کرد، اکنون بعد از پنج ماه که در شرکت پدیده فعالیت کرده اید چه جوابی برای این شایعه‌ها دارید؟
بخشی از این گمان‌ها مربوط به اشتباهاتی است که قبلا در پروژه رخ داد و بعد از آن پروژه سه سال به رکود رفت که این موارد در ذهنیت تاریخی مردم باقی ماند، در عین حال پروژه پدیده وجوه متنوع کاری دارد که هر شخص اطلاعات لازم نداشته باشد، ظن و گمان خود را مطرح می‌کند. البته شرکت پدیده نقش مهمی دارد تا تنویر افکار عمومی انجام دهد، اگر چه هر شخص یا بنگاه، رقبایی هم دارد که به این مباحث دامن می‌زنند. اکنون مجموعه شرکت‌های پدیده شاندیز صد درصد ماهیت مردمی پیدا کرده و سهامدار خاص یا شخصی وجود ندارد که در آن ذینفع باشند، اگر چه این موضوع تصمیم گیری را مشکل کرده است ولی باعث شده تا نهادهای حاکمیتی با نگاهی جدید به این شرکت توجه کنند که منافع حاصل از پروژه برای مردم است نه برای شخصی خاص، که باعث امتیازی ویژه برای پدیده شده است. هیچ نهاد حاکمیتی و دولتی، نه به طور مستقیم نه به صورت غیر مستقیم در پدیده سهامدار و ذینفع نیست، تنها شهرداری شاندیز که نه تنها دولتی نیست بلکه مردمی است، سهامدار پروژه است،که بابت عوارض و ساخت وساز پروژه مبلغی طلبکار بوده اما پولی به شهرداری پرداخت نشده و به جای پول نقد، سهام به شهرداری تعلق گرفته است. این سهام به مدت دو سال غیر قابل معامله است و بعد از آن هم با فرآیندی سخت این سهم قابل واگذاری خواهد بود.
بعضی از سهامداران پدیده شما را مدیر دولتی می‌دانند و این احساس را می‌کنند که چون جنابعالی متعلق به مجموعه نیستید پس تعلق خاطری به پدیده ندارید، چه پاسخی برای این گروه از سهامداران پدیده دارید؟
یکی از معروف‌ترین جمله‌های امیرمومنان علی(ع) این عبارت است: اُنْظُرْ الی مَا قَالَ، و لا تَنْظُر إِلَی مَنْ (به سخن نگاه کن، چه کار به سخنران داری) حتی اگر مدیری صد درصد دولتی باشد و منصوب حاکمیت باشد، شما کارهای این مدیر را نقد کنید، زمانی که اشخاص از سخن کم می‌آورند بیان می‌کنند که این مدیر دولتی است.کارهایی که در مجموعه پدیده انجام داده ایم روی میز قراردارد و همه این کارها بسیار شفاف انجام شده است. بنده از این دوستان دعوت می‌کنم به جای بهانه جویی، بیایند و نقد منصفانه انجام دهند. همچنین سی سال برای این مدیردولتی هزینه شده است و اکنون این مدیر با کوله باری از تجربه و تخصص در مجموعه حضور دارد و از ارتباطات و تجربه خود برای به ثمر رساندن پروژه استفاده می‌کند.
بعضی از مدیران ما به سیستم اتوبوسی اعتقاد دارند و بعد از منصوب شدن، نیروهای خود را سر کار می‌آورند، ولی شما انگار به این سیستم اعتقادی ندارید؟
بنده در مسئولیت‌های دیگری هم که بر عهده داشته ام با تیم نرفتم و رویکردم استفاده از نیروهای همان مجموعه بوده تا دانش سازمانی را از دست ندهیم. البته اگر افرادی باشند که نتوانند مسئولیت‌های خود را انجام دهند،آنها را تغییر داده‌ام. در مجموعه پدیده هم این اتفاق افتاده است، ولی در تغییرات هم به جای آوردن نیرو از خارج از مجموعه، از نیروهای داخل مجموعه استفاده شده است. چون اعتقادم این است که اگربصورت اتوبوسی از بیرون نیرو وارد مجموعه شود، دانش سازمانی را تصویب نکرده ایم و زمانی که آنها مجموعه را ترک کنند آرشیو سازمانی را از بین می‌برند. همچنین مدیران اتوبوسی به پروژه‌های کوتاه مدت و زود بازده فکر می‌کنند ولی با استفاده از نیروهای داخل مجموعه، چون تعلق به مجموعه دارند، برای آینده، کارهای پایدار انجام می‌شود.
با توجه به کمبود نقدینگی در پروژه پدیده، کنسرسیومی متشکل از پنج بانک با محوریت بانک صادرات تشکیل شد تا مبلغ 500 میلیارد تومان به این شرکت تسهیلات داده شود که تاکنون 20 درصد این مبلغ پرداخت شده است، با توجه به مشکلات کنونی بانکها چشم انداز این همکاری را درسال 97 چگونه می‌بینید؟
سیستم بانکی ما پر از فرصت‌ها و تهدیدهای مختلف است، این سیستم بانکی قرار نیست تمام فعالیتهای خود را تعطیل کند، بانکها در حال نظم دادن به فعالیتهای بنگاه داری و اقتصادی خود هستند، که کار بسیار خوبی است که باعث می‌شود بانکها به سمت بانکداری بروند. در مورد پدیده بعد از تشکیل شدن کنسرسیوم با محوریت بانک صادرات،با مجموعه پدیده همکاری خوبی درحال انجام است و هر روز که جلوترمی رویم رویکرد این بانکها به پدیده بهتر و مثبت تر شده است، البته ما هم سعی کرده ایم با نوع کارهایی که انجام می‌دهیم اعتماد آنها را جلب کنیم.همین الان که ما در حال صحبت هستیم همکاران ما در حال تخصیص چکهای مرحله دوم پیمانکاران هستند و در انتهای وقت امروز این چکها درحساب پیمانکاران خواهد بود. در سال 97 هم با اعتماد به وجودآمده شرایط مطلوب تری را خواهیم داشت.
اکنون که ما در حال صحبت هستیم سهام شرکت ابنیه در سامانه سناپ دارای صف فروش است و سهامدارانی که شب عید نیاز مالی دارند به این امید هستند که بتوانند سهامشان را در این سامانه بفروشند، برای این افراد چه فکری کرده‌اید؟
حوزه سهامداری به طور طبیعی فراز و فرود دارد. در بازار سرمایه هم اینگونه نیست که یک سهام همیشه در اوج باشد به طور طبیعی یک سری از هزینه‌های خانواده‌ها در آخر سال ایجاد می‌شود، در بازار سرمایه در روزهای آخر سال با فشار فروش مواجه هستیم شرایط شرکت پدیده هم خاص است که این موضوع را پیچیده تر کرده است. این که انتظار داشته باشیم در مدت زمانی کوتاه همه مشکلات حل بشود توقع واقع بینانه‌ای نیست، سهام پدیده در چند ماه گذشته رشد قابل توجهی از لحاظ حجم و قیمت معاملات داشته است، برای نظم رساندن به حوزه سهامداری و این که منافع سهامدار فراموش نشود و همچنین جلوگیری از دلالی، باید تصمیم‌های مقطعی بگیریم که روی حوزه سهام تاثیرگذار است. در تلاش هستیم با شرایطی که فراهم می‌کنیم دوباره حوزه سهام پویا شود، اما با توجه به شرایط زمانی پایانی سال که فصل هزینه است، ممکن است این کار با تاخیر مواجه شود.
شما هر روز زمانی را در فضای مجازی به سهامداران اختصاص می‌دهید و با آنها هم کلام می‌شوید، در این مکالمات گاهی خطوط قرمز شکسته می‌شود و توهین‌هایی به شخص شما می‌شود، آیا این پیغام‌ها شما را در کاری که در حال انجام آن هستید ناامید نمی کند؟
گروه شرکت‌های پدیده شاندیز وجوه مختلفی دارد از حقوقی و مالی و اجرایی گرفته تا وجه اجتماعی. بنده با توجه به تجربه سی ساله مدیریتی خود این وجه را کم وزن تراز بقیه قسمت‌ها ندیده ام، به همین علت وقت زیادی را برای فعالان سهام و سهامداران شرکت گذاشته‌ام. سهامداران هم به این جهت که در چند سال گذشته واقعا سختی کشیده اند و هر روز با خبری بد مواجه بوده اند و سرمایه آنها در شرکت پدیده مسدود بوده است، وقتی هم که به شرکت می‌آمدند بجز خمودی و استهلاک در شرکت خبری نمی دیدند و سرخورده شده بودند. اگرچه جلسات با سهامداران، جلساتی پر فراز و فرودی بود اما نگرش این است که سهامدارانی که درد می‌کشند به همین اندازه فریاد می‌کشند، نباید بگوییم کسی حق مخالفت ندارد یا بنده را مورد خطاب و عتاب قرار ندهد. از طرفی با خود می‌گویم پدیده را با همین شرایط قبول کردم ولی در تمام این پیغام‌ها همیشه با احترام برخورد کرده ام، اما اگر بگویم که ناراحت نمی شدم این خلاف واقع است. ولی اینگونه خود را تسکین می‌دهم که اگر جای این اشخاص بودم چگونه برخورد می‌کردم و‌ای بسا که افراد دیگری متهم باشند ولی چون سهامدار دسترسی به آنها نداردحرفهایش را به بنده می‌زند. درشرایط کنونی نسبت به مسائل کارشناسی، در بین سهامداران پدیده گفتمانی منطقی حاکم شده که این کار به رشد فرهنگ سهامداری مجموعه کمک شایانی کرده است.
شما در کارهای قبلی قطعا با فشار کاری مواجه بوده اید اما پدیده علاوه بر این فشار کاری، به طور یقین فکر شما را هم مشغول به خود کرده است، خانواده شما با این فشار کار چگونه کنار می‌آیند و چقدر مانند گذشته در نقش خودتان در منزل شریک هستید؟
در طول دوره مدیریتم هر جا موفق بوده ام خانواده در آن نقش مهمی داشته اند و مسئولیت‌هایی که مشخصا بر عهده ام بوده است توسط همسرم انجام می‌شود،در حال حاضر هم بعد از حضورم در شرکت پدیده خیلی آگاهانه تر و مومنانه‌تر این تلاش توسط خانواده و مخصوصا همسرم انجام می‌شود و تمام تلاششان اینگونه است که کارهای خانه به بنده واگذار نشود تا وقت برای شرکت پدیده آزاد باشد، به طوری که از حقوق و توقعات منطقی خودشان هم گذشته اند تا بتوانم تمام وقتم را صرف پدیده کنم.به طور یقین فشار و استرس کاری این دوره پنج ماهه بیشترین فشار در دوره سی ساله خدمتم بوده است.
و کلام آخر، پیام نوروزی شما برای مخاطبان و سهامداران پدیده چیست؟
مدیران پدیده، پیمانکاران و همکاران تصمیم گرفته‌ایم برای پدیده و سهامداران، امسال در ایام تعطیلات نوروز در پدیده بمانیم تا بتوانیم بر مجموعه و پیشرفت پروژه‌ها مدیریت داشته باشیم و به مراسم آیینی سال نو بپردازیم. سهامداران عزیز، شما در دوره‌ای که رکود، فطرت، یاس و نا امیدی بود با پدیده بودید، اشکالی ندارد اگر می‌خواهید سرمایه خود را آزاد کنید و پروژه را ترک کنید؛ ولی عجله نکنید و انتفاع خود را از پروژه داشته باشید. این پروژه همانگونه که در چند ماه گذشته نشان داد هر روز در حال اوج گرفتن است و اوج "پدیده" یعنی منافع هر چه بیشتر سهامداران "پدیده."
- ویژه نامه نوروز ۹۷ هفته نامه بورس