بازار اوراق بدهی در مدت اخیر از اواخر اسفندماه با افزایش نرخ و کاهش قیمت روبه رو شده است. دلیل این افزایش نرخ در اواخر اسفندماه فروش شرکت‌های پیمانکاری، عدم اجازه بانک‌ها به صندوق‌ها برای خروج منابع و همچنین فشار عرضه اوراق بوده است. در سال 98 هم دلیل آن کاهش تقاضا از سوی صندوق‌ها به دلیل عدم رشد منابع، فروش شرکت‌های پیمانکاری به دلیل ترس از رشد قیمت ارز و تامین نقدینگی برای امور جاری، از مهم ترین دلایل رشد نرخ اوراق و افزایش نرخ موثر بازدهی در مدت اخیر بود.
در مورد تاثیر رشد بازار بر قیمت اوراق نمی توان نتیجه گیری قطعی کرد. معمولا بازیگران بازار سهام و بازار اوراق بدهی متفاوت هستند و با توجه به حجم حدود 70 هزار میلیارد تومانی بازار بدهی تاثیر قابل توجهی در رشد یا افت بازار نمی بینند.
بازیگران بازار بدهی عموما صندوق‌های بادرآمد ثابت هستند که درصد بسیار کمی (حدود 5 درصد) از منابع را صرف خرید سهام می کنند. این صندوق‌ها معمولا بیش از 50 درصد از منابع را در سپرده بانکی نگهداری می کنند در صورت نیاز و در زمان خوش‌بینی به بازار از منابع بانکی برداشت می کنند. همچنین آمار و ارقام نشان می دهد که صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت در رشد اخیر بازار منابع جدید قابل توجهی به بازار تزریق نکرده اند. با وجود رشد بازار در طی دو ماه اخیر ترکیب دارایی‌های صندوق‌های با درآمد ثابت تغییری نداشته، بنابراین نمی توان نتیجه گرفت که رشد بازار توانسته است بر بازدهی یا فروش اوراق تاثیر بگذارد.
با توجه به اینکه حدود 95 درصد از اوراق منتشر شده متعلق به بخش دولتی و نهادهای شبه دولتی از قبیل تامین اجتماعی و شهرداری‌هاست، نکولی در این قسمت شاهد نبودیم.
در مورد اوراق شهرداری نکول به معنی عدم پرداخت وجود نداشته ولی بعضا برخی از شهرداری‌ها سود اوراق را با تاخیر واریز کرده اند. در بخش خصوصی هم اوراق منتشر شده غالبا از شرکت‌های خودروسازی، مخابرات و پتروشیمی‌ها بوده که به دلیل درصد بالای نقدینگی در گردش این شرکت‌ها پرداخت سود به موقع بوده است.
پیش بینی می شود در سال جاری نهادهای وابسته به دولت مانند تامین اجتماعی، شرکت‌های پتروشیمی مانند هلدینگ خلیج فارس، مخابرات و حتی خودروسازان به احتمال زیاد دست به انتشار اوراق خواهند زد. قاعدتا رشد نرخ ارز چشم انداز نرخ بهره و نرخ تورم را نیز تغییر خواهد داد و هزینه فرصت نگهداری اوراق افزایش خواهد یافت. بنابراین از سمت اوراق خزانه اسلامی که مهم ترین بازیگران آن شرکت‌های پیمانکاری هستند، فشار فروش و عرضه کاملا مشهود خواهد بود و این امر کل بازار را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
- عزت طیبی- عضو هیأت مدیره شرکت مشاور سرمایه‌گذاری کاریزما
- شماره ۳۰۵ هفته نامه اطلاعات بورس- صفحه ۴