یکی از نهادهای مالی که شاید نامش در بازار سرمایه به چشم سرمایه‌گذاران آشنا باشد، شرکت سبدگردان کاریزماست. به طوری که با انتشار فعال‌ترین نهادهای مالی که همزمان با برگزاری دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک و بیمه منتشر شد، نام کاریزما جزو سه شرکت سبدگردان فعال قرار گرفت. این درحالی است که، دست‌اندرکاران کاریزما، همچنان به بهبود کیفیت و توسعه ساختار شرکت می‌اندیشند؛ به‌طوری که در چند ماه اخیر مجوز گروه خدمات بازار سرمایه کاریزما را دریافت کرده‌اند که دارای شرکت‌های سبدگردان، مشاور سرمایه‌گذاری و شرکت سرمایه‌گذاری است. در عین حال علاوه بر تیم حرفه‌ای در حوزه بازارسرمایه با در اختیارداشتن تیم تخصصی در حوزه آی.تی، بستری آنلاین فراهم کرده‌اند تا سرمایه‌گذاران به آسانی بتوانند از این طریق در صندوق‌های سرمایه‌گذاری تحت‌مدیریت کاریزما سرمایه‌گذاری کنند یا حتی در صورت نیاز واحدهایشان را ابطال و پول خود را دریافت کنند. همچنین به گفته مدیر سرمایه‌گذاری شرکت سبدگردان کاریزما، این بستر آنلاین حدود 5 ماه از راه‌اندازی آن می‌گذرد که چندی پیش در دوازدهمین نمایشگاه بین المللی بورس، بانک و بیمه رونمایی شد. به‌همین دلیل فرصتی پیش آمد تا برای تشریح برخی موارد مذکور نظرات آرش غفاری، عضو هیات‌مدیره و مدیر سرمایه‌گذاری سبدگردان کاریزما را جویا شویم.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری کاریزما از چه نوعی هستند و ارزش هرکدام چه میزان است؟
در حوزه صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت سبدگردان کاریزما مدیریت 7 صندوق سرمایه‌گذاری شامل 2 صندوق سرمایه‌گذاری با درآمدثابت، 2صندوق سرمایه‌گذاری در سهام، 2 صندوق سرمایه‌گذاری نیکوکاری و یک صندوق بازارگردانی اختصاصی را بر عهده دارد که هرکدام به صندوق‌های قابل‌معامله در بورس و مبتنی بر صدور و ابطلال تقسیم می‌شوند. صندوق‌های مشترک کاریزما و قابل‌معامله سپهر کاریزما (با نماد کاریس) به‌ترتیب با ارزش‌های تقریبی 220 و 600 میلیارد ریال در سهام، صندوق‌های با درآمد ثابت کاریزما و قابل‌معامله کمند (با نماد کمند) به‌ترتیب با ارزش‌های تقریبی 3.730 و 5.070 میلیارد ریال در اوراق درآمد ثابت، صندوق‌های نیکوکاری کشتی ورزش ملی ایران و دانشگاه تهران به‌ترتیب با ارزش‌های تقریبی 91 و 27 میلیارد ریال در حوزه صندوق‌های نیکوکاری مشغول به فعالیت هستند. همینطور به تازگی صندوق سرمایه‌گذاری اختصاصی بازارگردانی اکسیر سودا راه‌اندازی شده که در حال حاضر بازارگردانی سهام شرکت بیمه ما و 2نوع اوراق مشارکت را بر عهده دارد و در عین حال قرار است چند سهم دیگر هم وارد صندوق مذکور شود. همچنین باید اشاره کنم کاریزما اولین شرکت سبدگردان ایران است که در سال 1390 مجوز رسمی خود را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت کرده است. البته به تازگی مجوز گروه خدمات بازار سرمایه کاریزما را گرفته‌ایم که شرکت‌های زیرمجموعه آن شرکت سبدگردان کاریزما ، شرکت مشاور سرمایه‌گذاری کاریزما و شرکت سرمایه‌گذاری کاریزماست، البته در این میان شرکت مشاور سرمایه‌گذاری کاریزما در شرف دریافت مجوز فعالیت از سازمان بورس و اوراق بهادار است.
بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری کاریزما در چه سطحی قرار دارند؟
باید اشاره کنم در مورد صندوق‌ها و بازار سرمایه به لحاظ اقبال عمومی به نسبت سایر دارایی‌ها مثل ملک، ارز و طلا استقبال کمتر بوده است چرا که هنوز شناخت مردم از این بازار کم است. اما با این وجود صندوق‌های سهامی ما در سال گذشته عملکرد خوبی داشته‌اند به‌طوری که بازده صندوق سرمایه‌گذاری مشترک کاریزما برای سال 1397 حدود 122 درصد و بازده صندوق قابل معامله سپهر کاریزما در همین دوره 97 درصد بود در حالی که بازده شاخص کل 86 درصد بود و این نشان از عملکرد خوب صندوق‌های تحت مدیریت شرکت سبدگردان کاریزماست.
چه عواملی را در بهبود بازده صندوق‌ها موثر می‌دانید؟ پرتفوی صندوق‌ها از چه سهامی تشکیل شده است؟
مهم‌ترین عامل در بازده صندوق‌ها در سال گذشته و در حال حاضر نرخ ارز است چرا که نرخ ارز از حدود 4.200 تومان در سال گذشته به حدود14.000 تومان افزایش یافته است. البته عوامل جانبی دیگر همچون بهبود نسبی قیمت‌های جهانی هم تاثیر‌گذار بوده است. در عین حال استراتژی کاریزما در افزایش بازده صندوق‌ها، این است که سهام بنیادی و مناسبی را خریداری کند و با توجه به نرخ ارز روی صنایع برپایه دلار اقدام می‌کند مثل گروه فلزات اساسی، معدنی، پتروشیمی و پالایشگاهی و همچنین در کنار آن صنایعی مثل غذایی و هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری را هم در نظر داشته‌ایم، از سویی روند کار به این صورت است که بر مبنای تحلیل بنیادی و شرایط بازار سهام مشخص و بر اساس معیار‌های ریسک خریداری و در زمان مناسب بر اساس ارزش ذاتی عرضه می‌شود.
چشم‌انداز بازار سرمایه و صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهمی را در آینده چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
با توجه به این که نرخ ارز در سال گذشته با جهش 3 تا 4 برابری روبه‌رو شد اما از طرفی شاخص بورس 86 درصد رشد کرد. در شرایط محافظه‌کارانه امسال با توجه به شرایط تحریم و سایر متغیر‌های کلان اقتصادی انتظار رشد 50 درصدی شاخص کل را خواهیم داشت. در عین حال باید افراد در سهام حداقل یک‌سال صبر داشته باشند تا آن میزان بازده را کسب کنند. بورس نوعی از طبقه سرمایه‌گذاری (Asset Class) است که در بلند مدت بازده‌های خیلی خوبی دارد. در عین حال که امکان دارد در برخی بازه‌های زمانی به دلایل مختلف این بازده کم شود اما پس از آن می‌تواند احیا شود و علاوه بر جبران ضرر به سودآوری خوبی هم برسد. در مجموع بازار سرمایه می‌تواند یکی از ابزارها برای افراد عادی باشد که آنها را از اثرات افزایش تورم مصون می‌‌دارد و می‌تواند تورم را پوشش دهد. همچنین اگر با شرایط کنونی اتفاق خاصی نیفتد، انتظار می‌رود بازده شاخص بیش از تورم باشد و صندوق‌های سرمایه‌گذاری هم بازده بیشتری را نسبت به آن کسب کنند.
سبدگردان کاریزما برای جذب افراد به صندوق‌ها چه راهکاری دارد؟
یکی از راهکارها، حضور در شبکه‌های مجازی، تبلیغات محیطی و ارتباط با مشتریان است. البته در این زمینه نیاز به فرهنگ‌سازی بوده که باید از طریق سازمان بورس و نهادهای بالادستی انجام گیرد. باید اشاره کنم صنعت سبدگردانی در کشور ما صنعتی نوپاست و باید برای آشنایی افراد با این صنعت از طریق آموزش و پرورش، رسانه‌ها و رادیو و تلویزیون اقدام شود تا افراد با مفهوم ریسک و سرمایه‌گذاری آشنا شوند. چرا که هر ابزار سرمایه‌گذاری از یک میزان ریسک برخوردار است در حالی که افراد تنها به بازده فکر می‌کنند و به ریسک‌های آن توجهی ندارند.
برای امسال، چه برنامه‌ای در خصوص توسعه صندوق‌ها دارید؟
یکی از مهم‌ترین برنامه‌های شرکت سبدگردان، افزایش جذب منابع است، در حال حاضر دارایی تحت مدیریت سبدگردان کاریزما چه در صندوق‌های با درآمد ثابت و چه سهام حدود 10.000 میلیارد ریال است که در نظر داریم با استفاده از بستر آی تی (IT) و همچنین تبلیغات عملکرد، این میزان را به حدود 30 تا 40 هزار میلیارد ریال افزایش دهیم که این کار هم از طریق وجوه درآمد ثابت هم از طریق سهام انجام می‌گیرد. برنامه بعدی در حوزه آی تی است که دسترسی و شناخت به خدمات صندوق‌ها را از این طریق افزایش دهیم. البته باید اشاره کنم سایتی را 5 ماه پیش راه‌اندازی کرده‌ایم و در دوازدهمین نمایشگاه فاینکس 2019 رونمایی شد؛ به نشانی ir.ivest، که افراد می‌توانند با وارد کردن مشخصات خود، به صورت آنلاین در صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال کاریزما از جمله صندوق سرمایه‌گذاری مشترک کاریزما سرمایه‌گذاری کنند. همچنین به صورت آنلاین (NAV) خالص ارزش دارایی‌های صندوق‌ها، تعداد واحدهای هر فرد و ارزش آنها را مشاهده کنند و در عین حال می‌توانند از طریق همین سامانه واحدهای جدید صدور بزنند و مبلغ سرمایه‌گذاری خود را افزایش دهند یا حتی بخشی یا تمام واحدهای خود را ابطال و پول خود را دریافت کنند و تمام این کارها به صورت آنلاین و بدون نیاز به حضور فیزیک انجام می‌شود. همچنین در حال دریافت بازخورد از طریق مشتریان هستیم و همین طور در این فکر هستیم که بخش پشتیبانی 24 ساعته برای این سامانه را راه‌اندازی کنیم که هر زمان از شبانه روز اگر مشتریان به مشکلی برخورد کردند با یک تماس تلفنی یا اینترنتی مشکل‌شان برطرف شود. در نظر داریم حجم سرمایه‌ای که از این طریق ایجاد می‌شود را توسعه دهیم تا افراد بیشتری از این طریق جذب صندوق‌های سرمایه‌گذاری شوند.
با چه چالش‌هایی در این حوزه روبه‌رو هستید؟
حوزه نرم‌افزاری یکی از چالش‌های ماست؛ چون صنعت سبدگردانی هنور نوپاست و برای راه‌اندازی بستر نرم‌افزار باید هزینه‌های زیادی متحمل شد از طرفی هم تعداد استفاده‌کننده‌ها هم بر خلاف صنعت کارگزاری محدود هستند و از این رو برای شرکت‌ها این کار به صرفه نیست در حالی که اگر حجم دارایی تحت‌مدیریت افزایش یابد می‌توانند چنین بسترهایی را راه‌اندازی کنند چرا که می‌تواند در افزایش کارایی و بهبود عملکرد و پاسخ‌گویی‌شان به سرمایه‌گذاران تأثیر‌گذار باشد. از سوی دیگر دریافت کد سبد اختصاصی و شروع فعالیت سبدگردانی در حال حاضر فرآیند نسبتاً طولانی و زمانی نسبت به اخذ کد سهامداری و آنلاین کارگزاری‌هاست که گاهی یک هفته به درازا می‌کشد چنانچه این روش به شیوه الکترونیک عمل شود می‌تواند زمان این فرآیند را کاهش دهد که در بهبود عملکرد ما هم تاثیر بسزایی دارد.
- شماره ۳۰۵ هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه ۱۴