موضوع رتبه‌بندی یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین اقدامات، در حوزه‌های گوناگون از جمله بازار سرمایه است. شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت، با راه‌اندازی بخشی تخصصی به نام «رسام»، سال‌هاست به صورت تخصصی در حوزه صندوق‌های سرمایه‌گذاری، به گردآوری اطلاعات و ارائه تحلیل مشغول است. این بخش که پیش از این، با ایجاد «سامانه رسام»، انتشار سالانه «کتاب صندوق‌های سرمایه‌گذاری» و ماهنامه «رصد صندوق‌های سرمایه‌گذاری»، تمرکز خود را بر ارائه اطلاعات و تحلیل‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری نشان داده بود، مدتی است به صورت منظم به ارائه رتبه‌بندی صندوق‌ها می‌پردازد. فرصتی فراهم شد تا برخی نظرات علی رسولی‌زاده، مدیرعامل شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت را در این زمینه جویا شویم.
فعالیت مجموعه پارت در چه زمینه‌ای است؟
شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت، به عنوان بزرگ‌ترین شرکت دانش‌بنیان بازار سرمایه ایران، یک مأموریت اصلی را پیگیری می‌کند و آن کمک به عموم مردم است تا با زبانی ساده در جریان اطلاعات بازار سرمایه قرار بگیرند و با شیوه‌ای ساده بتوانند از همه خدمات شرکت‌های بازار سرمایه استفاده کنند. به عبارتی جامعه هدف پارت، جمعیتی یکی دو میلیون نفری فعلی فعال در بازار نیست، بلکه باور ما این بوده که پیشرفت و شکوفایی کشور در گروی حضور گسترده مردم و استفاده از خدمات بازار سرمایه است.برای تحقق این دیدگاه چه برنامه راهبردی مدنظر قرار دارد؟
همانطور که نبود اطلاعات، امکان تصمیم‌گیری را از افراد می‌گیرد، انبوه اطلاعات نیز، همین‌طور عمل خواهد کرد. ارائه محصولات و خدمات، هر چقدر هم که پاسخگوی نیاز مصرف‌کنندگان باشد، کافی نیست.
در مواجهه با گستردگی گزینه‌ها، مردم به راهنمایی نیاز دارند که به آن‌ها ویژگی‌های هر گزینه و مزایا و معایب آن را بگوید.
برای تحقق این دیدگاه چه برنامه راهبردی مد نظر قرار گرفت؟
با توجه به همین امر، «سامانه رسام» از همان ابتدا هدف خود را گردآوری و یکپارچه‌سازی اطلاعات همه صندوق‌های سرمایه‌گذاری و ارائه آن در یک درگاه واحد قرار داد. پس از آن، با ارائه گزارش‌های تحلیلی در قالب بولتن‌های خبری، شبکه‌های اجتماعی، کتاب صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مطبوعات و غیره تلاش کرد این اطلاعات را در معرض دید مخاطبان قرار دهد.
در خصوص گزینه مناسب سرمایه‌گذاری مردم در بازار سرمایه چه نظری دارید؟
«بازار سرمایه » در همه کشورهای جهان، بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری است.
این بازار از یک طرف، طیف متنوعی از گزینه‌های سرمایه‌گذاری را پیش روی افراد قرار می‌دهد و از طرف دیگر سرمایه‌های جذب شده را به شرکت‌ها و پروژه‌هایی تزریق می‌کند تا باعث مولد شدن اقتصاد شود. از میان دو شیوه سرمایه‌گذاری مستقیم و غیرمستقیم در این بازار، مورد دوم برای عموم مردم که تخصص و زمان کافی برای سرمایه‌گذاری مستقیم را ندارند، گزینه مناسب‌تری است. در نتیجه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، پل ارتباطی مردم با بازار سرمایه به حساب می‌آید و بهترین شیوه سرمایه‌گذاری، حضور در این صندوق‌هاست.
ضرورت رتبه‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری را، چگونه ارزیابی می‌کنید؟
باید در نظر داشت تعداد یک «صندوق سرمایه‌گذاری» در سال 1386 به بیش از 200 «صندوق سرمایه‌گذاری» در حال حاضر رسیده است، که بالغ بر150 هزار میلیارد تومان در آن‌ها سرمایه‌گذاری شده است. یعنی چیزی در حدود 10 درصد نقدینگی کشور مان را شامل می‌شود.
اما مسئله‌ای که مردم برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها با آن مواجهند، شناخت کم آن‌ها از صندوق‌های سرمایه‌گذاری و از سوی دیگر، گزارش‌های تخصصی و گاه پیچیده موجود در این حوزه است. در نتیجه سامانه رسام، به صورت ماهانه، عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری را بررسی و برترین صندوق‌های هر نوع را معرفی می‌کند، تا مردم بتوانند به راحتی، بهترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری را در انواع مختلف پیش‌رو داشته باشند.
این رتبه‌بندی با چه شاخص‌هایی صورت می‌گیرد؟
رتبه‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری، با 15 شاخص انجام می‌شود.به طور یقین یکی از مهم‌ترین این شاخص‌ها، بازدهی است. اما صرفاً بازدهی هفته یا ماه گذشته مد نظر نیست،بلکه تلفیقی از بازدهی‌های کوتاه و بلندمدت که بتواند عملکرد قدرتمند و پایدار صندوق‌ها را آشکار کند است. طول عمر صندوق‌ها، نیز اهمیت بسزایی دارد. محل سرمایه‌گذاری صندوق‌ها، شفافیت اطلاعاتی، تیم تخصصی مدیریت سرمایه آن‌ها و غیره نیز برخی دیگر از این شاخص‌ها هستند.
ویژگی‌های خاص این رتبه‌بندی چیست؟
همانطور که می‌دانید برخورداری از مبنای تخصصی و علمی، یک پایه اعتبار رتبه‌بندی است. پایه دوم، عدم سوگیری در انجام کار است. رتبه‌بندی ارائه‌شده توسط رسام، چند ویژگی منحصربه‌فرد دارد که به تشریح آن پرداخته می‌شود.
ذینفع نبودن: سامانه رسام، محصولی از شرکت دانش‌بنیان پارت است که به صورت تخصصی، کار پردازش اطلاعات مالی را انجام می‌دهد و خودش هیچ سمتی در ارکان صندوق‌ها ندارد. بنابراین بدون هیچگونه جانبداری و سوگیری، اطلاعات را در اختیار مردم قرار می‌دهد تا خودشان از میان گزینه‌های موجود بهترین را انتخاب کنند.
جامعیت: تمامی‌صندوق‌های سرمایه‌گذاری فعال، در این رتبه‌بندی مورد بررسی قرار می‌گیرند. سامانه رسام، با داشتن تمام اطلاعات صندوق‌های سرمایه‌گذاری در یک پنجره واحد، دسترسی سریع و کامل به همه اطلاعات لازم برای کار رتبه‌بندی را فراهم می‌آورد.
انتشار منظم: عملیات رتبه‌بندی به صورت مستمر انجام می‌گیرد و نتیجه آن به صورت ماهانه انتشار پیدا می‌کند.
پوشش همه انواع: در این رتبه‌بندی، برترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در حوزه صندوق‌های با درآمد ثابت، سهامی‌و مختلط اعلام می‌شوند.
راهنمایی: علاوه بر انتشار نتایج رتبه‌بندی، سامانه رسام این امکان را برای مردم و سرمایه‌گذاران فراهم آورده تا در صورتی که بخواهند راهنمایی بیشتری در مورد صندوق سرمایه‌گذاری متناسب برای خودشان دریافت کنند با متخصصان سامانه مطرح و با سرعت و دقت پاسخ بگیرند.
فارغ از تخصص لازم و دسترسی به منابع اطلاعاتی که مهم‌ترین عامل در مشروعیت‌بخشی به رتبه‌بندی‌هاست، پارت در این خصوص چه وضعیتی دارد؟
انجام چنین کاری توسط شرکت پارت، به عنوان یکی از نهادهای زیرمجموعه سازمان بورس و نهادی که کارویژه آن، پردازش اطلاعات مالی است، وظیفه ذاتی آن به حساب می‌آید. اما از سوی دیگر شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت، به تازگی مجوز رتبه‌بندی خود را، در دو حوزه «فعالیت‌های مالی» و «فناوری اطلاعات» از «مرکز ملی رتبه‌بندی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران» دریافت کرده است.
- شماره ۳۰۹ هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه ۹ و ۱۰