نوای گوشخراش جنگ تجاری چین و آمریکا همه بازارها را فراگرفته و اقتصاد جهان را با چالش‌های زیادی روبه‌رو کرده است. در این میان، فلزات پایه نیز همچون کالاهای دیگر با آهنگ این جنگ نوسان می‌کنند. تحت تاثیر این بحران تجاری، فلزات پایه که از جمله پرمصرف‌ترین کالاها در صنایع مختلف به شمار می‌روند، طی یک سال گذشته شاهد افت و خیز قیمت بوده‌اند. البته برخی کارشناسان احتمال رشد دوباره قیمت‌ها را مطرح کرده‌اند. در این نوشتار به بررسی دیدگاه کارشناسان درباره وضع فلزات پایه و سنگ آهن و پیش‌بینی قیمت این کالاها می‌پردازیم.
بخش تحقیقات متال بولتن در گزارشی می‌نویسد: «جنگ تجاری چین و آمریکا، شاخص‌های اقتصادی و تنش‌های ژئوپلیتیک از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر بازار فلزات پایه به شمار می‌روند. تا زمانی که شفافیت بیشتر و ریسک کمتری (به ویژه در مورد مذاکرات تجاری چین و آمریکا) مشاهده نشود، تغییر چشمگیری در روند بازار ایجاد نخواهد شد. قرار است مذاکرات تجاری چین و آمریکا در ماه اکتبر دنبال شود.» اوایل ماه سپتامبر قیمت فلزات پایه در مسیر صعود قرار گرفته بود اما این روند متوقف شد و قیمت‌ها سیر نزولی پیدا کردند. هر چند در آخرین روز سپتامبر، وبسایت اکونومیک تایمز هند از افزایش شاخص خرید مدیران در ماه آگوست خبر داد و اعلام کرد که این موضوع را می‌توان به رشد قیمت فلزات پایه در سه ماه پایانی امسال تعبیر کرد. این وبسایت در گزارشی به معامله‌گران توصیه کرد که مس، نیکل و آلومینیوم بخرند چون احتمال افزایش قیمت آنها در آینده نزدیک وجود دارد. نگاهی به تازه‌ترین آمارهای منتشر شده می‌اندازیم.
آلومینیوم: یک گام به پیش، دو گام به پس
در نیمه نخست ماه گذشته (سپتامبر) شاهد رشد محدود قیمت آلومینیوم بودیم اما عوامل مختلفی همچون احتمال کاهش تقاضا و افزایش عرضه جهانی در کنار تنش‌های تجاری و ژئوپلیتیکی موجب بی‌ثباتی بازار این فلز و توقف روند صعودی قیمت‌ها شد. برخی نشانه‌ها از احتمال آغاز یک روند نزولی پایدار برای قیمت آلومینیوم تا پایان سال 2019 و اوایل سال آینده خبر می‌دهند.از ابتدای سال 2019 تاکنون قیمت آلومینیوم به میزان 4.2 درصد معادل 75.5 دلار بر هر تن کاهش داشته است. در جولای 2008 بالاترین قیمت برای آلومینیوم به میزان 3271.25 دلار به ثبت رسید. همچنین پایین‌ترین قیمت آلومینیوم معادل 1022.7 دلار بر هر تن در نوامبر 1993 ثبت شد.
مس: همچنان امیدبخش
اگرچه در ماه‌های اخیر، مس تحت فشار اخبار اقتصادی ناگوار ناشی از جنگ تجاری چین و آمریکا قرار داشته اما امید به رشد قیمت آن همچنان قوی است. به نظر می‌رسد که تا پایان سال 2019 عوامل بنیادی بازار به این رشد کمک کنند. دو عامل اصلی این رشد قیمت از نگاه کارشناسان عبارتند از: "نخست، رشد کمتر از حد انتظار تولید مس تصفیه‌شده و دوم، افزایش نسبی تقاضا به ویژه به دلیل رشد مصرف بخش برق در چین". با این حال، مس همچنان در برابر تنش‌های تجاری آسیب‌پذیر است و هرگونه اتفاق ناخواسته یا گسترش جنگ تعرفه‌ها بین آمریکا و چین یا آمریکا و اروپا به بازار آن آسیب خواهد زد.
از ابتدای سال 2019، قیمت مس شاهد افت 4 درصدی بوده است. از نظر تاریخی، بالاترین قیمت ثبت شده برای مس به میزان 4.63 دلار در هر پوند (هر پوند معادل 453 گرم است) مربوط به فوریه 2011 و کمترین آن به میزان 60 سنت مربوط به نوامبر 2001 بوده است.
سرب: تلاش برای شکستن سد مقاومت
شکل‌گیری قیمت‌ها در محدوده 2100 دلار بر هر تن برای قراردادهای تحویل سه ماهه سرب خبر خوبی است که احتمال ثبت قیمت‌های بالاتر را نیز تقویت می‌کند. به گفته کارشناسان، کاهش ذخایر بازار لندن به همراه پیش‌بینی کاهش عرضه به رشد قیمت‌ها کمک خواهد کرد. البته برخی معتقدند، ضعف داده‌های ماه سپتامبر مربوط به شاخص خرید مدیران در اروپا از احتمال تقویت بادهای مخالف در آینده خبر می‌دهند.
سرب از ابتدای سال تاکنون شاهد رشد 5.97 درصدی معادل 119.75 دلار بر هر تن بوده است. این فلز پایه در اکتبر 2007 بالاترین رکورد قیمت خود به میزان 3989 دلار را تجربه کرده بود. در اکتبر 1993 نیز با ثبت رقم 357 دلار بر هر تن، پایین‌ترین قیمت را شاهد بود.
نیکل: نظم بازار
میانگین قیمت نقدی سه ماهه (بدون در نظر گرفتن هفته پایانی ماه سپتامبر) در بازار لندن معادل 15 هزار و 353 دلار بر هر تن بوده که نشان‌دهنده درستی پیش‌بینی صعودی متال بولتن برای سه ماه سوم امسال (معادل 15 هزار و 5 دلار) است. بازگشت از نقطه اوج ابتدای ماه سپتامبر و نظم گرفتن بازار معاملات با انتظارات اولیه ما هماهنگ بوده است. این روند بیشتر نشان‌دهنده انسجام بازار است تا اصلاح قیمت‌ها و امکان رشد بیشتر را با توجه به مسائل مربوط به اندونزی که موجب افزایش قیمت‌ها در ماه جولای شد، فراهم می‌کند.
از ابتدای سال 2019 این فلز با رشد چشمگیر 62.37 درصدی قیمت مواجه شد که معادل 6614 دلار بر هر تن بود. از نظر تاریخی، بالاترین قیمت ثبت شده برای نیکل بیش از 54 هزار دلار بود که مربوط به می 2007 است. همچنین در دسامبر 1998 این فلز پایین‌ترین قیمت خود را به میزان 3730 دلار تجربه کرد.
قلع: احتمال ورود به فاز صعودی
با وجود ریسک‌های ناشی از تنش‌های ژئوپلیتیکی در منطقه خاورمیانه، قیمت قلع نسبتا انعطاف‌پذیر بوده است. اگرچه از ابتدای سال 2019 تاکنون قلع در بازار فلزات لندن بدترین عملکرد را بین فلزات پایه داشته است، اما ما معتقدیم که به دلیل احتمال کاهش عرضه، در پایان سه ماه چهارم امسال قلع وارد فاز افزایش قیمت خواهد شد.
بر اساس آخرین آمارها، قلع از ابتدای سال 2019 افتی 18.25 درصدی معادل 3555 دلار بر هر تن را شاهد بوده است. در آوریل سال 2011 قلع به بالاترین قیمت خود یعنی 33265 دلار بر هر تن دست یافت. همچنین پایین‌ترین قیمت ثبت شده برای آن به میزان 2162 دلار مربوط به می 1960 است.
روی: تاثیر ریسک کاهش تقاضا
در آخرین روزهای ماه سپتامبر، قیمت فلز روی در بازار لندن به دلیل افت عرضه تا اندازه‌ای رشد کرد. در حال حاضر، کسانی که معتقد به روند نزولی قیمت این فلز هستند، محتاطانه رفتار می‌کنند که علت آن، کاهش ذخایر بازار در آستانه برگزاری دور جدید گفت‌وگوهای تجاری میان آمریکا و چین در ماه اکتبر است.
با این حال، انتظار می‌رود که به دلیل احتمال افزایش عرضه جهانی و پیش‌بینی افت تقاضا، این فلز برای ادامه روند صعودی خود با مشکل مواجه شود.این فلز از ابتدای سال 2019 تاکنون به میزان 1.33 درصد یا 32 دلار کاهش قیمت را تجربه کرده است. بالاترین قیمت ثبت شده برای روی مربوط به نوامبر 2006 معادل 4603 دلار بر هر تن بوده است. همچنین کمترین قیمت تاریخی این فلز نیز 176 دلار بوده که در سپتامبر 1962 به ثبت رسیده است.
پیشتازی سنگ آهن
آمارها از رشد بیش از 30 درصدی قیمت سنگ آهن 62 درصد از ابتدای سال 2019 تاکنون خبر می‌دهند. از نظر تاریخی، بیشترین قیمت این نوع سنگ آهن معادل 188.9 دلار بر هر تن در فوریه 2011 و کمترین آن به میزان 38.54 دلار در دسامبر 2015 به ثبت رسیده است. قیمت سنگ آهن در ماه آگوست شاهد شدیدترین افت ماهانه طی 8 سال گذشته بود. اوایل سپتامبر در بندر تیانجین چین، قیمت هر تن سنگ آهن وارداتی (شامل هزینه حمل و بیمه) به 91 دلار رسید که حدود 10 درصد کمتر از قیمت اوایل آگوست بود. البته با در نظر گرفتن رشد قیمت‌ها از ابتدای سال 2019 به دلیل کاهش عرضه، در مجموع طی دو سال گذشته قیمت این کالا روندی صعودی داشته است. علت افت شدید قیمت‌ها در ماه آگوست، رشد عرضه و نگرانی درباره میزان تولید فولاد بود.
تازه‌ترین آمارها از افزایش صادرات سنگ آهن برزیل در ماه جولای خبر می‌دهند. از سویی، میزان تولید سنگ آهن در استرالیا نیز سیر صعودی داشته است که موجب راحتی خیال بازار و رفع نگرانی درباره کمبود می‌شود. در همین حال، نگرانی درباره میزان تولید فولاد تاثیر منفی بر قیمت‌ها داشته است. در ماه آگوست، رئیس جمهور آمریکا تعرفه‌های اضافی را بر کالاهای چین (بزرگترین تولیدکننده و مصرف‌کننده فولاد جهان) وضع کرد. این اتفاق موجب شد که کارشناسان پیش‌بینی خود از میزان رشد اقتصادی چین را کاهش دهند که به معنای احتمال افت میزان مصرف این کشور است. در چنین شرایطی، احتمال افت قیمت سنگ آهن در سال آینده بیشتر می‌شود.
روند آتی
نگاهی به آمارهای موجود نشان می‌دهد که قیمت فلزات پایه و سنگ آهن از سال 2016 تاکنون تحت تاثیر عوامل مختلف اقتصادی، سیاسی و ژئوپلیتیک قرار داشته و نوسان‌های زیادی را تجربه کرده است. پیش‌بینی کارشناسان این است که در صورت توافق چین و آمریکا بر سر تعرفه‌ها و اختلافات تجاری، نوسان قیمت‌ها کمتر و احتمال رشد قیمت‌ها به دلیل امید بازارها به بهبود اقتصاد جهان بیشتر خواهد شد. در غیر این صورت، این روند نوسانی که نشان‌دهنده تشدید نگرانی‌ها نسبت بهآینده اقتصاد جهان است، ادامه خواهد یافت. البته سیاست‌های فدرال رزرو آمریکا در زمینه نرخ‌های بهره، همچنین میزان تولید و عرضه نیز بر قیمت این کالاها اثرگذار هستند.
- حبیب علیزده-مترجم
- شماره324 هفته نامه اطلاعات بورس-صفحه6