گسترش بازارسرمایه نیازمند اعتماد عمومی به نظام حاکم بر بورس است. نظام بازارسرمایه شامل قوانین و مقررات حاکم بر بازار، معاملات و فرآیندهای قانونی مربوطه به اداره بنگاه‌ها و حاکمیت شرکتی است.
ویژگی بارز بازارسرمایه ایران، پایین بودن سهام شناور شرکت‌ها و حاکم بودن سهامداران عمده بر نظام تصمیم‌گیری است. به گونه‌ای که بسیار دیده شده که سهامداران عمده تصمیماتی در تعارض با منافع سایر سهامداران خرد اتخاذ کرده‌اند و سهامداران خرد از حداقل حمایت‌های قانونی در قانون تجارت برخوردار نیستند. لایحه حمایت از سهامداران خرد، حقوق حداقلی را برای حمایت از این سهامداران در نظر گرفته است. از جمله این حقوق که در لایحه مزبور مطرح شده می‌توان به انتخاب یک عضو مستقل هیأت‌مدیره غیر موظف توسط سهامداران خرد، ممنوعیت معامله با شرکت‌های وابسته به مدیران، عدم تصدی سمت مدیرعاملی و ریاست هیأت‌مدیره توسط یک نفر و... اشاره کرد. به نظر از لحاظ اجرایی مفاد این لایحه دارای ابهامات زیادی بوده که بعضا در تعارض با قانون تجارت و حقوق سهامداران عمده به ویژه در شرکت‌هایی که سهام شناور بسیار اندکی دارند است. همچنین در این روند موارد ذیل قابل توجه است.
• عدم مشخص بودن تکلیف سهامدار عمده در نحوه و نصاب رای‌گیری در مجامع عمومی در خصوص معاملات با اشخاص وابسته و معاملات شامل بیش از ۵۰ درصد دارایی‌های شرکت.
• وجود مشکلات در اتخاذ تصمیم مجامع عمومی برگزار شده به دعوت سهامداران خرد و عدم مشخص بودن ساز و کار اجرایی برای اجرای تصمیمات متخذ شده؛ چراکه ساختار اجرایی شرکت در خدمت سهامداران عمده است.
• احتمال نفوذ رقبا در تصمیمات شرکت از طریق نفوذ در انتخاب هیأت‌مدیره مستقل.
در نهایت به منظور رفع ابهامات موجود لازم است ساز و کارهای اجرایی در قالب آیین‌نامه‌های اجرایی تدوین شود.
- مهدی معدنچی-معاون امور شرکت‌ها و مجامع شرکت مدیریت طرح و توسعه آینده پویا
- شماره۳۲۵ هفته نامه اطلاعات بورس-صفحه۱۵