سرمایه گذاری وارونه

بهترین زمان برای عرضه‌های اولیه چه وقتی است؟ چرا تازه‌واردان در بازار سرمایه جذب عرضه‌های اولیه می‌شوند؟ 
دلیل کم‌توجهی به صندوق‌های سرمایه‌گذاری و ترجیح  دادن خرید عرضه‌های اولیه  چیست؟در حال حاضر اکثر عرضه‌های اولیه بازار کوچک هستند. 
شاید همین مساله به همراه سود بالا و کم‌ریسک عرضه‌های اولیه موجب شده تا مردمی‌که آشنایی چندانی با بورس ندارند، مبالغ پایین سرمایه خود را در عرضه‌های اولیه سرمایه‌گذاری کنند و از صندوق‌های سرمایه‌گذاری که مدت‌هاست در دنیا به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری امن و تخصصی مورد استفاده قرار می‌گیرند، غافل شوند.
باتوجه به این اصل مسلم، شاهدیم که در روند بازار سهام ، انواع صندوق های سرمایه گذاری که توانسته اند در مواردی بازدهی بالاتر از شاخص هم ارائه دهند، همچنان درحاشیه قرار دارند و تمرکز نو سهامداران بر خرید عرضه‌های اولیه متمرکز است.

لزوم تمرکز بر صندوق‌ها، به‌جای تبلیغ عرضه‌های اولیه 

حسن قاسمی، مدیرعامل کارگزاری آینده‌نگر خوارزمی درمورد شیوه تخصیص سهام به روش سهمیه‌بندی در زمان عرضه‌های اولیه گفت: در گذشته سهمیه‌بندی وجود نداشت و کارگزاران با توجه به تعداد سهامی که به آنها تخصیص پیدا می‌کرد، سهم‌ها را در بین مشتریان خود تقسیم می‌کردند، که این موضوع مشکلاتی به دنبال داشت. 
ممکن بود کارگزار فرد عادلی نباشد و نتواند بین مشتریان خود به صورت عادلانه این سهام را توزیع کند. به این ترتیب از روش بوک‌بیلدینگ یا ثبت سفارش دفتری برای عرضه‌های اولیه استفاده شد. این روش نیز در حال حاضر به صورت ناقص در حال اجراست. البته در حال حاضر یک محدوده با نوسان کم تعیین می‌شود و سرمایه‌گذاران با توجه به تجربه‌های قبلی خود بالاترین قیمت را برای پیشنهاد ثبت می‌کنند. در عمل بازار سرمایه وظیفه دارد سودی را بین بخشی از جامعه تقسیم کند و چون شرکت‌هایی که عرضه می‌شوند، کوچک هستند پس تعداد قابل توجهی سهم به هر سرمایه‌گذار نمی‌رسد. این است که هر فرد اقدام به استفاده از چند کد کرده و به این دلیل است که همه روزه شاهد افزایش تعداد کدهای معاملاتی هستیم. قاسمی با تاکید بر این نکته که مشارکت بالای افرادی که کد بورسی دارند و به صورت غیر حرفه‌ای خرید و فروش می‌کنند، باعث توسعه کیفی بازار نمی شود، اظهار کرد: الزامی وجود ندارد که سهامدار غیر حرفه‌ای را تشویق کنیم که از طریق سودی که در عرضه‌های اولیه کسب می‌شود، وارد بازار شود. همچنین اینگونه سرمایه‌گذاری در عرضه های  اولیه تنها مدتی حجم معاملات را افزایش داده اما باعث عمیق شدن بازار سرمایه نمی‌شود و به احتمال زیاد این افراد بعد از مدتی از بورس خارج می‌شوند. مدیرعامل کارگزاری آینده‌نگر خوارزمی با اشاره به این نکته که بهتر است مردم به سمت صندوق‌های سرمایه‌گذاری هدایت شوند، افزود: ثبت رکودهای مشارکت مردم در هر عرضه اولیه خیلی مایه مباهات نبوده و مسئله‌ای نیست که به آن افتخار شود. این موضوع زمانی محقق می‌شود که ضریب نفوذ بازار سرمایه بالا برود و بتواند نقدینگی سرگردان در جامعه را جذب و در صندوق‌های سرمایه‌گذاری وارد و شرایطی را به صورتی فراهم کند که این سرمایه به سرعت از چرخه خارج نشوند که این امر محقق نشده است.
 

• زهره فدوی-خبرنگار
• شماره۳۲۶ هفته‌نامه اطلاعات بورس-صفحه۴