آفشور بانک به عملیات بانکی اطلاق می‌شود که توسط یک بانک واقع در منطقه یا سرزمینی غیر از سرزمین اصلی که اغلب جزایر متعلق به دولت حاکم بر سرزمین اصلی به شمار می‌روند، با اشخاص غیرمقیم و با پول خارجی و در مقیاس بزرگ انجام می‌شود. هم‌اکنون بیش از ۵۰ کشور یا منطقه آفشور اقتصادی در جهان وجود دارد که از این میان می‌توان چین، بحرین، برمودا، جزایر ویریجین، دومینیکا، هنگ‌کنگ، ژاپن، ماکائو، پاناما، فیلیپین، سنگاپور، تایلند، لوکزامبورگ و اروگوئه را نام برد.
براساس قراردادهای بین‌المللی حساب‌های بانکی آفشور به حساب‌های بانکی‌ای گفته می‌شود که به هیچ عنوان به آنها هیچ مالیاتی تعلق نخواهد گرفت. با داشتن حساب بانکی آفشور می‌توان نسبت به جابه‌جایی وجوه سنگین اقدام کرد. به غیر از کشورهای امارات متحده عربی و هنگ‌کنگ کشورهای شناخته شده زیادی نیستند که حساب‌های آفشور در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند. حساب‌های بانکی آفشور مزایای بسیاری دارند که افتتاح حساب به ارزهای مختلف رایج، اینترنت بانکینگ قوی قابلیت صدور حواله‌های بین‌المللی، صدور دسته چک‌های بین‌المللی و صدور کارت‌های ویزا و مسترکارت از جمله آن است.
در مناطق آزاد تجاری تسهیلات ویژه‌ای نسبت به سرزمین اصلی به سرمایه‌گذاران اعطا می‌شود که به‌طور معمول شامل تخفیف مالیاتی، در اختیار دادن زمین و... می‌شود، اما با هدف جذب سرمایه مبادلات پولی و عملیات بانکی در این مناطق نیز از امتیازات خاصی برخوردارند که امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا به بانک‌های خارجی ارائه می‌شود. اگر قرار بر این باشد که از این حساب‌ها به عنوان راه‌حل بازیافت ارز حاصل از صادرات و یا امکان معافیت از تحریم‌ها یاد شود، باید پاسخ داد که این دست از فعالیت‌ها تنها منحصر به حوالجات بخش خصوصی است و آفشور «هزینه و ریسک» تراکنش صرافی‌ها را در نقل‌وانتقالات پولی و ارزی بخش خصوصی کاهش می‌دهد و جابه‌جایی پول نفت از طریق آن با وجود اعمال محدودیت‌های کنونی امکان‌پذیر نیست؛ چراکه کلیه منابع وارد و خارج شده در این حساب‌ها مورد رصد مراجع ناظر قرار می‌گیرد.
بنابرهمین دلیل است که برخی فعالان بخش خصوصی اعتقاد دارند در تراکنش‌های آفشور نمی‌توان از این امکانات برای جابجایی وجوه ارزی در سطح بین‌الملل استفاده کرد. بنابراین تاثیر اندک استفاده از بانک آفشور بر بازارسرمایه زمانی حائز اهمیت و قابل‌توجه است که به‌طور فراگیر و همه جانبه و در فضای تعامل آزاد با دنیا بتوانیم از این مزیت برای ورود و خروج ارز بدون پرداخت مالیات استفاده کنیم. به عبارتی استفاده حساب‌های آفشور بانک لزوما به معنای رفع تحریم نیست و فقط می‌تواند مراودات پولی بانکی بخش خصوصی با اقتصاد دنیا را تسهیل کند.
- فردین آقابزرگی-مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک دی
- شماره۳۳۰ هفته نامه اطلاعات بورس-صفحه۱۴