Offshore در لغت به معنی ساحل و یا هر چیزی که مربوط به ساحل باشد اطلاق می‌شود، اما از لحاظ تجاری به معنای نقل مکان از محلی به محل دیگر به منظور کم کردن هزینه‌ها و افزایش سود است. آفشور بانک نیز به معنای عملیات بانکی اطلاق می‌شود که توسط یک بانک واقع در منطقه و یا سرزمینی غیر از سرزمین اصلی که اغلب جزایر متعلق به دولت حاکم بر سرزمین اصلی است با اشخاص غیر مقیم و با پول خارجی در مقیاس بزرگ انجام می شود. هم‌اکنون ۵۷ کشور یا منطقه آفشور اقتصادی در جهان وجود دارد که از آن میان می‌توان از چین، بحرین، هنگ‌کنگ، ژاپن، پاناما، فلیپین، برمودا، سنگاپور، سوییس و چند منطقه در آمریکا نام برد.
حساب‌های بانکی آفشور مزایای بسیاری دارد که افتتاح حساب به ارزهای مختلف رایج، اینترنت بانکینگ ( Internet Banking) قوی قابلیت صدور حواله‌های بین‌المللی، صدور دسته چک‌های بین‌المللی و صدور کارت‌های ویزا کارت و مستربانک از جمله آنهاست. به‌طورکلی در مناطق آزاد تجاری تسهیلات ویژه‌ای نسبت به سرزمین اصلی به سرمایه‌گذاران اعطا می‌شود از قبیل در اختیار گذاشتن زمین، تخفیف مالیاتی و همچنین به منظور جذب سرمایه نیز مبادلات پولی و عملیات بانکی در این مناطق از امتیازات خاصی برخوردار است؛ به‌طوری که به حساب‌های بانکی آفشور هیچ مالیاتی تعلق نخواهد گرفت و با داشتن حساب بانکی آفشور می‌توان نسبت به جابجایی وجوه سنگینی اقدام کرد.
این بانک‌ها در صورت کسب مجوز از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران حق معامله ریالی ندارند و تمامی فعالیت‌های بانک‌های آفشور ارزی است و درآمدها و دارایی‌ها به صورت ارزی سپرده می‌شود. بانک‌های آفشور در مناطق آزاد می‌توانند بسیار موثر باشند و به توسعه اقتصادی در آن مناطق کمک کنند. از سوی دیگر می‌تواند برای آن بانک‌ها نیز سودآور باشد؛ چراکه منابع مالی که این‌ها می‌توانند جذب کنند، متناسب با سودی که از فعالیت‌های اقتصادی که در مناطق آزاد تحصیل می‌شود، است و از آنجایی‌که اولا پروژه‌های زیادی مثلا در کیش وجود دارد که به دلیل کمبود منابع لازم تکمیل نشده، تکمیل می‌شود و ثانیا از آنجا سرمایه‌گذاری در کشور ایران بسیار سودآور است و عمدتا حاشیه سود بالایی برای سرمایه‌گذاران به ارمغان می‌آورد. بنابراین شروع فعالیت یک بانک آفشور می‌تواند زمینه فعالیت بانک‌های حرفه‌ای‌تر و بیشتری را در آینده فراهم کند. بنابراین درصورتی‌که بانک مرکزی و نهادهای نظارتی، بتوانند مقرراتی را وضع نموده تا تجربیات تلخ بعضی از موسسات مالی و اعتباری داخلی تکرار نشود، این اقدام (تاسیس Offshore Bank) می‌تواند به تکمیل پروژه نیمه‌کاره و همچنین توسعه چشمگیر این مناطق کمک کند.
- حمیدرضا مهرآور-مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک سامان
- شماره۳۳۰ هفته نامه اطلاعات بورس- صفحه۱۵