یک نکته قابل توجه در صادرات قیر، کیفیت محصولات ایرانی است که همواره از سوی مراجع نظارتی مورد بازبینی قرار گرفته است، اما انگار این نظارت به مذاق صادرکنندگان چندان خوش نمی‌آید.
در حقیقت برخی از اعضای اتحادیه صادرکنندگان قیر با الزام عرضه قیر در بورس کالا مخالف بوده و آن را از موانع رشد صادرات کالای قیر عنوان می‌کنند؛ هرچند که در همان اتحادیه، برخی به مخالفت از این موضوع پرداخته و وجود بازار شفاف بورس کالا را برای انجام معاملات ضروری دانستند.
در میان مخالفان الزام عرضه قیر در بورس کالا، شرکت «نفت پاسارگاد» به عنوان شرکت خصوصی تولید کننده قیر در این راستا یعنی لغو الزام عرضه قیر در بورس کالا به رئیس جمهور برای بررسی این موضوع نامه‌ای ارسال کرده است.
برخی از کارشناسان دلیل این خواسته صادرکنندگان را تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران دانسته که راه صادرات را در بسیاری از بازارها بسته است، اما برخی از کارشناسان دیگر که هنوز وقایع سال‌های گذشته از جمله برگشت محصولات قیر بدون کیفیت از سوی کشورهای همسایه را به یاد دارند، علت این موضوع را نظارت محکم بورس کالا بر صادرکنندگان با تاکید بر حفظ کیفیت بالای آن می‌دانند. به عبارت دیگر در سال‌هایی که نظارت بورس کالا بر صادرات این محصول نبود، برخی از شرکت‌ها با اضافه کردن افزودنی‌ها از کیفیت وکیوم باتوم و قیر تولیدی کم می‌کردند تا سود بیشتری داشته باشند، اما در این میان کیفیت و نام خوش ایران در بازار قیر را لکه‌دار کرده بودند تا جایی که یک محموله ایرانی از سوی کشور مقصد به دلیل کیفیت پایین آن برگشت خورد. با این اوصاف تلاش صادرکنندگان برای برداشته شدن الزام صادرات در رینگ صادراتی بورس کالا، قابل توجیه است.
البته اعضای اتحادیه به نتیجه ای در خصوص توافق برای خروج این محصول از بورس کالا (با توجه به مزایای موجود در بورس کالا) نرسیدند و ترجیحشان بر باقی ماندن در این سیستم شفاف بود. با این حساب می توان چنین پرسشی را مطرح کرد که توقف عرضه قیر در بورس کالا منافع چه کسانی را تأمین می‌کند؟ ذکر این نکته ضروری است که تلاش بسیاری صورت گرفت که مسئولان بورس کالا برای شفاف سازی، گزارشی از روند عرضه قیر و مسایل پیرامون آن ارائه دهند که به نتیجه ای نرسید.البته این گونه عدم همکاری و سکوت قابل تامل است.
- شماره۳۳۲ هفته نامه اطلاعات بورس-صفحه۶