با کاهش پذیرش و ورود شرکت‌ها به بورس و کم رونق شدن بازار عرضه اولیه سهام(IPO) بر آن شدیم تا به اختصار به علل بروز این رخداد اشاره کنیم. عوامل فوق را می‌توان در سه‌دسته، طبقه‌بندی کرد.
الف) عوامل مرتبط با شرکت‌ها
عدم تمایل به شفافیت: شرکت‌ها چه از منظر مباحث مالیاتی و چه از منظر عملیات شرکت (شامل شفاف شدن تکنولوژی، محصولات، مشتریان و قراردادها برای رقبا) تمایل به شفافیت ندارند. رجوع کارشناسان مالیاتی به صورت‌های مالی افشا شده و مقایسه آن با ادوار گذشته شرکت می‌تواند ریسک دیگر این موضوع باشد. این امر لزوم مذاکره با اداره مالیات توسط سازمان‌بورس و نیز بازنگری در دستورالعمل‌ها جهت تعیین میزان افشای اطلاعات را دوچندان می‌کند.
دو دفتره بودن: عمده شرکت‌ها پیش از پذیرش، دو دفتره هستند. الزام پذیرش، تک دفتره بودن و شفافیت مالیاتی است. باوجود تمایل بسیاری از شرکت‌ها جهت تک‌دفتره بودن حساب‌ها، اما بسیاری از مشتریان شرکت‌ها تمایلی به انعقاد قرارداد با شرکت شفافیت ندارند و این امر باعث می‌شود که شرکت تعداد قابل‌توجهی از مشتریان خود را از دست بدهد.
ب) عوامل مرتبط با متولی امر پذیرش
تعریف مزایای کم برای پذیرش شرکت‌ها: هرچند مزایایی برای شرکت‌های لیست شده در بورس و فرابورس تعیین شده، اما این مزایا نسبت به محدودیت‌هایی که برای شرکت ایجاد می‌کند، چشمگیر نیست.
قوانین سخت‌گیرانه پذیرش: شرایط پذیرش در تابلوها بسیار سخت‌گیرانه بوده و این امر باعث شده بسیاری از شرکت‌ها مشمول پذیرش نشوند. قوانینی همچون سن شرکت، وضعیت سودآوری، نوع فعالیت و... نمونه‌ای از این موارد است.
اعمال نظراتی فراتر از قانون: گاهی شرکت‌ها با طرح مواردی در کمیته پذیرش مواجه می‌شوند که در متن قوانین وجود ندارد و عمدتا نظرات سلیقه‌ای نسبت به شرکت است.
زمان طولانی فرآیند پذیرش: این فرآیند طولانی که گاه به چند سال کشیده می‌شود با نیاز و انگیزه شرکت در ورود به بورس در تضاد است.
ج) عوامل مرتبط با واسطه‌گران مالی
کارمزد پایین: تعیین سقف کارمزد برای پذیرش و محدود کردن شیوه‌های جبران خدمت به صورت کارمزد نقدی، در کنار فرآیند طولانی که مشاور پذیرش باید آن را طی کند، انگیزه این شرکت‌ها را برای ورود به این موضوع فعالیت کاهش داده است.
عدم آشنایی تخصصی با فرآیند پذیرش: مشاور پذیرش به منظور آماده‌سازی حرفه ای شرکت متقاضی، باید خود را مجهز به یک تیم چند تخصصی شامل حسابداران خبره جهت حل مسائل دفاتر مالی، کارشناسان خبره مالیاتی، کارشناسان خبره حقوقی، کارشناسان خبره مالی و کارشناسان خبره بازاریابی فروش سهام کند.
- مهدی فرازمند-مدیرعامل مشاور سرمایه گذاری فاینتک
- شماره۳۳۳ هفته نامه اطلاعات بورس-صفحه۱۵