بورس اوراق بهادار به عنوان بازاری که شفافیت اطلاعاتی و معاملاتی را به همراه دارد، همواره مورد توجه سیاستمداران و فعالان اقتصادی است. بورس اوراقبهادار مزیتهایی را به همراه دارد که همگان به حضور و فعالیت در آن تشویق میشوند.
تنوع ابزارها و نهادهای مالی، بکارگیری بسترهای معاملاتی کم هزینه و با دسترسی آسان مانند سیستمهای معاملات آنلاین و اینترنتی کارگزاران، ایجاد پایگاههای اطلاعات مالی ناشران پذیرفته شده، استفاده از سازوکارهای تهاتر و تسویه معاملات منسجم و کمریسک و مواردی دیگر از مزیتهای بورس است. از اینرو، دولتها و مقامات اقتصادی از ورود عموم سرمایهگذاران و شرکتها جهت حضور و فعالیت در بورس اوراقبهادار استقبال میکنند و به همین دلیل مجموعهای از مزایا را برای ایشان در نظر میگیرند، ولی تجربه نشان داده برخی از شرکتها از حضور در بازار سهام و واگذاری بخشی از سهام خود در بازار در قالب عرضه عمومی اولیه امتناع میکنند.
این موضوع میتواند دلایل مختلف اعم از اقتصادی و غیر اقتصادی داشته باشد که به برخی از آنها اشاره میشود. به نظر میرسد مهمترین آن، ناشناختهبودن مزیتهای حضور در بورس برای شرکتهاست. عموما صاحبان کسبوکار به دلیل تمرکز بر حوزههای کاری و تخصصی خود، فرصت شناخت سازوکارهای بازارسرمایه و مزیتهایی که این بازار در اختیار ایشان قرار خواهد داد را ندارند، حتی برخی از آنها بر این باورند که شرایط پذیرش در بورس و رعایت الزامات قانونی در بازارسرمایه با مشکلاتی همراه است. علاوه بر این، ایجاد شفافیت مالی و افشای کامل و شفاف درآمدهای مشمول مالیات یکی از دلایل عدم تمایل شرکتها برای حضور در بورس است. برخی شرکتها از بررسی وضعیت مالیاتی دورههای مالی سالهای گذشته خود که در برخی موارد به فرار مالیاتی منتهی شده است، نگرانی دارند.
اکثر بازارهای سرمایه دنیا، برای حضور شرکتها در بورس منافع متعددی ارائه میکنند که بخشی از آنها در حال حاضر در بازارسرمایه ایران برای ناشران پذیرفتهشده فراهم شده است. مهمترین این منافع عبارتند از: ارائه معافیت مالیاتی بابت حضور در بازارسرمایه و کالایی، تأمینمالی آسانتر و کم هزینهتر با استفاده از انواع ابزارهای تأمینمالی، افزایش نقدشوندگی سهام، تسهیل در جابهجایی مالکیت سهامداران عمده، امکان وثیقهگذاری سهام به عنوان تضمین برای اخذ وام، افزایش اعتبار و ارتقای نشان تجاری شرکت و ایجاد تبلیغات در رسانههای مختص به بازارسرمایه، دسترسی آسان به سرمایهگذاران جدید و تسهیل فرآیند جذب شرکای خارجی. همچنین ایجاد انگیزههای مالی برای شرکتها جهت حضور در بازارسرمایه باید در کنار سایر عوامل مثبتی باشد که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر عملکرد و وضعیت شرکتها تاثیر دارد.
- احسان عسگری-مدیر ریسک و مهندسی مالی تامین سرمایه امید
- شماره۳۳۳ هفته نامه اطلاعات بورس-صفحه۱۵