دیل توماس مورتنسن، متولد دوم فوریه سال ۱۹۳۹ اقتصاددان آمریکایی و یکی از برجستهترین افرادی است که موفق به دریافت جایزه نوبل اقتصادی شد. مورتنسن لیسانس اقتصاد خود را از دانشگاه میلامت و سپس مدرک دکترای اقتصاد را از دانشگاه کارنگی ملون دریافت کرد. وی از سال ۱۹۶۵ تدریس در دانشگاه را آغاز کرد، از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ نیز به عنوان استاد برجسته دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه آرهوس مشغول به فعالیت بود.
ابداع مدل نظری تعاملات بین خریدار و فروشنده
در سال ۲۰۱۰ مورتنسن در همکاری با پیساریدس از مدرسه اقتصاد لندن و پیتر ای.دایموند از موسسه فناوری ماساچوست موفق به دریافت جایزه نوبل اقتصادی شد. در اطلاعیه آکادمی سلطنتی علوم سوئد آمده است که دلیل اعطای جایزه نوبل به این سه نفر، تحقیقات آنان در زمینه تاثیر سیاستهای اقتصادی بر نرخ بیکاری، فرصتهای اشتغال و سطح دستمزد است. دیل مورتنسن به همراه دو برنده دیگر توانستهاند با تحلیل شرایط بر بازار کار و جستجوی کالا و خدمات و تعاملات بین خریدار و فروشنده مدلی نظری ابداع کنند که واقعیتهای بازار را به خوبی توضیح میدهد.
این مدل بر اساس حروف اول نام آنها مدل DMP نام دارد. زمینه اصلی تحقیقات مورتنسن، اقتصاددان هفتاد و یک ساله آمریکایی، نظریههای اقتصاد خرد و همچنین اشتغال و بیکاری بود . وی به خصوص در مورد بیکاری اصطکاکی (یا بیکاری بین دو شغل) تحقیقات مفصلی داشته است.
کاهش بازده تولید در پرداخت یکسان دستمزد
مورتنسن در مقالهای که در سال ۲۰۰۷ تحت عنوان «پراکندگی دستمزدها در مدل جستجو و انطباق بر اساس چانه زنی درون موسسهای» نوشته اظهار می دارد در شرکتها باید یک سیستم ارائه دوسویه دستمزد و محصول عرضه و یک رابطه خطی در ارتباط با میانگین دستمزدها و تولیدات تعریف شود. البته منظور مقاله مورد بحث بیان این واقعیت است که اطلاعات میتواند بر اساس یک مدل جستجو و انطباق در شرایط ناهمگون و مبتنی بر ارزشگذاری نظام تولید تشریح شود. همچنین نظام متشکل از تعدادی کارکنان، در عین حال توام با کاهش بازده تولید است؛ به این علت که دستمزدها باوجود تفاوت توانمندیهای افراد به صورت یکسان پرداخت میشود.
- اکرم شعبانی-خبرنگار
- شماره۳۳۴ هفته نامه اطلاعات بورس-صفحه۸