مذاکرات اولیه بین بورس کالا و وزارت مسکن برای راه‌اندازی بازار تهاتر پروژه‌های مصالح صنعت ساختمان صورت گرفته است. به گفته حامد سلطانی‌نژاد مدیرعامل بورس کالا مذاکراتی برای تأمین مالی طرح‌های حوزه مسکن انجام شده تا بازار تهاتری محصولاتی که برای مسکن و پروژه‌های انبوه نیاز است، راه‌اندازی شود.
به گونه‌ای که اگر وزارت راه و شهرسازی بخواهد محصولی را در قالب برگزاری مناقصات خریداری کند، پول از ناحیه مرجعی که اعتبار را تصویب می‌کند به طور مستقیم به فروشنده پرداخت خواهد شد. البته زمان اجرای‌این امر به توافقات با وزارت راه و شهرسازی بستگی دارد. با توجه به ابعاد مختلف‌این موضوع، نظرات تعدادی از فعالان بازار سهام را جویا شدیم.
باید محتوای همکاری مشخص شود
رضا مناجاتی مدیر کالایی کارگزاری بانک صنعت و معدن دراین زمینه معتقد است: راه‌اندازی تهاتر مصالح ساختمانی در بورس کالا باعث شفافیت در قیمت و از بین رفتن رانتهای اطلاعاتی می‌شود و خریدار به صورت مستقیم با فروشنده ارتباط می‌گیرد و رقابتی که به وجود می‌آید قیمت را منصفانه می‌کند که همه‌این مسائل از مزایای‌این طرح است.
مدیر کارگزاری بانک صنعت و معدن بیان داشت: البته مصالح ساختمانی مثل تیرآهن، سیمان، میلگرد در حال حاضر در بورس به عنوان یک کالای استاندارد بدون مشکل معامله می‌شود و دولت هم شرکت‌ها را مجبور کرده تا محصولات خود را در بورس عرضه کنند. عرضه محصولات ساختمانی در بورس کالا مثل بقیه محصولات است که الان در حال معامله است. مناجاتی افزود: امااینکه قرار است محصولات بیشتری در بورس کالا معامله شود، قطعا دراین روش بهای تمام شده مسکن تحت تاثیر قرار خواهد گرفت و بازار مسکن ازاین امر تاثیرپذیر خواهد بود و ممکن است بهای تمام شده محصولات را تعدیل کند.
این فعال بازار تصریح کرد: البته باید بگویم که در امر تهاتر باید بین فروشنده، خریدار، وزارت مسکن و بورس کالا یکسری تفاهمنامه‌ها و قراردادها انعقاد شود تا خریداران بتوانند بدون واریز وجه نقد خرید مواد اولیه خود را انجام دهند. همچنین‌این امر باعث خواهد شد تا تأمین مواد اولیه برای پیمانکاران راحتر شود و همچنین نیاز به سرمایه درگردش کمتری خواهند داشت. وی گفت: در حال حاضر معاملات اعتباری در بورس کالا وجود دارد فقط‌اینکه همان اعتباری که الان برای شرکت‌ها وجود دارد باید برای پیمانکاران با شرایط خاص قائل شوند که آن شرایط خاص را باید مشخص کنند. بنابراین ابزار کار فراهم است و فقط باید محتوای همکاری مشخص شود.
نیاز به یکسری زیرساخت‌ها، قوانین و مقررات
علی صادقین کارشناس بازار نیز اظهار داشت: طبق قانون همه چیز را در بورس کالا می‌توان به فروش رساند. زیرا نسبت به بازار آزاد شفافیت در آن وجود دارد و دسترسی در آن عادلاتر است و عملا همه بازیگرانی که دراین حوزه تخصصی قرار دارند، می‌توانند دراین امر مشارکت داشته باشند که قیمت‌ها براساس مکانیسم بازار عادلاتر تعیین شود.
صادقین گفت: اگر هر حوزه دیگری وارد بورس کالا شود قطعا به کاهش هزینه تمام شده آن حوزه کمک می‌کند و همچنین باعث خروج انحصار از آن بازارها خواهد شد. دراین راستا راه‌اندازی تهاتر مصالح ساختمانی در بورس کالا بسیار برای صنعت ساختمان مفید خواهد بود.این طرح قابلیت اجرایی شدن در بورس کالا را دارد اما نیاز به یکسری زیرساخت‌ها، قوانین، مقررات و تعریف یکسری از فعالان متخصص دراین زمینه را دارد.
این کارشناس بازار بیان داشت: بنابراین راه‌اندازی تهاتر مصالح ساختمانی در بورس کالا اگر اجرایی شود هزینه تمام شده ساختمان را کاهش می‌دهد. همچنین تحقق‌این موضوع علاوه بر آنکه فعالان‌این حوزه را تخصصی تر خواهد ساخت، وضعیت مواد اولیه در حوزه ساخت و ساز را خیلی شفاف و از انحصار عده‌ای خارج می‌کند. صادقین معتقد است: با توجه به بازار سنتی‌ایران در بحث مصالح ساختمانی، به نظر می‌آید ابتدا باید انبو ه سازان صنعتی که تجارب بیشتری در ساخت و ساز دارند وارداین حوزه شوند تا پس از اعتماد سازی بستری برای حضور سایر مجموعه‌ها نیز فراهم شود. البته شفاف سازی ابعاداین موضوع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که باید مد نظر مسئولان بورس کالا قرار گیرد.
زمینه‌ای برای رونق بازار مسکن
سید محمدرضا آیت الهی رئیس هئیت مدیره شرکت سیمان تهران خاطر نشان ساخت: راه‌اندازی تهاتر مصالح ساختمانی در بورس کالا قطعا صنعت ساختمان را با رونق بیشتری روبرو خواهد کرد. بنابراین اصل‌ایده مورد تایید است و شرکت‌های تولیدکننده آمادگی تهاتر دارند.
آیت الهی افزود:البته نمونه‌های محدودی هم دراین خصوص اتفاق افتاده که‌این برای طرفین معامله هم مفید بوده است. باید به صراحت گفت:این امر در رونق صنعت ساختمان و تولید موثر خواهد بود و در شرایط رکود که باعث مشکلاتی در صنعت ساختمان است قطعا کمک‌کننده خواهد بود. رئیس هئیت مدیره شرکت سیمان تهران بیان داشت: حقیقت امراین است که وجود بورس کالا در هر کشوری لازم است. همچنین در صورتی که مسئولان به دنبال شفافیت قیمت برخی از کالاهای ساختمانی هستند باید نسبت به عرضه‌های کالاهای ساختمانی در بورس کالا اقدام کنند. بااین کار در بورس کالای‌ایران می‌توانیم قیمت‌ها را در مرز رقابتی قرار دهیم و ازاین طریق، دست دلالان و سودجویان را دراین بازار کوتاه کنیم. این فعال صنعت ساختمان تصریح کرد: بنابراین از اصلی‌ترین مزیت‌های‌این کار می‌توان به شفاف‌سازی قیمت، افزایش فضای رقابتی در بازار داخل، جلوگیری از رقابت منفی و اعلام قیمت‌های سلیقه‌ای در صنعت ساختمان با استفاده مطلوب از ظرفیت‌های بورس کالا اشاره داشت.
پایین آمدن قیمت مصالح، رقابت در کیفیت
محمود محمودزاده معاون مسکن و ساختمان وزارت راه‌وشهرسازی گفت: راه‌اندازی تهاتر مصالح ساختمانی در بورس کالا به نفع پیمانکاران ساختمانی است. البته استفاده‌کننده‌گان از راه‌اندازی تهاتر مصالح ساختمانی در بورس کالا بخش‌خصوصی خواهد بود و ما به عنوان دولت مسیرسازی می‌کنیم.
محمودزاده با اشاره به‌اینکه یکی از بزرگترین آثاراین طرح شفافیت آن است که بسیار دراین صنعت تاثیرگذار است، افزود: در حقیقت برای رونق در صنعت ساخت‌وساز، تأمین مالی و همچنین برای کاهش قیمت تمام شده از ظرفیت بازار سهام کمک گرفته می‌شود. دراین راستا توافق اولیه با بورس کالا صورت گرفته که در شرف انجام اقدامات است و به زودی مراتب بیشتر آن اعلام خواهد شد.
معاون وزارت راه و شهرسازی بیان داشت: البته‌این طرح هنوز در مرحله نهایی نیست و بسته نشده است. به طور یقین می‌توان موارد آن را به گونه‌ای نوشت که همه اقشار را پوشش دهد و یک رویکرد جدید در بازار مسکن خواهد بود.
معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی تصریح کرد: راه‌اندازی تهاتر مصالح ساختمانی در بورس کالا باعث اطمینان از ثبات قیمت مصالح، پایین آمدن قیمت مصالح، رقابت در کیفیت خواهد شد. همچنین موضوع مهم آن تأمین منابع مالی از طریق بازار سرمایه است. تحقق‌این موارد به نوعی در قسمت اجرایی و تأمین مصالح صنعت ساختمان، تاثیرات جدی در تعادل بازار مسکن به همراه دارد.
- مینا هرمزی-خبرنگار
- شماره 339 هفته نامه اطلاعات بورس-صفحه 6