درآمدهای حاصل از فروش نفت همواره تکیه‌گاه محکمی برای بودجه دولت محسوب می‌شد که در سال‌های اخیر با توجه به کاهش فروش نفت در پی تحریم‌های اعمال شده، کاهش یافته است. در لایحه بودجه سال آینده پیش‌بینی شده که بیشتر از 60 درصد از درآمدهای نفتی نسبت به بودجه امسال کاهش یابد که این رقم میزان قابل توجهی از قدرت مانور دولت بر درآمدهای نفتی را از آن می‌گیرد. دولت بار سنگین پیشگیری از کسری بودجه سال99 را بر دوش مالیات، فروش و واگذاری اوراق مالی گذاشته است.در این لایحه پیش‌بینی شده که درآمد حاصل از دریافت مالیات نسبت به سال جاری افزایش یابد.از میزان ۴۸۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بودجه عمومی که در لایحه بودجه سال آینده لحاظ شده است، نزدیک به نیمی از آن یعنی حدود ۲۰۸ هزار میلیارد تومان از محل درآمدهای مالیاتی تأمین خواهد شد.
برخی کارشناسان تاثیر افزایش درآمدهای مالیات بر عایدی و نقل و انتقال سهام که در لایحه بودجه99 پیش‌بینی شده را باعث افزایش فشار مالیاتی بر شرکت‌های بورسی و تولیدکنندگان می‌دانند و تاثیر آن را منفی قلمداد می‌کنند. برخی نیز اثر این افزایش را بسیار ناچیز دانسته و معتقدند خللی در بازار سرمایه ایجاد نخواهد شد. بررسی جزئیات لایحه بودجه سال ۹۹ کل کشور نشان می‌دهد که درآمدهای مالیاتی با رقم ۱۹۸ هزار میلیارد تومان، با رشد 12 درصدی نسبت به سال قبل ۳۵ درصد از کل منابع بودجه را به خود اختصاص داده‌است.همچنین در این روند درآمد مالیات بر نقل و انتقال سهام در سال ۹۹ حدود ۲/۲ هزار میلیارد تومان برآورد شده که نسبت به سال قبل حدود سه برابر افزایش را نشان می‌دهد.
فشار به شرکت‌های بورسی وارد خواهد شد
سعید شعبانی، حسابدار رسمی با اعلام این موضوع که مالیات بر نقل و انتقال سهام اثر منفی بر بازار سرمایه خواهد داشت، گفت: در واقع افزایش میزان مالیات باعث می‌شود که تعهدات مالیاتی شرکت‌ها بالا برود و همین موضوع شرکت‌ها را دچار رکود خواهد کرد. همچنین ممکن است حجم تولید برخی شرکت‌ها با کاهش مواجه شود که این موضوع بر رونق تولید در کشور تاثیرگذار خواهد بود.البته هر چه تولید در کشور با کاهش روبه رو شود بازار سرمایه نیز دچار افت و شرکت‌هایی که توان نقدینگی پایین‌تری دارند با تعطیلی مواجه خواهند شد.
شعبانی افزود:نرخ مالیات بر نقل و انتقال سهام قرار است که تغییر کند و اثر این افزایش نرخ را در لایحه بودجه99 دیده‌اند. همچنین در کشور ما نمی‌توان تعیین کرد که چنین موضوعی تنها در حد پیش بینی است یا خیر، اما باید توجه کرد که این پیش بینی با بررسی آیتم‌های مختلف و ارزیابی تغییرات مدنظر دولت گرفته می‌شود و می‌توان گفت حساب شده است.البته جزییات بیشتری در این خصوص اعلام نشده و طبیعتا ممکن است قانونی به یکباره تصویب شود و این موضوع اعمال شود.
وی بیان داشت: اگر مالیات مشاغل به درستی اعمال شود تاثیر بسیار مثبتی بر درآمدهای مالیاتی خواهد داشت ولی با توجه به اینکه مشاغل قابل ردیابی نیستند و دولت نمی‌تواند از آن‌ها مالیات دریافت کند، فشار مالیات به شرکت‌های بورسی و شرکت‌هایی با اطلاعات شفاف و قابل ردیابی وارد خواهد شد. همچنین با توجه به شرایط نامساعد اقتصادی ممکن است افزایش مالیات منجر به افزایش رکود و کاهش تولید شود.
- گلشن بابادی- خبرنگار
- شماره 340 هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه 4