رکوردهای مذکور در شرایطی به وقوع پیوسته که با فضای ابهام ، احتیاط شکل گرفته و پس از گزارشهای پاییزی شرکتها ، به نوعی خواستهها و برآوردهای حداقلی تحلیلگران و کارشناسان نیز در آنها برآورده نشد. بر این اساس معاملات پر حجم و در آستانه منفی را در روز سه شنبه یکم بهمن ماه (دی ماه) شاهد بودیم که تقابل بین ریسک گریزان و نقدینگی سرکش حاضر در بورس این مهم را محقق ساخت.
بررسی موشکافانه تر گزارشهای میان دوره پاییز بیانگر این واقعیت است که رشد نرخ ارز و تورم ناشی از آن اصلی ترین محرک رشد بورس بوده و با تثبیت و نزول نسبی نرخ ارز در فصل پاییز، عقب نشینی محسوس عملیاتی شرکتها را شاهد بودیم. با توجه به توضیحات مذکور و روند کنترل شده نرخ تورم که بر اساس اطلاعات منتشره مرکز آمار در دی ماه نیز روند نزولی آن ادامه یافته، تثبیت بورس در سطوح فعلی و استمرار رشد بازار سهام نیازمند محرکهای جدید از سوی نهاد ناظر است. در مقطع فعلی از حیث مولفههای بنیادی از جمله نسبت p/e گذشته نگر که طبق گزارشهای نه ماهه در عدد تقریبی 9 واحد قرار دارد و نسبت p/s که فراتر از سقف ادوار گذشته و در رقم 2.2 است، جذابیت خاصی را برای بورس جهت سرمایهگذاری کوتاه مدت نمی توان متصور بود . بر این اساس تداوم حفظ نقدینگی در این بازار که به عنوان یک ضرورت اجتناب ناپذیر در برهه حساس کنونی اقتصاد کشور محسوب میشود در گرو اتخاذ تدابیر جدید است. البته در این خصوص ، ترویج و اشاعه سرمایهگذاری غیر مستقیم جهت کاهش رفتارهای هیجانی سهامداران جدید الورود از جمله تصمیمات قابل اتخاذ است که به عنوان یک رویکرد آزموده شده در سایر بورسهای دنیا محسوب میشود. پیشنهاد میشود که به منظور افزایش جذابیت صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، عرضههای اولیه تماما» به نسبت دارایی تحت تملک به این صندوقها تخصیص یابد.
همچنین ترویج ابزارهای نوین معاملاتی همسو با بازارهای مالی تکامل یافته نیز از دیگر راهکارهای موثر پیشنهادی است که خلا آن علی الخصوص در زمینه فروش تعهدی طی چند سال اخیر وجود داشته است. طبق اطلاعات ارائه شده از سوی مسئولین سازمان بورس و اوراق بهادار، دستورالعمل فروش تعهدی اوراق بهادار پس از جلسات کارشناسی متعدد نهایی شده و پیشبینی میشود از اواخر بهمن ماه وارد فاز عملیاتی شود. به نظر میآید با اجرایی شدن روش مذکور، رویکرد منطقی تر و به دور از هیجانات کاذب را علی الخصوص در سهام کوچک و کم شناور شاهد باشیم.
به عنوان جمع بندی کلی تحولات سیاست داخلی و خارجی نیز از دیگر عوامل مهم تاثیرگذار بر روند شاخص هستند. واضح و مبرهن است با فرض ثبات عوامل داخلی و بین الملل، به جهت روند فزاینده نقدینگی و عدم جذابیت بازارهای موازی، شاهد رکورد شکنیهای شاخص در کانال 400 هزار واحد و روند صعودی آن خواهیم بود.
- سیاوش وکیلی- مدیر عامل سرمایهگذاری توسعه گوهران امید
- شماره 341 هفته نامه اطلاعات بروس - صفحه 4