از جمله مسائل مهم در بورس اوراق بهادار، قیمت سهام مورد مبادله شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و برآورد ارزش ذاتی آنها است. فردی که قصد سرمایه‌گذاری در سهام را دارد، ابتدا لازم است که ارزش ذاتی آن سهم را برآورد کرده و سپس با قیمت بازار مقایسه کند. قیمت‌ها به عنوان یک شاخص راهنما در هدایت نقدینگی و در تخصیص سرمایه مؤثر بوده و در صورت تطابق با ارزش ذاتی، سهام به ابزار قدرتمندی در تخصیص کارآمد منابع مبدل می‌شود.
در تعیین قیمت‌های منصفانه و منطبق بر ارزش ذاتی سهام، از مدل‌ها و روش‌های مختلفی استفاده می‌شود که در این میان استفاده از نسبت قیمت به سود(P/E) علیرغم داشتن ضعف تئوریکی از کاربرد گستردهای برخوردار است که دلیل آن نهفته در موضوع سهولت کاربرد و قابل درک بودن برای اکثر مشارکت کنندگان در بازار است. برقراری قیمت‌های منصفانه و منطبق بر ارزش ذاتی سهام هدف مهمی است که نیازمند توسعه مدل‌های قیمت‌گذاری در بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار تهران است، در این راستا نسبت p/e در روشنگری فعالان بازار و نزدیک شدن قیمت‌های سهام به سوی ارزش ذاتی موثر واقع می‌شود بنابراین در نظر نگرفتن ارزش زمانی پول، مدنظر قرار ندادن چشم‌انداز رشد آتی شرکت‌ها از جمله مهمترین محدودیت‌های به کارگیری این روش در برآورد ارزش سهام است.
با توجه به محدودیت‌های p/e ، ارائه افشای پیش‌بینی سود هر سهم و به تبع آن ارائه p/e تحلیلی موجب ترسیم تصویری واضح‌تر جهت سرمایه‌گذاری شده و عاملی کلیدی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی می‌شود. پیش‌بینی سود آتی هر سهم به طور پیوسته باید تغییر یافته و مدیران اطلاعات و داده‌هایی را که به تازگی درخصوص عملکرد آتی شرکت به دست آورده‌اند را به سرمایه‌گذاران منعکس کنند. متولیان بازار می‌توانند از اصل محافظه‌کاری حسابداری جهت ارائه این نوع پیش‌بینی‌ها گذر کرده و برای شرکت‌ها با مفروضات و سناریوهای مختلف ارائه پیش‌بینی سود را الزامی کنند.
در شرایط فعلی رونق بازار ارائه پیش‌بینی سود و محاسبه نسبت قیمت فعلی به سود آتی می‌تواند به عنوان راهبردهای سرمایه‌گذاری و عدم بیش نمایی و یا کم نمایی قیمت هر سهم مورد استفاده گرفته و توسط تحلیلگران برای توجیه و یا رد پیشنهادات سهام به موج عظیم نقدینگی به کار برده شود. عدم توجه سرمایه‌گذاران و متولیان بازار به سودهای آتی شرکت‌ها و عدم انتشار و ابهام در پیش‌بینی‌های سود آتی هر سهم موجب می‌شود که در صورت عدم برآورد سودهای مورد انتظار و یا انحراف با اهمیت p/e تحقق یافته از p/e بدون ریسک ، سهامداران متضرر و در نهایت اقدام به خروج سرمایه از بازار سهام و سرمایه‌گذاری در سایر فعالیت‌ها خواهند کرد که این امر منجر به کاهش داد و ستد و از رونق افتادن بورس اوراق بهادار
خواهد شد.
- شماره 342 هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه 2