به گزارش صدای بورس، شاید دلیل این اقبال علاوه‌بر رشد قیمت دلار جذابیت بورس نسبت به بازارهای موازی باشد. این روند تا جایی پیش رفت که به نظر برخی از کارشناسان و فعالان این حوزه قیمت برخی سهام از ارزش ذاتی خود بالاتر رفت که افزایش ریسک را هشدار می‌دهد اما همچنان عده‌ای معتقدند که رشد بازار به دلیل وجود نقدینگی و جذاب نبودن سایر بازارها همچنان ادامه دارد.
از ابتدای سال 98 تاکنون شاخص کل حدود 150 درصد رشد کرده و از رقم 178659 در نیمه بهمن ماه به 445894 رسیده است. این رشد متاثر از افزایش قیمت سهام کل بازار است که در این بین رشد قیمت سهام کوچک نیز قابل توجه است. سهام 4 بورس کشور نیز به همراه سایر سهم‌ها رشد کردند که میزان این افزایش قابل توجه است. قیمت سهام بورس تهران در 16 بهمن ماه سال گذشته 5.791 ریال بود که با رشد 860 درصدی نسبت به مدت مشابه به 55584 ریال رسید. قیمت سهام فرابورس ایران نیز در پایان بهمن ماه سال جاری 42.977 ریال بود و رشد 1604 درصدی را نسبت به سال گذشته برای خود ثبت کرد و بیشترین رشد را نسبت به سایر هم گروه‌ها داشت. بورس کالا و بورس انرژی نیز هر کدام به ترتیب 558 و 120 درصد رشد داشتند.
در کنار قیمت سهام مجموعه‌های ذکر شده، رشد ارزش بازار آنها نیز قابل توجه بوده است. به این صورت که ارزش بازار بورس تهران در نیمه بهمن ماه امسال نسبت به سال قبل 1180 درصد رشد داشته است. ارزش بازار فرابورس هم مانند قیمت سهام آن بیشترین رشد را نسبت به سایرین داشته و 2286 درصد افزایش را ثبت کرده است. ارزش بازار بورس کالا نیز از 16 بهمن سال گذشته تا امسال 854 درصد افزایش داشته است. کمترین میزان رشد ارزش بازار در بین 4 بورس مربوط به بورس انرژی با 120 درصد رشد در بازه زمانی یک‌ساله بوده است.
برای بررسی بیشتر روند رشد این چهار بورس در طول یک‌سال گذشته نظر تحلیلگران فعال در حوزه بازار سرمایه را جویا شدیم.
حتما سهام یکی از این 4 مجموعه را داشته باشید
علیرضا عسگری مارانی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در خصوص رشد قیمت سهام و ارزش بازار این چهار شرکت گفت: به‌جز فرابورس که تنها یک نماد دارد، سایر شرکت‌ها دارای چند نماد هستند که در بازار معامله می‌شود و به این معناست که در جایی که حقیقی‌ها سهم دارند قیمت خیلی متفاوت‌تر از کدهایی است که نهادهای مالی، شرکت‌ها و کارگزاران معامله می‌کنند. وی با اشاره به اینکه سهامداران در مجموع با چهار هدف کلی اقدام به خرید سهمی می‌کنند، گفت: یکی از دلایل کسب سود نقدی در مجامع است، دلیل بعدی Capital Gain و استفاده از حق تقدم‌هاست و آخرین مورد نیز داشتن عضوی در هیأت مدیره مجموعه‌ها می‌تواند باشد.
این پیشکسوت بازار سرمایه با اشاره به این نکته که در بازار سرمایه ایران تنها یک شرکت بورس، فرابورس، بورس انرژی و بورس کالا داریم، ادامه داد: قانون مجوز لازم برای تاسیس و راه‌اندازی بورس‌های دیگر را به سازمان بورس داده اما در حال حاضر در سهام این مجموعه‌ها انحصار وجود دارد، برخی علاوه بر این با توجه به نوع فعالیت این شرکت‌ها علاقه‌مندند سهامدار این مجموعه‌ها باشند. بنابراین بدیهی است که p/e آنها نسبت به p/e متوسط بازار بالاتر باشد اما در کنار این موارد حجم معاملات نیز نسبت به سال گذشته رشد بسیار خوبی داشته است و با توجه به پتانسیل‌هایی که در این شرکت‌ها وجود دارد به طبع افرادی که اقدام به خرید این سهم‌ها دراین قیمت‌ها می‌کنند آینده‌نگری طولانی مدتی نسبت به سایر معامله‌گران این حوزه دارند. عسگری مارانی با تاکید بر اینکه هیچگونه حبابی در سهام‌ها وجود ندارد، اظهار کرد: به نظر تمام سهامداران باید مقداری از سهام این مجموعه‌ها را در پرتفوی خود داشته باشند چون این سهم‌ها بستر بازار سرمایه هستند و بازار در این سهم‌ها در حال گردش و جریان است و نمی توان گفت که این سهم‌ها ارزان یا گران هستند.
کارمزد و حجم معاملات؛ دلیل رشد درآمد مجموعه‌ها
مصطفی‌هادی‌دخت، مدیر واحد تحلیل و ارزش‌گذاری شرکت مشاور سرمایه‌گذاری تامین سرمایه نوین گفت: در 23 روز کاری اخیر قیمت سهام بورس از 17718 ریال به قیمت 50484 ریال رسیده است که در بازده 184 درصدی این سهم در مدت کوتاه این سوال را به وجود آورده که آیا قیمت سهام این شرکت با ارزش ذاتی آن همخوانی دارد؟ با توجه به اطلاعات منتشره از صورت‌های مالی شرکت‌ها، متوجه می‌شویم که عمده درآمد شرکت‌های مورد بررسی حاصل از کارمزد معاملات است. به عنوان نمونه، کارمزد معاملات شرکت بورس اوراق بهادار تهران در شش ماهه اول سال 98 نسبت به مدت مشابه سال قبل، با افزایش 196 درصدی همراه بوده که نزدیک به سه چهارم درآمدهای عملیاتی شرکت را تشکیل می‌دهد. در این مدت نرخ کارمزد تغییری نکرده که نشان می‌دهد افزایش درآمدهای این بخش از محل افزایش حجم معاملات بوده است. استقبال گسترده معامله‌گران خرد از بورس، به طور پیوسته رکوردهای جدیدی را از ارزش معاملات در بازار ثبت کرده است. بررسی داده‌های تاریخی نشان می‌دهد که قیمت سهام این شرکت‌ها و حجم معاملات، دارای ضریب همبستگی قوی 0.9 هستند. به عنوان مثال ارتباط بین حجم معاملات صورت گرفته در شرکت بورس اوراق بهادار تهران و قیمت سهام این شرکت در دو سال به وضوح در نمودار زیر مشخص است.
بنابراین در حالت بدبینانه اگر فرض کنیم که ارزش معاملات در سال آینده ثابت و برابر با میانگینی از آنچه در سه ماه اخیر روی داده باشد و همچنین قیمت سهام مختلف نیز ثابت بماند، شرکت بورس در سال آینده درآمدی در حدود 2800 میلیارد ریال از این محل ثبت خواهد کرد که با توجه به ورود مداوم نقدینگی به بورس و روند صعودی ارزش معاملات روزانه دسترسی به ارقام بالاتر نیز محتمل است. بدیهی است که این حالت برای سه شرکت دیگر هم گروه که کارمزدهای حاصل از وقوع معاملات دارند نیز
صادق است.
این تحلیلگر بازار در پایان به بازارهای موازی نیز اشاره کرد و گفت: در سال‌های گذشته بازار دلار و سکه مامنی برای نقدینگی‌های سرگردان به شمار می‌رفت. در سال جاری با تدبیر سیاست‌گذار و عقب‌نشینی از سیاست‌های نادرست گذشته، از تلاطمات بازار ارز کاسته و نرخ دلار به کانال ۱۱ هزار تومان وارد شد. سکه نیز که بیش از قیمت اونس جهانی طلا، از نرخ دلار تبعیت می‌کرد در مسیر کاهش قیمت قرار گرفت. در دیگر بازارهای موازی همچون بازار مسکن نیز با توجه به رکود ادامه‌دار دیگر جایی برای سفته‌بازی باقی نمانده است. در بازار پول نیز به سبب مشکلات عدیده ساختاری، دیگر جذابیتی برای سرمایه‌گذاری دیده نمی‌َشود. از این رو به نظر می‌رسد بازار سهام تنها گزینه پیش‌روی سرمایه‌گذاران است. جایی که در افت ۱۳ درصدی دلار و سکه در ۶ ماه ابتدایی سال ۹۸، توانسته بازدهی بیش از ۷۸ درصدی از آن معامله‌گران خود کند.
- زهره فدوی- خبرنگار
- شماره 344 هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه 6