به گزارش صدای بورس به نقل از ایسنا، در دو ماه گذشته شاهد وقوع اختلال در سامانه‌های معاملاتی و بعضا هسته معاملاتی بازار سرمایه بودیم؛ اتفاقی که دردسر زیادی را برای معامله‌گران بازار به همراه داشته است زیرا زمانی که سامانه دچار مشکل می‌شود، ممکن است رقمی که سایت tsetmc نشان می‌دهد با رقمی که در کارگزاری نشان داده می‌شود یک دقیقه اختلاف داشته باشد.
این اختلاف ممکن است باعث شود معامله‌گر دچار این اشتباه شود که فشار فروش زیاد شده و سهم خود را بفروشد درحالی که قیمت بالا آمده است و این اتفاق در نهایت باعث ایجاد جو منفی در کل بازار شده و صف فروش ایجاد کند.
در این میان کارشناسان بر این باورند که سیستم‌های بازار سرمایه همسو با حجم معاملات در این بازار رشد نکرده و رفع این مشکل ضروری است. در آن سوی ماجرا مسئولان اعتقاد دارند همه مشکل متوجه هسته معاملات و سازمان بورس نیست و بخشی از مشکل در کارگزاری‌ها و سامانه‌های نرم افزاری است.
اختلال فقط در هسته معاملات نیست
در این راستا، روح الله دهقان، مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران با بیان اینکه اختلال در هسته معاملات یک تعریف کلی است، اظهار کرد: این احتمال وجود دارد که در هر سامانه نرم افزاری مشکل ایجاد شود و این موضوع خصوصا درمورد معاملات بورس که سامانه پیچیده‌ای هم است، دلایل مختلفی دارد.
وی ادامه داد: ممکن است دلیل اختلال، درگاه آنلاین کارگزاری‌ها یا شرکت‌های نرم افزاری که به کارگزاری‌ها خدمات ارائه می‌کنند، باشد که ارتباطی با هسته معاملات ندارد.
مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران با تاکید بر اینکه بازار بورس و حجم معاملات در این بازار در حال رشد است، گفت: به همین دلیل ممکن است کندی‌هایی رخ دهد. برای مثال در تاریخ ۱۱ فروردین ماه سامانه بورس تهران دچار مشکل شد که این مشکل نیم ساعت بعد رفع و معاملات انجام شد. دلیل آن هم فشار زیادی بود که در سامانه بورس تهران وجود داشت.
راهکارهایی برای رفع مشکل هسته معاملات
دهقان در ادامه از در نظر گرفتن راهکارهایی برای رفع مشکلات هسته معاملات خبر داد و افزود: شرکت مدیریت فناوری و سازمان بورس و اوراق بهادار، راهکارهایی را برای رفع این اختلال‌ها در نظر گرفته‌اند. در این راستا قصد داریم ظرفیت‌های سامانه معاملات را بهبود بخشیده و با میزان فشاری که به آن وارد می‌شود، تطابق دهیم. این کار با همکاری متخصصان داخلی انجام می‌شود و درحال جذب نیرو هستیم.
وی ادامه داد: بخش دیگر اقدامات مربوط به به‌روزرسانی سامانه است و امیدواریم بتوانیم سامانه را به نسخه‌های جدیدتر به‌روزرسانی کنیم. همچنین در دید بلندمدت هدف معاملات بومی است و در این راستا با مجموعه‌های دانشگاهی همکاری می‌کنیم و شرکت مشترکی ثبت کرده‌ایم و کارها را پیش می‌بریم که سامانه معاملات بومی داشته باشیم.
زمان به نتیجه رسیدن راهکارها مشخص نیست
دهقان به این سوال که اقدامات مذکور چه زمانی به نتیجه می‌رسد، پاسخ داد: نمی‌توان زمان دقیق ارائه کرد. کار تازه شروع شده و باید دید چقدر امکان عملیاتی شدن آن وجود دارد. نمی‌توان گفت برای دو ماه آینده پاسخگو خواهد بود.
مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران با تاکید بر اینکه بخشی از اقدامات در اختیار شرکت مدیریت فناوری و سازمان بورس است، اظهار کرد: بخش دیگری از اقدامات در اختیار کارگزاری‌های و شرکت‌هایی است که به کارگزاری‌ها سرویس می‌دهند. در واقع بخشی از مشکلاتی که عامه مردم درگیر آن هستند به این شرکت‌ها برمی‌گردد. بزرگ شدن بازار باعث شده ظرفیت‌های شرکت‌های کارگزاری تحت فشار قرار بگیرد و آنها هم باید در حوزه توسعه زیرساخت‌ها اقداماتی انجام دهند.
دهقان در پاسخ به این سوال که تاثیر تحریم بر به‌روزرسانی سامانه چیست، گفت: تحریم‌ها بی‌اثر نیست و ممکن است به دلیل تحریم امکان پذیر نباشد که از یک ارائه دهنده خارجی بتوان برای به‌روزرسانی استفاده کرد.
نرم افزار، کشش این حجم از معاملات را ندارد
همچنین مهرزاد منتظری، کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه اختلال باعث ضرر و زیان می‌شود، اظهار کرد: اختلال باعث می‌شود در ساعات معامله نتوان قیمت تابلو را به درستی فهمید زیرا نرم افزار شرکت‌های کارگزاری یک قیمت را نشان می‌دهند، tsetmc یک قیمت را نشان می‌دهد و در نهایت قیمت واقعی یک قیمت دیگر است.
سهام‌داران باید تحمل کنند.
وی ادامه داد: حجم معاملات بالا رفته است و نرم افزار قبلی که بازار سرمایه را ساپورت می‌کرد، کشش این حجم از معاملات را ندارد. سازمان بورس باید فکری به حال آن کرده و مشکل را برطرف کند. هرچند به نظر می‌رسد در کوتاه‌مدت امکان پذیر نباشد. بحث تحریم به‌روزرسانی نرم افزار معامله را دچار مشکل می‌کند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه حدود دو ماه است که بازار سرمایه دچار مشکل مذکور است، اظهار کرد: دو ماه است که تابلو این مشکل را دارد. مخصوصا وقتی عرضه اولیه صورت می‌گیرد، مشکل چند برابر می‌شود. به نظر می‌رسد این مشکل ادامه‌دار است زیرا حجم معاملات بازار بالا خواهد بود.
منتظری ادامه داد: نرم افزار قدیمی است و ایرانی نیست که باید به‌روزرسانی شود. البته برای آن پروژه تعریف شده است تا نرم افزار ایرانی شود اما فکر نمی‌کنم در چند ماه آتی این اتفاق بیفتد و با حجم معاملات کنونی سهام‌داران باید تحمل کنند.
باید بخشی از سود، هزینه به‌روزرسانی سیستم شود
همچنین مصطفی صفاری، کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه سیستم‌های بازار سرمایه بزرگ نشده است، اظهار کرد: هرچند قیمت سهام شرکت‌های بورس و فرابورس افزایش یافته است اما شاهد تحولی در سیستم نیستیم. درحالی که این شرکت‌ها باید بخشی از سود را هزینه سیستم کنند، وگرنه سیستم‌ها دچار مشکل می‌شوند.
وی با بیان اینکه همه ارکان بازار باید با هم رشد کنند، توضیح داد: شرکت‌های بورسی بزرگ می‌شوند، نقدینگی وارد بازار شده است، حاکمیت قصد دارد بازار سرمایه را تقویت کند؛ بنابراین ارکان بازار سرمایه باید بزرگ شوند. باید بخشی از سود را به موضوع به‌روزرسانی سیستم‌ها اختصاص دهند.