تحلیلی بر هفته‌ای که گذشت داشته باشیم؛ روزهای افت بازار که البته در روز آخر معاملاتی کمی رو به آرامش رفت.
اصلاحاتی که هفته گذشته در بازار رخ داد، بیشتر به دلیل انتشار برخی اخبار بود از جمله امکان فروش 30 درصد از سهام عدالت که جو نامناسبی را در بازار ایجاد کرد. به شخصه فکر می‌کنم سیاست دولت برای حمایت و توسعه بازارسرمایه درست است اما باید ظرفیت بازار هم در نظر گرفته شود. انتشار خبر فروش سهام عدالت آن هم بدون شفاف‌سازی در خصوص رویه فروش و... بازار را دچار سردرگمی کرد. از طرفی برخی در مدت حضور در بازار سود خوبی را کسب و برای حفظ آن اقدام به فروش کردند. تحرکات در بازارهای ثانویه هم دیگر موضوعی بود که نباید از نظر دور داشت. البته همچنان رویه بازار را تا انتهای سال مثبت و رشد شاخص را نسبت به دیگر بازارهای موازی ارزنده ارزیابی می‌کنم.
فکرمی‌کنید اصلاح بازار به اتمام رسیده است؟
همانطور که دیدید این هفته خریدهای سنگینی در برخی نمادهای بزرگ بازار انجام شده است. بنابراین به نظر می‌رسد اصلاح بازار به اتمام رسیده، انتظار اصلاح عمیقی برای بعد از این در بازار ندارم. البته به متغیرهای سیاسی و اقتصادی زیادی بستگی دارد که از جمله بزرگترین آن، موضوع آزادسازی سهام عدالت است.
ارزش معاملات هم این هفته با افت همراه بود.
اگر از اسفند 98 به این موضوع نگاه کنید، متوجه می‌شوید که عمده رشد بازار مدیون ورود پول حقیقی‌ها و جریان نقدی بوده است که رقمی حدود 45 هزار میلیارد تومان در دو ماه ابتدایی سال وارد بازار سرمایه کرد. بررسی آمار نشان می‌دهد، هفته گذشته رقمی حدود 1500 میلیارد تومان از بازار خارج شده که عدد معناداری نیست ولی نکته مهم اینکه ورود پول هوشمند و نقدینگی دوباره به بازار نیازمند محرک است. بار قبل خبر کاهش نرخ سود بانکی و فروش etf دولتی هجمه خبری مناسبی ایجاد کرد که نتیجه آن هم ورود مردم به بازار بود. معتقدم بعد از این باید منتظر محرک‌های دیگری برای صعود بازار باشیم. مثلا تعیین تکلیف دقیق درباره سهام عدالت و یا موضوع اخذ مالیات از خانه‌های خالی و خودرو می‌تواند برخی از این محرک‌ها باشد. به این نکته هم باید توجه کرد که برخی از نوسهامداران رویه‌ای متفاوت از سهامداران قدیمی دارند و با نگاه نوسان‌گیری و کسب سود و خروج از بازار موجب برخی تکانه‌ها در بازار می‌شوند. همین امر موجب مقاومت در ورود شاخص به کانال یک میلیون خواهد بود که البته شکسته خواهد شد. ولی همچنان معتقدم در چند ماه آینده بازار سرمایه سود مناسبی به فعالانش خواهد داد.
با توجه به بازگشت بازار در روز چهارشنبه، فکر می‌کنید چه گروه‌هایی دخیل بودند؟
با توجه به اصلاح بازار و جذاب شدن قیمت‌ها، روز چهارشنبه حقوقی‌های بزرگ خریدهایی داشتند. ضمن آنکه حجم خریدهای حقیقی‌ها هم به نسبت مناسب بود. برخلاف برخی، من وجود نوسهامداران را نعمتی برای بازار می‌دانم که می‌تواند موجب بازگشت بازار به روزهای خوب خود باشد.
ارزش معاملات برای بازگشت به روال عادی گذشته (حجم بالا) نیازمند ورود چه حجم از نقدینگی است؟
ارزش معاملات بالا مثل فروردین ماه نیازمند محرکی است که فکر می‌کنم برگزاری مجامع این شتاب را ایجاد کند. البته به این نکته دقت کنید که حجم و ارزش معاملات شش ماه گذشته با حال حاضر قابل قیاس نیست و روند افزایشی داشته است. بیشتر به نظر می‌رسد که روند پرشتاب فروردین و اردیبهشت نمود بیشتری داشته که معتقدم در یکی دو ماه آینده روند افزایشی همچنان ادامه‌دار خواهد بود.
به رویه صندوق‌های سرمایه‌گذاری هم اشاره‌ای داشته باشیم.
زمانی که بازار مثبت بود، برخی از صندوق‌ها بالاتر از شاخص هم قرار گرفته بودند. این نکته درباره صندوق‌ها قابل تامل است که هرچند مدیریت حرفه‌ای در این صندوق‌ها وجود دارد اما هر کدام از مدیران استراتژی خاص خود را دارند، درست شبیه استراتژی هر سهامدار حقیقی. با این حال واقعیت این است که صندوق‌ها و حقوقی‌ها دیگر چندان تاثیرگذار مطلق نیستند. فکر می‌کنم نهادهای دولتی یا وابسته به بانک‌ها در روزهای منفی بازار می‌توانند کمک‌کننده باشند تا این اطمینان برای سهامدار حقیقی وجود داشته باشد که حمایت از بازار همیشگی است. به عبارتی صندوق‌های حمایتی باید در بازار شکل بگیرد. باید قبول کنیم که بازار بزرگ شده و بالطبع صندوق‌ها هم باید تقویت شوند تا نقش حمایتی مناسبی داشته باشند.
اگر فرض کنیم که هفته گذشته بازار در حال اصلاح بوده، فکر می‌کنید اصلاح بازار تمام شده یا ادامه‌دار خواهد بود؟
من چندان به اصلاح عمیق بازار اعتقادی ندارم و شاید این رویه اصلاحی یک هفته گذشته را در طول یک ماه می‌دیدم. هنوز نگرانی درباره سهام عدالت وجود دارد و اگر ریسک‌هایی تحمیل نشود، خیلی از سهم‌ها جذاب شده و مناسب برای خرید هستند. واقعیت این است که تغییر عمده‌ای در پتانسیل‌های سهام اتفاق نیفتاده است، بنابراین تاثیرمنفی بر بازار وجود نخواهد داشت. باید مردم را به سهامداری بلندمدت ترغیب کرد و این وظیفه همه نهادهای بازار است که بستر مناسب را فراهم کنند.
و سوال آخر؛ فکر می‌کنید هفته آینده بازار سبز خواهد بود؟
کمک کنیم که نگاه هفتگی به بازار برداشته شود. منطقی‌تر است که بازه زمانی ماهانه را مدنظر بگیریم و با این فرض، بازار در یکی دو ماه آینده با توجه به برگزاری مجامع، انتشار گزارش‌های مناسب و تغییر نرخ فروش به دلیل تغییر نرخ دلار سبز خواهد بود. نگاه مجمعی به بازار با وجود نوسانات، خبر از رشد بازار سرمایه دارد.