تاریخ انتشار: ۱۸ خرداد ۱۳۹۹ - ۱۷:۰۹

بازار گواهی سپرده یکی از جدیدترین بازارهای مالی در ایران به حساب می‌آید که برای راه‌اندازی آن تلاش بسیار زیادی صورت گرفت و هم‌اکنون بیش از ۶۰۰ هزار قطعه سکه در انبارهای گواهی سپرده سکه طلا موجود است. تعطیلی این بازار آثار زیان‌باری در پی دارد و به نظر نمی‌رسد برای آن بتوان نکته مثبتی متصور شد.

یکی از مهم‌ترین جنبه‌های منفی تعطیلی بازار گواهی سپرده سکه طلا تعطیلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلاست که در حال حاضر ارزش دارایی های آنها حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان است .با تعطیلی این صندوق‌ها این حجم از نقدینگی وارد بازار سکه طلا خواهد شد که منجر به نوسانات شدیدی در آن بازار میشود. نکته بعدی شفافیت موجود در بازار سکه گواهی سپرده است که در هیچ یک از بازارهای غیر رسمی طلا این شفافیت وجود ندارد.

 در نتیجه تعطیلی بازار گواهی سپرده سکه طلا باعث ایجاد و تقویت دلال‌ها در بازار غیر رسمی خواهد شد که به راحتی می‌توانند اقدام به دستکاری قیمت و ایجاد نوسانات کاذب کنند. تعطیلی این بازار کارا و شفاف یک عقب‌گرد در فرایند توسعه مالی و بازارسرمایه کشور به حساب می‌آید. زیرا در بیشتر کشورها خرید و فروش فیزیکی طلا تقریبا منسوخ شده و هر کسی قصد سرمایه‌گذاری در این حوزه را داشته باشد، صرفا از طریق اوراق بهادار مبتنی بر طلا از قبیله صندوق‌های قابل معامله و گواهی سپرده یا قبض انبار و سایر اوراق مشتقه طلا در این خصوص اقدام می کند.

از طرفی بازار گواهی سپرده سکه طلا بسیاری از نقص‌های بازار سنتی سکه طلا را برطرف کرد. نقص‌هایی از قبیل احتمال بالای تقلبی بودن سکه، نبود شفافیت قیمتی، اختلاف زیاد بین قیمت خرید و فروش سکه و وجود دلال‌ها بی‌شمار؛ همین مزیتها باعث استقبال روز افزون به بازار گواهی سپرده سکه طلا شده است.

مهمترین وظیفه مقام ناظر که شامل بورس کالای ایران و سازمان‌بورس و اوراق‌بهادار است جلوگیری از بسته شدن این بازار است .البته این موضوع نه تنها وظیفه بورس‌کالا و سازمان بلکه نیازمند به همکاری تمامی ارکان بازارسرمایه و فعالان این بازار است. بنابراین تمامی نهادهای موجود در بازارسرمایه باید تلاش خود را راستای بقای این بازار به کار گیرند. 

همان‌طور که میدانید بازار قراردادهای آتی سکه طلا را نیز به بهانه‌هایی از قبیل خط دادن به بازار بیرون و اینکه منجر به افزایش نوسانات و قیمت سکه می‌شود؛ تعطیل کردند. البته مشاهده شد با بسته شدن آن بازار ،نه تنها قیمت سکه کاهش نیافت؛ بلکه هم‌اکنون به بیش ۷ میلیون تومان نیز افزایش یافته است. بنابراین بسته شدن بازار گواهی سپرده سکه طلا نیز نه تنها تاثیری بر کاهش قیمت در بازار خارج از بورس نخواهد داشت؛ بلکه منجر به افزایش قیمت‌ها و افزایش نوسانات نیز در آن بازار خواهد شد. زیرا با بسته شدن گواهی سپرده سرمایه‌های موجود در این بازار خارج و به بازار غیر رسمی آن وارد می‌شوند.

  • هفته نامه ۳۵۴ اطلاعات بورس، صفحه ۱۵