شرکتهای صادراتمحور بخصوص گروه فلزی ،پتروشیمی و شرکتهایی که قیمتگذاری محصولات آنان بر اساس قیمتهای جهانی است، همانند صنعت پالایشگاهی، بیشتر از سایر صنایع تحتتاثیر نرخ دلار قرار خواهند گرفت. هرچه حاشیه سود ناخالص این شرکتها کمتر باشد، با افزایش نرخ دلار و به دنبال آن افزایش نرخ فروش، تغییر در سودآوری بیشتری راخواهند داشت.
از سوی دیگر افزایش نرخ دلار برای صنایعی که مواد اولیه وارداتی دارند، باعث افزایش بهای تمام شده و این افزایش قیمت مواد اولیه در این شرکتها موجب میشود که به سرمایه در گردش بیشتری احتیاج داشته باشند و به سمت اخذ تسهیلات بیشتر بروند. در نتیجه شرکتها در جهت حفظ حاشیه سود ناخالص خود و در صورت کشش بازار ناچار به افزایش نرخ فروش خواهند شد. اما در این بین برخی صنایع دارای حساسیت هستند و قیمتگذاری دستوری دارند، مانند صنایع سیمان و تایر. این صنایع همیشه در یک باگ زمانی افزایش نرخ خواهند گرفت و این موضوع باعث کاهش حاشیه سود آن ها تا زمان دریافت افزایش نرخ خواهد شد.
به طور کلی افزایش نرخ دلار، در فاز اول باعث افزایش صادرات خواهد شد و در مقابل واردات کم خواهد شد، زیرا ارزش ریالی کالاهای وارداتی افزایش خواهد یافت و این موضوع باعث میشود شرکت های داخلی که تولیدکننده محصولات مشابه وارداتی هستند، توان رقابت بیشتری داشته باشند. همچنین صنایعی مانند صنعت تولید لوازمخانگی میتوانند سهم بازار بیشتر و افزایش فروش و سودآوری داشته باشند. در فاز دوم بعد از افزایش نرخ ارز، ارزش جایگزینی تجهیزات و ماشینآلات شرکتها افزایش خواهد یافت و این نیز باعث رشد سهام آنها خواهد شد.
با توجه به اینکه بخش اعظم شرکتها در بورس اوراقبهادار ایران کامودیتیمحور هستند و از قیمت دلار تاثیر میگیرند، ارزش ریالی شاخص بورس معمولا با وقفه زمانی، که حاصل از اطمینان تثبیت قیمت دلار در نرخهای بالاتر هست، رشد را تجربه خواهد کرد. همچنین در رابطه با تاثیر تداوم افزایش نرخ دلار بر بازار پول، افراد برای حفظ ارزش دارایی، سپردههای بانکی خود را به سمت سپردههای دیداری و بازارهای موازی از جمله مسکن و بورس خواهند برد که این ورود نقدینگی موجب رشد بازارها خواهد شد.
- هفته نامه اطلاعات بورس، شماره ۳۵۷ صفحه ۱۵