یان تین برگن متولد ۱۲ آوریل ۱۹۰۳ و درگذشته به تاریخ ۹ ژوئن ۱۹۹۴، اقتصاددان نامدار هلندی بود که نخستین جایزه یادبود نوبل در علوم اقتصادی در سال ۱۹۶۹ را همراه با راگنار فریش به دلیل ایجاد و استفاده از مدل‌های پویا برای تجزیه و تحلیل فرآیندهای اقتصادی دریافت کرد. 

سه میراث مهم
تین برگن را به عنوان یکی از موثرترین اقتصاددانان قرن بیست و یکم و البته از بنیان گذاران اقتصادسنجی می‌شناسند. استدلال شده است که نخستین مدل‌های اقتصاد کلان، حل مساله شناسایی و درک مدل‌های پویا سه میراث مهمی است که او برای اقتصادسنجی بر جای گذاشته است.

طراح مدل های اقتصادسنجی
 وی از نخستین اقتصاددانانی است که مدل‌های چند معادله‌ای در اقتصاد مطرح کرد. تین برگن در سال ۱۹۳۶، مدل اقتصادسنجی کلان اقتصاد هلند را به ۲۴ معادله رساند که این معادلات تشریح کننده روابط اقتصادسنجی کلیدی در اقتصاد، سرمایه گذاری تجاری، صادرات وغیره است. تین برگن در سال۱۹۳۹، مدل اقتصادی آمریکا را برای سال‌های ۱۹۱۹تا۱۹۳۲- که دربرگیرنده ۴۸ معادله بود- نوشت. در زمان جنگ جهانی دوّم نیز یک مدل مشابه برای اقتصاد انگلستان طراحی کرد.

اقتصاد برای سیاستگزاران
تین برگن پس از توسعه مدل اقتصادسنجی کلان در اقتصاد، به جریان‌های سیاسی راه یافت و در این راستا نشان داد که چگونه سیاستگزاران می‌توانند از مدل‌های اقتصاد کلان برای سنجش آثار سیاست‌های پیشنهادی استفاده کنند و در عین حال اهمیت و تاثیرگذاری یک مدل آماری را هم در تصمیم گیری سیاسی سیاستگزاران در زمان مواجهه با اهداف اقتصادی متضاد تبیین کرد. تین برگن همچنین به موضوع بهبود درآمدهای اقتصادی از طریق تحلیل اقتصادی وکمک به برنامه‌های توسعه اقتصاد بین‌الملل نیز پرداخت. این اقتصاددان در سال۱۹۵۵، دفتر برنامه ریزی مرکزی هلند را ترک کرد و به بررسی مشکلات اقتصادی کشورهای توسعه نیافته و ارائه مشاوره‌های فراوان به دولت‌های مرتبط مشغول شد.

  • هفته نامه شماره ۳۵۹ اطلاعات بورس، صفحه ۸