به گزارش صدای بورس اغلب در دوره های رونق به واسطه هیجانات حباب قیمتی مثبت و در دوره های رکود حباب قیمتی منفی شکل می گیرد اما در میان مدت و بلندمدت، با فروکش کردن هیجانات، تعادل به بازارمالی حکمفرما خواهد گشت.
بازار سرمایه در فروردین سال جاری حدود ۲.۵ میلیون میلیارد تومان ارزش بازار داشت که این عدد در اواسط مرداد به واسطه رشد قیمت سهام موجود و عرضه اوراق و سهام شرکتهای جدید تا حدود ۹ میلیون میلیارد تومان رشد کرد. به عبارتی بازار سرمایه طی ۵ ماه رشد ارزش بازار ۲۶۰ درصدی را تجربه کرد که در همین مدت سایر بازارها منجمله بازار مسکن، خودرو و سایر کالاهای مصرفی نیز به واسطه ی تورم رشد قیمتی بالایی داشتند. به عنوان نمونه طی ۶ ماهه اول سال جاری شاهد رشد بیش از ۶۰ درصدی متوسط قیمت مسکن در تهران بودیم. این نوسانات در حالی رخ داده که بانک مرکزی رشد نقدینگی در ۶ ماهه اول سال ۹۹ را ۱۳ درصد گزارش کرده و این‌گونه به نظر می رسد که هیجانات رفتاری در روزهای افزایش نا اطمینانی اقتصادی و سیاسی موجب افزایش سرعت گردش نقدینگی در بازارهای سرمایه ای و کالایی و رشد تورم با سرعت بیشتری به نسبت رشد نقدینگی گشته است که این امر می تواند موجب ایجاد رکود در بازارها حداقل در کوتاه مدت شود. این امر در هر بازاری با توجه به ماهیت آن بازار و شرایط موجود به شکلی نمود میابد.
بدین دلیل از اواسط مرداد ماه شاهد افت سنگین ارزش بازار سرمایه از ۹ میلیون میلیارد به ۶ میلیون میلیارد تومان طی کمتر از ۲ ماه بودیم که تقویت طرف عرضه در سهام شرکتها توسط دولت، عرضه سهام عدالت و عرضه های خصولتی ها در کنار عدم توجه کافی به طرف تقاضا و کاهش قدرت نقدینگی موجود در بازار به واسطه رشد قیمت سهام، در شدت این افت تاثیر گذار بوده است.
از لحاظ بنیادی در حال حاضر حباب قیمتی در اغلب صنایع تخلیه گشته و نسبت قیمت به درامد تحلیلی در بسیاری شرکتهای شاخص ساز و صنایع مادر به حدود ۵ مرتبه کاهش یافته است که حتی با رشد نرخ بهره بدون ریسک تا سطوح ۲۰ درصد ، جذابیت قیمتی برای سهام مذکور ایجاد می‌کند. به عنوان مثال شرکتهای فولادی مانند کاوه، فخوز و هرمز در حال حاضر با لحاظ دلار ۲۴ هزار تومانی با نسبت قیمت به درامد تحلیلی کمتر از ۵ مرتبه در حال معامله می باشند و گزارش‌های سایر شرکتهای فلزی منجمله ذوب آهن اصفهان و فولاد مبارکه و سایر کومودیتی محورها نشان از پتانسیل سودسازی بالای این شرکتها در آینده دارد. همچنین افزایش نرخ مواد غذایی و دارویی به واسطه تورم و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برخی اقلام کالاهای اساسی موجب افزایش مبالغ فروش شرکتهای فوق گشته است که بر افزایش سوداوری و ارزش بازار این شرکتها در آینده تاثیر گذار می باشد. آزاد سازی قیمت در صنعت خودروسازی نیز اتفاق مبارکی است که در صورت اجرای درست می تواند این صنعت را (با توجه به مبالغ فروش بالای خودرو سازها) در مسیر سوداوری قرار دهد.
با این تفاسیر می توان انتظار داشت به زودی شاهد تعادل در بازار سرمایه و اتمام روند نزولی باشیم، گرچه زین پس بورس تحلیلی تر و با آرامش بیشتری حرکت خواهد نمود.
مهدی بغدادی؛ فعال حوزه سرمایه گذاری