به گزارش صدای بورس، البته بسیاری از تحلیلگران تخلیه این حباب غیرمنطقی را در گرو نتایج انتخابات آمریکا می‌دانستند این انتخابات صرفا بعد روانی داشت و از نظر منطقی نباید هیچ تاثیری بر افزایش یا کاهش قیمت‌ها
می گذاشت اما با اتمام انتخابات آمریکا جو روانی غالب تا حدی تخلیه شد و شاهد نزول قیمت‌ها در برخی بازارهای مالی بودیم. همچنین پیش‌بینی مسائل پیش روی بازارهای مختلف در شرایط فعلی بسیار دشوار است و این روزها اکثر صاحب نظران از اظهارنظر در این خصوص امتناع می‌کنند. با این حال برخی پیش فرض‌ها از روند برخی بازارهای مالی تا انتهای سال و فرصت سرمایه‌گذاری در بازارهای مذکور از نگاه کارشناسان مدنظر قرار گرفت.
ایستگاه بین راهی /مدیریت نقدینگی
حسین میزی، عضو هیأت مدیره کرمان موتور: در اقتصاد کشور ما نمی‌توان بردن سرمایه به بانک‌ها را فرصت سرمایه‌گذاری تلقی کرد زیرا در اغلب موارد یا بسیاری از اوقات بازدهی که بانک به سرمایه‌گذاران می‌دهد به اندازه دیگر فرصت‌های سرمایه‌گذاری در کشور نیست. در نتیجه بردن پول به بانک در بسیاری از موارد جنبه سرمایه‌گذاری ندارد مگر برای برخی حالت‌ها که به آن اشاره می‌شود.
وقتی گزینه سرمایه‌گذاری بهتر برای فرد سرمایه‌گذار وجود ندارد در نتیجه تا فرارسیدن زمان مناسب و فرصت جدید سرمایه‌گذاری دلخواه برای مدتی پول خود را در بانک‌ها پارک می‌کند، برخی افراد برای انجام امور به نقدینگی نیاز دارند در نتیجه پول خود را برای مدتی بدون از دست دادن خاصیت نقدشوندگی به بانک‌ها می‌سپارند. در وضعیتی دیگر، گاهی در بخش‌هایی که باید سرمایه‌گذاری صورت بگیرد، اشخاص ممکن است موظف باشند بر روی بخشی از پول خود سرمایه‌گذاری بدون ریسک انجام دهند و سرمایه‌گذاری در بانک به نوعی بدون ریسک محسوب می‌شود، در نتیجه در راستای اجباری که برای فرد پیش آمده پول خود را به بانک‌ها می‌سپارد. اگر از این گزینه‌ها گذر کنیم، سرمایه‌گذاران در سال‌های گذشته سپرده‌گذاری در بانک‌ها را گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری ندانسته اند.
در حال حاضر نیز اگر برخی از مردم پول‌های خود را از دیگر سرمایه‌گذاری‌ها خارج کرده و به بانک‌ها منتقل کرده اند، تصمیمی منطقی گرفته اند، زمانی که سرمایه‌گذار نمی‌تواند وضعیت بازار سرمایه، ریسک و افق بازدهی آن را درست تشخیص دهد، تصمیم می‌گیرد برای مدتی پول خود را به بانک منتقل کند تا زمان مناسب سرمایه‌گذاری در سایر بازارها فرا برسد و در اصل این مسئله انگیزه اصلی سرمایه‌گذاران است.
اگر سرمایه‌گذاران بورسی پول خود را به بانک‌ها منتقل کرده اند، شرایط بازار آنان را مجبور به گرفتن این تصمیم کرده و این بدان معنی نیست که بازار پول جایگزینی برای بازار سرمایه است، اگر شرایط بازار سرمایه به پایداری برسد، پول‌های پارک شده به سرعت به بازارسرمایه منتقل خواهند شد.بانک‌ها همیشه در میان مدت و بلند مدت جزو سهم های خوب بازار هستند،رکورد بانک‌ها در میان مدت همیشه بهترین بازده ها را داشته و از ویژگی‌های بارز صنعت بانکی در بورس این است که همواره ضریب نقدشوندگی آن بالا است، در بدترین شرایط بازار نیز شما به راحتی می‌توانید سهم‌های بانکی را نقد کرده و خروج بزنید. همچنین شرایط آینده این صنعت نیز همواره متاثر از شرایط فعلی کشور است و به دلیل اتفاقاتی که در سال‌های گذشته در صنعت بانک رخ داده، تعداد قابل توجهی از بانک‌ها eps مناسب نداشتند اما در یک‌سال گذشته شرایط بانک‌ها بهترشد. فارغ از بحث‌های داخلی، بسیاری از درآمدهای صنعت بانکداری در بخش مبادلات بین المللی حذف شده است، اگر بانک‌ها مجدد بتوانند در عرضه بین الملل فعالیت کنند و از فرصت‌های درآمدی بین المللی برخوردار شوند حتما به لحاظ درآمد عملیاتی یا شاخص eps نیز عملکرد خوبی خواهند داشت وبه نظر می‌رسد در آینده نزدیک شاهد چنین وضعیتی باشیم.
بازاری در آستانه سقوط شدید
امیر حسین کاکایی، کارشناس خودرو : در وضعیت عجیب و دوراهی بزرگی قرار داریم؛ از طرفی صنعت خودرو اماده جهش است و از طرفی دیگر آماده به زمین خوردن، برای همین پیش‌بینی روندپیش رو کمی دشوار است.
به دلیل قیمت‌گذاری دستوری غلط، صنعت خودرو بالای ۶۰ هزار میلیارد تومان تاکنون ضرر داده است و در صورت ادامه این روند زیاندهی ادامه خواهد یافت و ممکن است به جایی برسد که صنعت قفل شود. در این حالت شاهد سقوط شدیدی در این عرصه خواهیم بود،تمام سیاستمداران از این حالت خبر دادند و ظاهرا مدتی است که قصد دارند قیمت‌ها را آزاد کنند.
صنعت خودرو، مجموعه خودرو ساز و قطعه ساز در یک سال گذشته بر روی داخلی سازی قطعات زحمت بسیاری کشیده و از نظر فناوری توسعه پیدا کرده اند، اما به دلیل اینکه سرمایه لازم را ندارند نمی‌توانند حرکتی کنند. اگر قیمت‌ها آزاد شود و سرمایه سمت صنعت خودرو حرکت کند، این صنعت را آماده جهش خواهد بود. بر این اساس،جهش تیراژی، کیفی و تنوعی منجر می‌شود که در ۶ ماه آینده شاهد ورود خودروهایی با تکنولوژی‌های جدید به بازار باشیم وتحولات جالبی به شرط وجود سرمایه در این بازار رخ می‌دهد.صنعت خودرو در این دوراهی قرار دارد و تحولات آن به شدت وابسته به تصمیم سیاست مداران است. البته در این روند شرایط بازار خودرو نیز متفاوت بوده چراکه در این مدت قیمت خودرو کاهش یافت. قیمت خودرو تابع مستقیمی از ارزش ریال است. در حال حاضر بدون هیچ دلیل علمی و عقلانی قیمت دلار کاهش یافته است اما اگر پارامترهای فیزیکی واقعی از این کاهش ارزش دلار و افزایش ارزش ریال پشتیبانی کنند، قیمت ارز کاهش می‌یابد و به تدریج قیمت خودرو نیز کاهش خواهد یافت. اگر اتفاقات مثبت رقم بخورد و تولید خودرو افزایش یابد قیمت خودرو نیز با شدت بیشتری کاهش یافته که در این حالت نیز شاهد رکود در بازار خودرو خواهیم بود. زیرا از طرفی عرضه و قیمت بالا می‌رود و در مقابل توان خرید کاهش یافته که پس از آن قفل یا رکودی در بازار خودرو ایجاد می‌شود.
سرمایه‌گذاری در شرایط فعلی صنعت خودرو پرریسک است، همانقدر که می‌توانید به منافع بالایی به دست یابید در مقابل می‌توانید متحمل ضرر بسیاری شوید. اگر صنعت خودرو سقوط کند قیمت‌ها نجومی افزایش می‌یابد و اگر صنعت را آزاد کنیم قیمت‌ها منطقی می‌شوندوخود صنعت رشد می‌کند. امادر این روند بازار افت می‌کند و از طرفی صنعت با کمبود بازار مواجه خواهد شد. این عوامل دست به دست هم می‌دهند تا در ۵ الی ۶ ماه آینده شرایط خاص وسختی را پیش رو داشته باشیم که پیش‌بینی وضعیت سرمایه‌گذاری در حوزه خودرو دشوار می‌شود.
زمان سوداگری نیست
ایرج رهبر، نایب رئیس انجمن انبوه سازان: روند بازار مسکن تا انتهای سال به شرایط اقتصادی کل کشور بستگی دارد. زیرا مسکن در اقتصاد کشور سهم بسیار قابل توجهی داشته و این امر نشات گرفته از اقتصاد کل کشور است. هر تغییری که در اقتصاد کلان به وجود بیاید بر قیمت مسکن اثرگذار خواهد بود. کاهش قیمت مسکن همانند سایر بازارها همچون دلار، طلا و غیره نیست، زیرا ترکیب قیمت مسکن متشکل از عوامل متعددی بوده که بر آن تاثیرگذار است.عواملی نظیر قیمت زمین و هزینه ساخت در نهایت به اقتصاد کل کشور مربوط می‌شود.
در ادامه این موضوعات، مسئله سوداگری است که تا چه مقدار بتواند در بازار غالب شود. اگر واقعا اقتصاد کشور رو به رشد و در مسیرکاهش تورم باشد، سودجوها نیز به دست و پا افتاده و کالایی را که احتکار کرده اند وارد بازار می‌کنند. این مسئله می‌تواند منجر به کاهش قیمت شود. شرایط فعلی را برای سرمایه‌گذاری مسکن مناسب نمی‌دانم. سرمایه‌گذاری معمولا زمانی شکل می‌گیرد که شاهد حداقل قیمت مسکن دریک بازه زمانی باشیم. به نوعی می‌توان گفت زمانی که در پایین منحنی قیمتی قرارداریم زمان سرمایه‌گذاری فرا رسیده است و برای دریافت بازدهی مناسب حداقل باید ۲ الی ۳ سال زمان بگذرد. فرمول سرمایه‌گذاری واقعی و درست به این شکل است اما اگر برخی می‌خواهند به قصد سوداگری وارد بازارمسکن شوند باید گفت شرایط فعلی بازار مسکن زمان عرضه است. همچنین تا زمانی که قیمت‌ها کاهش نیافته اقدام به عرضه می‌کنند تابهره مندی مد نظر از شرایط فعلی بازار را کسب کنند. البته تا زمانی که قیمت از منظر کاهشی متوقف شود و به صعود برسد.
خوش بینی جذب منابع در بورس
حامد فقرایی، مدیر سرمایه‌گذاری شرکت سرمایه‌گذاری اقتصاد شهر: روند رو به رشد قیمت‌های کامودیتی‌ها، به تولید بازگشتن برخی کشورها از جمله چین و امید به ارائه واکسن‌های کرونا در راستای کنترل شرایط موجود، موجب افزایش تقاضا شد که نتیجه آن افزایش نرخ‌های کالاهای اساسی بوده است.
هرچند با کنترل بیشتر کرونا و عادی شدن شرایط تولید می‌توان انتظار داشت که قیمت‌ها با کاهش (نه چندان شدید) همراه شود، اما روند نرخ ارز در بازار داخلی نیز حاکی از ایجاد یک ثبات قیمتی است. در نتیجه می‌توان گفت با توجه به آنکه ۵۰ درصد بازار سرمایه کشورمان از شرکت‌های کامودیتی محور تشکیل شده، بر این اساس در زمان باقی مانده تا پایان سال، سودآوری شرکت‌ها با کاهش همراه نبوده و افزایش نیز پیش‌بینی می‌شود. همچنین شاخص کل در محدوده‌ای قرار گرفته که با توجه به شرایط فعلی عوامل موثر، به صورت کلی فاقد حباب بوده و شرکت‌های جذاب برای سرمایه‌گذاری افزایش یافته است. از طرفی شاهد کاهش جذابیت بازارهای جایگزین، به علت ایجاد یک خوش بینی به آینده هستیم که در عمل می‌تواند موجب شود، بازار سرمایه در جذب منابع مازاد گزینه خوبی به شمار آید. تمام این عوامل در کنار ترس ایجاد شده بابت ریزش اخیر، می‌تواند حاکی از ایجاد یک روند صعودی و یا نزدیک به خنثی تا پایان سال باشد. البته گذشته از شرایط بازار، ایجاد یک مکانیسم امن برای سرمایه‌گذاری می‌تواند موجب از بین رفتن بی‌اعتمادی مردم شود. بر این اساس حذف دستورالعمل‌های محدودیت زا از سوی سازمان بورس، فرهنگ‌سازی در راستای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم اولین گام‌های موثر در ایجاد بستر امن سرمایه‌گذاری است. گام بعدی هم در این خصوص می‌تواند افزایش دامنه نوسان در راستای ایجاد تعادل سریعتر و حذف صف‌های خرید و فروش باشد.
پر پتانسیل‌ترین گزینه سرمایه‌گذاری
نوید اختری زاده ، مدیر آموزش کارگزاری بانک دی: صنعت بانک از پربازده‌ترین صنایع سال ۹۹ تا اواخر تیر ماه بود.البته همگام با ریزش قیمت‌ها در کل صنایع، این گروه نیز دستخوش افت قیمتی بسیار شد. اگر بخواهیم به پتانسیل‌های اصلی این صنعت اشاره کنیم می‌توان دو مقوله افزایش سرمایه از محل تجدیدارزیابی دارایی‌ها و رشد سودآوری از محل کاهش نرخ سود بانکی را عنوان داشت.
این صنعت باوجود بازدهی مناسبی که در یک سال اخیر از خود نشان داد در سال‌های اخیر با ریسک‌های سیستماتیکی همچون تحریم، FATF و... روبه‌رو بود.البته در ۳ ماه اخیر شاخص گروه بانکی با ریزشی ۴۰ درصدی روبه‌رو شد و همگام با کلیت بازار ریزش قیمتی ۳۰ تا ۶۰ درصدی را در سهام گروه بانکی شاهد بودیم. یکی از گروه‌هایی که توان سودآوری و رشد قیمت سهام آنها تا انتهای سال وجود دارد گروه بانکی خواهد بود که می‌توان دلایلی را برای این موضوع ذکر کرد. تا ماه گذشته نرخ ارائه خدمات و دریافت کارمزد بانک‌ها در ارقامی بسیار پایینی قرار داشت. در آخرین بخشنامه ابلاغ شده از سوی بانک مرکزی به بانک‌ها،از ابتدای آذرماه سال جاری این نرخ‌ها افزایش خواهد یافت که این امر توان سودسازی صنعت بانکی را افزایش خواهد داد.
عامل مهم دیگری که بر سودآوری صنعت بانکی تاثیرگذار است، نرخ سود بانکی است. علی رغم شایعاتی که در ماه‌های اخیر مبنی بر افزایش نرخ سود بانکی از کانال‌های غیررسمی شنیده می‌شد، با مصاحبه اخیر وزیر امور اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی بطور قاطعانه این موضوع تکذیب شد.به گفته این دو مقام اقتصادی،هیچ گونه برنامه‌ای برای افزایش نرخ بهره بانکی در شرایط فعلی وجود ندارد. عوامل ذکر شده شرایط صنعت بانکی را طوری رقم زده که بسیاری از بانک‌ها از زیاندهی که از سال ۱۳۹۴ با خود یدک می‌کشیدند رهایی پیدا کردند و این سیر نزولی زیان بانک‌ها و افزایش سودآوری آنها بطور مستمر در حال بهبود است. در کنار این عوامل بحث فروش املاک و دارایی‌های مازاد بانک‌ها نیز می‌تواند عامل مهم دیگری در راستای افزایش سودآوری بانک‌ها طی دوره‌های آتی شود. از دیگر عوامل تاثیرگذار بر صنعت بانکداری شرایط تورمی کشور است که ارزش دارایی‌های بانک‌ها را با رشد همراه خواهد کرد که می‌تواند سبب افزایش ارزش سهام گروه بانکی شود.
همچنین نرخ تسعیر ارز بانک‌ها نیز در حال حاضر به قیمت ۱۱۰۰۰ تومان برای دلار و ۱۲۹۰۰ تومان به ازای هر یورو در صورت‌های مالی بانک‌ها ثبت شده است که با قیمت واقعی ارز نیمایی اختلاف فاحشی دارد که یکی از پتانسیل‌های رشد در صنعت بانکداری است. البته با توجه به عوامل ذکر شده یکی از پر پتانسیل‌ترین گروه‌ها تا انتهای سال جاری صنعت بانکداری بوده و برای سرمایه‌گذاران کم ریسک گزینه مناسبی محسوب می‌شود.
بازاری همیشه مطمئن
عبادالله محمد ولی، کارشناس و تحلیلگر بازار طلا و سکه: با وجود فراز و نشیب و التهاباتی که در بازار طلا و سکه وجود دارد تحلیل دشوار است، بعد از انتخابات آمریکا فراز و نشیب‌ها در بازار طلا مشاهده شد اما چند روزی است که بازار کمتر از گذشته شاهد نوسانات است.
با توجه به اینکه به پایان سال میلادی نزدیک می‌شویم،حجم تقاضا برای خرید ارز، به دلیل تسویه حساب‌ها که وارد بازار می‌شود در قیمت ارز تاثیرگذار خواهد بود. با توجه به اینکه ایام پایان سال خودمان هم در پیش است، همین روند فعلی را طی خواهیم کرد و تا انتهای سال قیمت سکه طلا بین روند حاضر خواهد بود.
اگر خبرهای خوش سیاسی و اقتصادی در راه باشد، شاهد ثبات قیمت در بازار طلا خواهیم بود که مردم نیز در آن شرایط بتوانند با اطمینان خاطر برای خرید اقدام کنند، همچنین فروشنده نیز با اطمینان خاطر اقدام به خرید و فروش می‌کند. همچنین بر اساس افزایش تقاضاهایی که با نزدیک شدن به پایان سال میلادی، سال خودمان و تسویه حساب شرکت‌ها رخ می‌دهد، پیش‌بینی می‌شود برای هر مثقال طلا در نوسان حداقلی ادامه یابد. البته در رابطه با فرصت سرمایه‌گذاری بازار طلا باید گفت: در هر شرایطی بازار طلا برای سرمایه‌گذاری مطمئن است، مگر در صورتی که برخی افراد با هدف سرمایه‌گذاری کوتاه مدت وارد این بازار شده و به دنبال دستیابی هر چه سریعتر به انتظارات خود هستند. در حقیقت بازار طلا برای سرمایه‌های میان مدت و بلند مدت بهترین بازار به شمار می‌آید.
البته حد ضرر این بازار بسیار کم است و با سرمایه‌گذاری در بازار طلا، در کوتاه ترین زمان می‌توانید آن را به پول تبدیل کنید. همچنین در ۹۹ درصد مواقع شاهد ارزش افزوده در طلا هستیم که تمام این عوامل درنهایت طلا را تبدیل به بازاری مطمئن وکم ریسک برای سرمایه‌گذاری می‌کند.
حرکت روبه جلو در یک بازار
کامران صداقت، کارشناس بازار ارز : درست است که در این مدت شاهد روند ریزشی در قیمت ارز بودیم اما ارز مجدد شاهد روندی افزایشی خواهد بود زیرا هنوز بودجه سالانه به مجلس ارائه نشده است. زمانی که هزینه‌های عمرانی و خدماتی دولت افزایش پیدا می‌کند به طبع آن دولت نمی‌تواند تعهدات خود را انجام دهد و مجبور است که از اعطای ارز به صادرکنندگان و واردکنندگان خودداری کند؛ بنابراین مجدد شاهد افزایش نرخ ارز خواهیم بود.
همچنین فرصت سرمایه‌گذاری در بازار ارز نسبت به مستغلات کمتر است. اگر فردی در مسکن یا خودرو سرمایه‌گذاری کند ضریب بازده بیشتری نسبت به بازار ارز کسب خواهد کرد. اگربه طور مثال قیمت دلار به ۳۰ هزار تومان برسد در اصل یک هفتم یا ۱۵ درصد افزایش می‌یابد، در حالی‌که امروزه در مسکن وغیره شاهد رشد بالای ۳۰ درصد هستیم.
فاطمه مشایخی
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۷۷