به گزارش صدای بورس، اکبر میرزا پور سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیکی بورس کالای ایران، در رابطه با آغاز به کار معاملات پسته در بورس کالای ایران بیان کرد: در واقع سابقه انجام معاملات پسته به سازمان کارگزاران بورس محصولات کشاورزی در سال ۱۳۸۳ باز می‌گردد، اما اگر بخواهیم بگوییم از چه زمانی برای معاملات پسته زیر ساخت و ابزار آلات در نظر گرفته شد؟ باید بگوییم که این موضوع در واقع به دوسال پیش یعنی سال ۱۳۹۷ باز می‌گردد.
او در پاسخ به این سوال که معاملات پسته در چند قالب معامله می‌شوند، تصریح کرد: در حالت کلی می‌توان گفت که دو بستر در معاملات بورس کالا وجود دارد؛ یکی بازار فیزیکی که خود کالا معامله می‌شود و دیگری هم اوراق بهادار مبتنی بر کالا است.
به گفته سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیکی بورس کالای ایران معاملات پسته در بازار فیزیکی به طور محدود انجام می‌شود و همچنین در دوسال گذشته ورقه بهادارسازی در دو قالب کلی یعنی گواهی سپرده کالایی و قراردادهای آتی شکل گرفت.
میرزا پور بیان کرد:گواهی سپرده ابزاری است که براساس نیاز کشاورزان به شدت مورد ساده‌سازی قرار گرفته است، نکته حائز اهمیت این است که تعدادی از انبارها استاندارد شده‌اند و پس از طی کردن یک سری از مراحل در بورس کالا پذیرفته می‌شوند ، نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که این انبارها در مناطقی تاسیس شده‌اند که تولیدات کالا زیاد است و حال آنکه قبض انبار و گواهی سپرده کالا به نام فردی که مالک کالا است، صادر می‌شود.
او افزود: یکی از مزیت‌های گواهی سپرده این است که از هرگونه مالیات مثل مالیات بر درآمد یا عملکرد معاف می‌شود، یا آنکه می‌تواند به عنوان یک پشتوانه به منظور دریافت تسهیلات بانکی مورد استفاده قرار گیرد.
کاهش ریسک در سایه قرار دادهای آتی
سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیکی بورس کالای ایران گفت: در قراردادهای آتی کشاورز می‌تواند تحویل کالا خود را به آینده موکول کند این قرارداد بدین نحو است که قیمت کالایی که قرار است در آینده تحویل داده شود در همان موقع عقد قرار داد مشخص می‌شود.
میرزا پور گفت: از آنجایی که کارکرد گواهی سپرده با گواهی یکسان نیست پس می‌توان گفت متقاضیان آن هم بنابر شرایط اقتصادی متغیر هستند، به طور مثال در قرار داد آتی، کشاورزان برای پوشش ریسک به سمت گواهی آتی روی می‌آورند.
او افزود: اگر بخواهیم بر اساس تجربیات جهانی در رابطه با حضور افراد در بازارهای مشتقه مسئله‌ای را بیان کنیم، افراد به سه دسته تقسیم می‌شوند؛ نخست افرادی که ریسک‌ها را پوشش می‌دهند، دوم افرادی که از نوسانات استفاده می‌کنند و سوم اشخاصی که صرفا در بین بازارها به معامله انجام می‌دهند و نکته حائز اهمیت اینکه کشاورزان در بخش اول قرار می‌گیرند.
حضور داوطلبانه کشاورزان در بورس کالا
سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیکی بورس کالای ایران در پاسخ به این سوال که حضور کشاورزان از سال گذشته چند درصد افزایش یافته است، گفت: با وجود آنکه ابزارهای بورس کالا به نسبت بازار سرمایه ناشناخته تر است اما می‌توان گفت که حضور کشاورزان به نسبت سال گذشته افزایش یافته است به گونه‌ای که اکنون خود کشاورزان با بورس کالا تماس حاصل می‌کنند و می‌گویند که چگونه می‌توانیم وارد این بازار شویم و در این بازار سرمایه‌گذاری کنیم.
میرزایی پور اظهار کرد: در حال حاضر ۸۰ درصد پسته‌های تولیدی به کشورهای همسایه صادر می‌شود و فقط ۲۰ درصد در داخل کشور استفاده می شود. نکته حائز اهمیت این است که اکنون بورس کالا توانسته حدود ۲هزار تن پسته را از طریق اوراق گواهی سپرده معامله کند.
او در پاسخ به این سوال که راهبرهای بورس کالا برای بهبود عملکرد در معاملات پسته چیست؟ بیان کرد: اولین هدف این است که گستره جغرافیای تولید پسته را افزایش دهیم به علت آنکه تجربه ثابت کرده است تا زمانی که تولیدات و انبارها را افزایش ندهیم قطع به یقین موفق نخواهیم بود و برای تقویت بازار معاملات پسته همانند زعفران نیاز به متخصصان داریم.
سازمان جهاد کشاورزی متولی ورود محصولات کشاورزی به بورس کالا
سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیکی بورس کالای ایران در خصوص شفافیت معاملات در بورس کالا گفت: شفافیت نیازمند طیف قیمت است، هرچه فاصله قیمتی در محصولات کمتر باشد می‌توان گفت شفافیت نیز افزایش پیدا می‌کند، نکته حائز اهمیت این است که هنوز در بحث پسته در بورس کالا نتوانسته‌ایم مانند زعفران به شفافیت دست پیدا کنیم.
او در رابطه با میزان همکاری مسئولان جهاد کشاورزی،گفت: در انتخاب کالاهای کشاورزی اول وزارت جهاد کشاورزی باید تایید لازمه را به عمل آورد چرا که از منظر بورس کالا متولی ورود کالاهای کشاورزی، سازمان جهاد کشاورزی است.
این مقام مسئول در پایان تصریح کرد: در رابطه با بعضی از کالاها باید گفت وزارت جهاد کشاورزی دامنه عملکردش بیشتر است به گونه‌ای که می‌تواند کشاورزان متعددی را به منظور سرمایه گذاری در این بازار ترغیب کند.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان