به گزارش صدای بورس، از ابتدای مهرماه سال گذشته حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی افراد حقیقی وارد بازار بورس شده است. نیمی از این مبلغ از ابتدای تابستان جاری وارد بازار شده است که قاعدتا الان در سود نیست، ولی باقی مبالغی که زودتر وارد شدهاند سودهای رو یایی کسب کردهاند. شرایط بازار به گونهای بود که هر جا نقل بورس میشد، اولین پرسش تازه واردان این بود که بازار کی میریزد؟ در حقیقت آنها قصد داشتند تا آخرین لحظه در بازی بمانند و به محض آغاز نزول، از بازی خارج شوند تا بیشترین سود را کسب کنند. با وجود این هر روز که میگذشت، قیمتها رشد بیشتری کرده و افراد بیشتری ترغیب میشدند سرمایههای خود را به بورس وارد کنند، اما افزایش قیمتها، ریسک بازار را به مرز جنون رسانده بود.
در چنین شرایط ناپایداری، از نیمه مردادماه کم کم فشارهای فروش غالب و روند ریزش بازار آغاز شد. همچون تمام تحولات در ابتدا عدهای آن را انکار میکردند ولی کم کم با گذشت زمان شیب ریزش بازار افزایش یافت و افراد بیشتری در مقابل روند نزولی تسلیم شدند. برخی سهام خود را فروختند و از بازار خارج شدند ولی اکثر افراد به امید برگشت بازار، در آن ماندند. طبیعی است که در چنین فضایی تئوریهای توطئه به سادگی مورد قبول قرار میگیرند. افرادی که شاهد آب شدن تدریجی داراییهای خود بودند و نمیخواستند قبول کنند قیمتهای سهام آنها از محدوده منطق اقتصادی خارج شده بوده و اصلاح قیمتها طبیعی بوده، انگشت اتهام را به سوی افراد و طیفهای مختلف گرفتند. ابتدا تحلیلگران و اقتصاددانهایی که نسبت به امکان ریزش بورس هشدار داده بودند مورد اهانت و تمسخر قرار گرفتند. در گام بعدی حقوقیهایی که انتظار میرفت از سهام زیرمجموعه خود حمایت کنند، ولی به دلایل مختلف در قیمتهای بالا حاضر به خرید سهام نبودند، مورد غضب قرار گرفتند. سرانجام نیز انگشت اتهام به سوی مسئولان بورس و دولتمردان گرفته شد. به نظر می رسد که اگر از همان ابتدا، گران شدن قیمت سهام پذیرفته میشد و افراد سعی میکردند استراتژی صحیحی را در پیش بگیرند، میتوانستند خیلی بهتر با روند نزولی بازار کنار بیایند. بدیهی است که این روند نیز ابدی نیست و به زودی شاهد برگشت بازار و رشد قیمت گروههایی از سهام خواهیم بود. اما اگر مشغول گشتن به دنبال مقصر موهوم اتفاقات گذشته باشیم، قطعا از رشد جدید نیز باز خواهیم ماند.
محمد یوسف امین داور
مدیر سرمایهگذاری پردازش اطلاعات مالی پارت