به گزارش صدای بورس، قابلیت بی نظیر کشورمان در بخش ترانزیت کالا برکسی پوشیده نیست همانطور که می دانید کشور ما در یک منطقه ای با بازار ۵۰۰ میلیون نفری قرار دارد که از نظر جغرافیایی به آبهای آزاد بین آسیا و اروپا می رسد و هم از نظر زیرساختی امیدواریم شرایطی فراهم شود که شاهد استفاده حداکثری از ظرفیت ترانزیت کالا باشیم.
کشور ایران از لحاظ تعداد همسایه پس از کشور روسیه در مقام دوم کشور های جهان قرار دارد همچنین اگر ۴۳ کشور محصور در خشکی در جهان وجود داشته باشد ۸ کشور از این تعداد در همسایگی ایران قرار دارند که تنها از طریق همسایگان خود می‌توانند مبادلات کالا داشته باشند.
بنابراین گزارش کشور ایران به صورت بالقوه ۳ شاه راه یا کریدور برای ترانزیت کالا دارد که دو مسیر مبدا اش به منطقه چابهار می رسد مسیر اول از منطقه چابهار آغاز و به منطقه سرخس ختم می شود، مسیر دوم شامل منطقه چابهار به منطقه آستارا و مسیر دیگر از شلمچه به خرمشهر قابلیت ترانزیت کالا بین کشورهای ایران عراق و سوریه را دارد.
در مسیر چابهار به سرخس ۱۱۴ میلیارد دلار با جابه جایی ۴ میلیون تن کالا، در مسیر چابهار به آستارا قابلیت جابجایی ۷۷ میلیون تن به ارزش ۲۱ میلیارد دلار، و در مسیر سوم ترانزیت ۵۵ میلیون تن کالا به صورت سالانه میتواند جابجا شود که ارزش آن مقدار ۱۵ میلیارد دلار است.
در مجموع ۱۳۶ میلیون تن ظرفیت جابجایی کالا به ارزش ۳۶ میلیارد دلار در سال وجود دارد که می تواند از طریق ترانزیت کالا تامین شود. این در حالی است که طبق آمار؛ ایران تنها سالانه می تواند ۲۰ میلیون تن کالا جابجا کند اما ظرفیت بالقوه ترانزیت کالا در کشور هفت برابر مقدار موجود است. همچنین از ظرفیت بلفعل ۲۰ میلیون تن جابجایی کالا در کشور تنها ۲ میلیون تن واقعیت عینی دارد.
گفتنی است اگر ایران بتواند از ظرفیت بالقوه ترانزیت کالا که معادله ۱۳۶ میلیون تن و ارزش ۳۶ میلیارد دلار است استفاده شوند از فروش ۶۰۰ میلیون بشکه نفت جلوگیری خواهد کرد.
به نظر می رسد مهمترین علت ناکارآمدی در استفاده از ظرفیت صحیح ترانزیت کالا چالش های مهمی همچون تعرفه های بالایی ریلی، فرایند های طولانی گمرکی هزینه های تعویض بوژی و استانداردهای راه آهن مجوزهای زیاد راه‌آهن ایران و همچنین نبود زیرساخت های ترمینالی است.
منبع: اکونا پرس