به گزارش صدای بورس، اگرچه برخی صنایع با رشدهای شارپی خود رویاهای عده ای را تحقق بخشیدند اما با دستکاری و دخالت‌های نابه جا در بازار بسیاری ضررهای جبران ناپذیری را متحمل شدند. البته در شرایط کنونی بحران سقوط شاخص و خروج نقدینگی از بازار سرمایه همچنان ادامه دارد. باید دید برخی اتفاقات از جمله اجرای سیاست‌های خارجی چگونه پیش خواهند رفت؟
از آنجاکه امید به بازگشت بازار توسط برخی مد نظر قرار می‌گیرد،کارشناسان به پیش‌بینی سناریو های پیش روی بازار سرمایه برای سودآوری شرکت‌ها و صنایع پیشتاز سال ۱۴۰۰ با وجود تمام چالش ها پرداخته اند.
صادرات محورها در خط سودآوری
مجید شکرالهی،مدیرعامل مشاور سرمایه گذاری دیدگاهان نوین گفت: به نظر می‌رسد با گذشت زمان، به مرور شاهد اثربخشی خوب واکسن کرونا در اقتصاد جهان هستیم که این روند در برخی از کشورها با رفع محدودیت‌ها مواجه شد و چشم انداز مثبت تقاضا در برخی صنایع برای سال جاری میلادی را به همراه داشت .
همچنین این روند درنهایت وضعیت خوبی برای کامودیتی‌ها خصوصا فلزات، مس و نفت را بوجود می‌آورد که می‌توان گفت یکی از عوامل تاثیر گذار بر روند صنایع در سال آینده، اتفاقات و اخبار مربوط به تاثیر پذیری واکسن کرونا خواهد بود.
شکرالهی افزود: گزارش مراجع بین المللی نیز، نوید از صعود کامودیتی‌ها در سال آینده را می‌دهد. بنابراین در خصوص کامودیتی‌ها، انتظار درآمد مطلوب در اقتصاد جهانی وجود دارد .
مدیرعامل مشاور سرمایه گذاری دیدگاهان نوین بیان داشت: در رابطه با ایران یکی از شرایط اثرگذار در کامودیتی‌ها علاوه بر تاثیر تقاضای جهانی آن بحث مرتبط با تعیین نرخ ارز است که پیش بینی می‌شود به دلیل فضای انتخاباتی در چند ماه‌آینده، شاهد کنترل قیمت آن در سال آتی و برای مدت محدودی خواهیم بود. این مسئله علیرغم اینکه تاثیر مثبتی در اقتصاد جهان و افزایش قابل توجه قیمت‌ها در بازارهای جهانی خواهد گذاشت اما نمی‌تواند منجر به جهش بسیاری در سودآوری شرکت‌های داخلی باشد.
این مدیر بازار سرمایه گفت: در حالت کلی، چشم انداز اقتصاد ایران برای ۱۴۰۰ مثبت بوده و قطعا سودآوری مجموعه‌های صادرات محور در حوزه کامودیتی‌ها بیشتر از سال ۱۳۹۹ خواهد بود.
شکرالهی معتقد است: در صورت انتقال برجام به بعد از ریاست جمهوری به عنوان گزینه بسیار محتمل، برای کنترل شرایط حاکم بین روابط ایران و جهان،شاهد گشایش محدود اقتصادی خواهیم بود. این اتفاق می‌تواند به صادرات برخی صنایع کمک شایانی کرده و در نهایت منجر به رشد سودآوری آنان شود.
مدیرعامل مشاور سرمایه گذاری دیدگاهان نوین اظهار داشت: برخی صنایع همانند سیمان نیز به دلیل کنترل قیمت توسط دولت در نهایت نیاز به افزایش قیمت در سال آتی خواهند داشت. همچنین صنایع دیگری چون غذایی، لبنیاتی و صنایعی که تحت کنترل قیمت دولت هستند به دلیل گشایش محدود ارزی، افزایش درآمدهای دولت و فضای انتخاباتی نمی‌توانند شاهد رشد چشمگیری در سودآوری باشند.
شکرالهی گفت: بازار خودرو متاثر از بازار ارز خواهد بود و همانند بازار ارز نمی‌تواند شاهد رشد چشمگیری در سال آینده باشد.البته بازار املاک نیز متاثر از کاهش چشمگیر قدرت خرید مصرف کننده واقعی همچنان با رکود کلی مواجه خواهد شد.
سود آوری رونق می‌گیرد
محمد صادق فدایی، مدیر سرمایه گذاری اعتضاد غدیر با بیان اینکه در شرایط کنونی بازار، همه سهم‌ها و صنایع، در حالت اشباع فروش هستند، گفت: کل بازار با یک اصلاح رو به بالا دست کم به اندازه ۲۵درصد طلبکار است. همچنین با فرض این که چنین اصلاحی رخ داده و رفتار اندیکاتوری بازار متعادل است، صنایع پیشتاز نیمه نخست ۱۴۰۰ را می‌توان ۲ دسته دانست؛ دسته اول شامل صنایعی بوده که سودآوری قوی پاییز و زمستان آن ها تحت تأثیر شایعات مربوط به دلار ۱۵ هزار تومانی و غیره نادیده گرفته شده است، این صنایع شامل فلزات اساسی،سنگ آهنی‌ها پالایشی‌ها، پلیمرسازان، اوره‌سازان و... می‌شود. البته عملاً آن چه که بازار در مورد افت نرخ دلار نیمایی تصور می‌کرد محقق نشده و تا پایان زمستان هم راهی نداریم. بنابراین تکرار تقریبی سود پاییز این شرکت‌ها در زمستان نیز قطعی است. ناگفته نماند که در زمستان شاهد اوج گرفتن قیمت کالاها در بازارهای جهانی نیز بودیم. بر این اساس،دسته اول با نزدیک شدن به فصل مجامع محکوم به رشد هستند.
مدیر سرمایه گذاری اعتضاد غدیر بیان داشت: دسته دوم شرکت‌ها و صنایعی هستند که از آخرین افزایش نرخ آنها دست کم ۳ فصل گذشته و تورم‌های ماهانه شدید سال ۹۹ جای شکی برای افزایش نرخ مجدد آنها باقی نمی گذارد. از این دسته نیز می‌توان به شوینده‌ها، غذایی‌ها و سیمانی‌ها اشاره کرد.
فدایی با فرض دلار نیمایی ۲۰ هزار تومانی، سودآوری فصل بهار شرکت‌های صادراتی (یا متصل به قیمت‌های صادراتی) را حداکثر ۲۰ درصد کمتر از سود زمستان ۹۹ پیش بینی کرد و افزود:ممکن است این اتفاق بر اثر رشد قیمت‌های جهانی جبران شود. البته تصور می‌کنم هر اتفاقی در حوزه سیاست باعث کاهش نرخ ارز در بهار شده باشد، حداکثر همان میزان تأثیر را در تابستان نیز خواهد داشت .همچنین خیلی هم بی‌راه نیست اگر سود بهار را در تابستان نیز قابل تکرار بدانیم. اما در مورد سودآوری این دسته از شرکت‌ها در نیمه دوم ۱۴۰۰ ترجیح می‌دهم پیش بینی نکنم. این کارشناس بازار گفت: برای شرکت‌های داخلی، صنایع و شرکت‌های FMCG (زودمصرف) را می‌توان ادامه دهنده رشد در سودسازی فصلی دانست و سود بهار و تابستان آنها به احتمال قوی از سود پاییز و زمستان ۹۹ بالاتررقم خواهد خورد.
شرایط ابهام و مشروط
رویا ذبیحی سامانی، مدیر سبد شرکت تحلیلگر امید با اشاره به تاثیر گذاری عوامل داخل و خارج بر روند بازار گفت: برخی عوامل می‌توانند بازار سهام را درسال آینده وارد رکود کنند. این عوامل شامل دامنه نوسان نامتقارن، عدم نقدشوندگی سهام، ابهام در مورد توافق برجام، ابهامات در مورد سیاست پولی(نرخ بهره) و نرخ ارز در سال آینده می‌شوند.
ذبیحی سامانی افزود: در چنین شرایطی حرکت بازار به سمت سهم‌هایی خواهد بود که سود تقسیمی بالایی دارند که شامل پتروشیمی‌ها، بعضی از فلزات، معدنی ها و شرکت‌های سرمایه گذاری است . البته بعضی از شرکت‌ها و تک سهم‌ها که طرح توسعه ای دارند، مورد توجه بازار قرار خواهند گرفت.
این تحلیلگر بازار معتقد است: چنانچه سیاست گذاربه سمت تکرار سیاست های رکودزای سال‌های ۹۳ تا ۹۶ رفته و نرخ بهره واقعی را افزایش چشمگیر دهد در عمل از سهم‌های گفته شده نیز نمی توان انتظار بازدهی قیمتی زیادی داشت و عمده بازدهی از محل سود نقدی خواهد بود. اما چنان چه نرخ دلار تثبیت شود و بخشی از قوانین جدید که به ضرر بازار بوده حذف شود، یا شاهد ورود نقدینگی به بازار و افزایش حجم معاملات باشیم سهم‌های شاخص ساز مثبت خواهند شد و بازار حرکت صعودی خواهد داشت. ذبیحی ادامه روند بازار و قیمت دلار را تا حد زیادی وابسته به توافق برجام و سیاست‌های بانک مرکزی دانست و افزود: در صورت انجام توافق، احتمالا دلار متاثر از خوش‌بینی ایجاد شده ویا با ارزپاشی این اتفاق باعث می‌شود که صنایع ریالی از جمله بانک‌ها و خودرویی‌ها موردتوجه بازار قرار گیرند.
مدیر سبد تحلیلگر امیدگفت: با توجه به مدل برابری قدرت خرید، قیمت تعادلی دلار بین ۱۸تا ۲۰هزار تومان خواهد بود، همچنین باتوجه به کسری بودجه و عدم دسترسی به منابع ارزی احتمالا قیمت دلار به این قیمت‌ها نخواهد رسید مگر آنکه محدودیت‌ها به صورت جدی رفع شوند. ذبیحی در خصوص صنایع منتفع از کاهش قیمت دلار به گروه شوینده‌ها، لاستیکی‌ها و سیمانی‌ها اشاره کرد و افزود: چون مواد اولیه آنها بر اساس نرخ‌های دلاری بوده ولی نرخ فروش دستوری دارند از کاهش قیمت دلار می‌توانند سود ببرند. همچنین از طرف دیگر در صورت عدم توافق برجام و افزایش نرخ دلار، احتمال اینکه قیمت بورس کالای صنایع فلزی و پتروشیمی دستوری شود، زیاد است . این موضوع جلوی سود سازی آنها را خواهد گرفت، مانند اتفاقی که چند ماه پیش برای فلزی‌ها افتاد و سقف قیمت تعیین کردند که به خودی خود به ضرر بازار خواهد بود.
فاطمه مشایخی
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۹۲