تاریخ انتشار: ۲ فروردین ۱۴۰۰ - ۰۸:۱۲

سال ۹۹ با تمام فراز و نشیب‌های خاص خود برای بازار سهام بالاخره به پایان رسید. اکنون بازار سرمایه در آخرین سال قرن با متغیرهایی کلیدی از جمله سرنوشت برجام، انتخابات ریاست‌جمهوری و ادامه سیاست‌گذاری‌ها برای هدایت بورس به ریل صعودی مواجه است.

به گزارش صدای بورس، از ۱۰۰ کارشناس بازار سرمایه، پرسش‌هایی درباره وضعیت بورس در سال پیش رو پرسیده است. نتایج پیش‌بینی‌ها و انتظارات این کارشناسان را در ادامه می‌بینید.

تعدیل انتظارات از بازدهی بورس

بازار سهام در نیمه نخست سال ۹۹ یکی از رویایی‌ترین دوره‌های خود را طی کرد. اگرچه بخش عمده‌ای از صعود ۳۰۰ درصدی شاخص کل تا اواسط تابستان، در یک دوره اصلاحی از دست رفت و بورس تهران بازده سالانه ۱۵۵ درصدی را کسب کرد. اما با توجه به بازدهی تاریخی حدود ۳۰ درصدی این بازار، سال گذشته را به قطع می‌توان دوره ابررونق بورس دانست. در سوال اول پیش‌بینی کارشناسان از «وضعیت بازار سهام در سال پیش رو» پرسیده شد که عمدتا (حدود ۶۰ درصد مشارکت‌کنندگان) آن را متعادل دانستند و اکثریت باقی آرا به ترتیب به گزینه‌های «رونق» و «رکود» تعلق یافت. نکته قابل توجه در این خصوص اما تعدیل انتظارات از بازدهی بازار سهام پس از ۳ سال رونق و ابررونق متوالی است.

دودستگی در پیش‌بینی نیمه برتر سال

در پرسش دوم برآورد کارشناسان از «نیمه پربازده‌تر بورس ۱۴۰۰» پرسیده شد. نتایج حاکی از آن است که ۵۱ نفر نیمه دوم و ۴۸ نفر نیمه اول سال را بهتر ارزیابی می‌کنند. این در حالی است که بورس به صورت تاریخی عمدتا در نیمه اول سال عملکرد بهتری را ثبت کرده است. انتخابات ریاست‌جمهوری کشور در خرداد ماه ممکن است از عواملی باشد که انتظارات بورسی‌ها از عملکرد نیمه نخست را تعدیل کرده است.

بیشتر بخوانید:

سناریوی محتمل بازار در سال ۱۴۰۰

ایستگاه پایانی بورس ۱۴۰۰

شاخص کل بورس سال ۹۹ را کمی بالاتر از مرز ۱.۳ میلیون واحد به پایان برد. پاسخ‌ها به سوال سوم یعنی «ایستگاه پایانی دماسنج بازار سهام در پایان سال ۱۴۰۰» حاکی از آن است که حدود ۷۰ درصد از کارشناسان، محدوده فعلی را به نوعی کف شاخص در سال جدید پیش‌بینی کرده‌اند. در همین حال محدوده زیر ۸۰۰ هزار واحد هیچ رایی کسب نکرد. از سوی دیگر تنها ۳ نفر از ۹۹ پاسخ‌دهنده به این سوال، نماگر اصلی بورس را در انتهای سال بالای ۲ میلیون واحد می‌بینند. با توجه به آنکه گزینه ۱.۶ تا ۱.۸ میلیون واحد بیشترین رای را کسب کرده است، می‌توان تصور کرد عمده کارشناسان بازدهی ۲۵ تا حدود ۴۰ درصدی را برای امسال انتظار دارند.

تکرار رقابت بازار سهام با بانک؟

بازار سرمایه در سالی که گذشت سردمدار کسب بازدهی بین همه بازارها بود. پس از آن بیشترین رشد نصیب مسکن، سکه، طلا، ارز و در نهایت سپرده‌های بانکی شد. در دنیای رمزارزها هم بیت‌کوین بیش از ۸۰۰ درصد و اتریوم بالای ۱۲۰۰ درصد رشد را طی یک سال اخیر تجربه کردند؛ رشدهایی که بسیاری را برای سرمایه‌گذاری در این بازارهای پرریسک در سرتاسر جهان وسوسه کرد. ۶۰ درصد کارشناسان «جدی‌ترین رقیب بورس ۱۴۰۰» را سپرده بانکی و اوراق بدهی برآورد کرده‌اند که رقم چشمگیری محسوب می‌شود و فضایی شبیه به سال ۹۳ و رقابت شدید سپرده‌های بانکی را تداعی می‌کند. اما نکته جالب دیگر، رای ۲۰ درصد کارشناسان به رمزارزها به عنوان دومین رقیب جدی بورس است.

عامل تعیین‌کننده برای بورس ۱۴۰۰ چیست؟

بازار سهام در سال ۹۹ با موجی از استقبال عمومی همراه شد که اوج‌هایی تاریخی را برای آن به ارمغان آورد. در همین حال نرخ برابری دلار به ریال و همچنین قیمت‌های جهانی کالاها هم وضعیت رو به رشدی داشتند و به نوعی در نیمه دوم سال از ریزش شدید بازار جلوگیری کردند. از کارشناسان پرسیدیم «کدام عامل مهم‌ترین اثر را بر سرنوشت بورس ۱۴۰۰ دارد؟» و بیش از ۶۰ درصد مشارکت‌کنندگان نرخ ارز و متغیرهای اقتصاد کلان را اثرگذارترین عامل دانستند. در همین حال نتایج نشان از آن دارد که این فعالان عوامل غیراقتصادی و به طور خاص، انتخابات خرداد را چندان جدی نگرفته‌اند که می‌تواند دو معنی داشته باشد: یا آنکه نتیجه انتخابات را مشخص دانسته و سیاست‌های بورسی نامزدهای احتمالی را متفاوت نمی‌دانند یا آنکه در مقایسه با سایر عوامل، انتخابات را ریسکی جدی ارزیابی نمی‌کنند.

اقبال کارشناسان به کامودیتی‌ها

کارشناسان بورسی در بین صنایع بیشتر از همه اعتقاد به رشد معدنی – فلزی‌ها، شیمیایی‌ها و پالایشی‌ها داشتند. به طوری که بیش از ۷۰ درصد کارشناسان اعتقاد داشتند که سال آینده معدنی-فلزی‌ها صنایع پیشتاز بازار خواهند بود. البته بعد از این ۳ صنعت، بانک‌ها و خودروسازان بیشترین اقبال را داشتند. این نظرسنجی نشان می‌دهد که عمده کارشناسان به صنایع بزرگ بازار امید بیشتری دارند. اما با وجود این برخی با اعتقاد به رشد دلار و شروع سوپرسایکل کامودیتی‌ها، به این دسته از صنایع اقبال نشان داده‌اند و در سمت مقابل برخی از تحلیلگران که معتقد بودند برجام دوباره احیا می‌شود به صنایع برجامی بازار یعنی بانک‌ها و خودروسازان اقبال بیشتری نشان دادند.

ستاره بورس امسال

اما بازیگر اصلی بازار سرمایه در سال جدید کیست؟ در سال گذشته عموما تحلیلگران انتظار داشتند بازیگران خرد نقش اصلی را ایفا کنند و می‌توان ادعا کرد تا حدی هم چنین انتظاری تحقق یافت. با وجود این، نتایج نظرسنجی بورسان حاکی از آن است که کمتر از یک سوم از کارشناسان برای امسال انتظار مشابهی دارند و عمده آن‌ها وزنه دولت و سهامداران حقوقی را در نقش‌آفرینی برای بورس ۱۴۰۰ سنگین‌تر می‌دانند.

نرخ سود مهم‌ترین تهدید بورس ۱۴۰۰

۳۲ درصد کارشناسان اعتقاد دارند مهم‌ترین تهدید بورس در سال ۱۴۰۰ نرخ سود بانکی است. البته نکته مهم این سوال این است که نظرات تقریبا متوازن توزیع شده است. به طوری که دومین گزینه یعنی مداخلات سیاست‌گذار ۲۵ درصد، فروش اوراق بدهی و ETFهای دولتی ۲۲ درصد و بی‌اعتمادی سهامداران خرد هم ۲۱ درصد آرا را به خود اختصاص داده‌اند. توزیع این چنین متناسب نظرات نشان می‌دهد که بورس با ریسک‌های جدی متعددی در سال آینده مواجه خواهد بود و صرفا یک خطر را نمی‌توان برای آن نام برد.

بازگشت به دامنه ۵ درصدی؟

حدود ۶۱ درصد تحلیلگران در نظرسنجی بورسان معتقد بودند که دامنه نوسان در سال آینده دوباره به منفی – مثبت ۵ درصد برمی‌گردد. دومین گزینه پرتکرار اما باز شدن دامنه نوسان تا محدوده ۱۰ درصدی برای حداقل تعدادی از نمادها بود. البته باتوجه به مصوبه شورای عالی بورس در روز سه‌شنبه آخر سال ۹۹ که مبنی بر اجازه به سازمان بورس برای افزایش دامنه نوسان بود، به نظر می‌رسد این گزینه هم از شانس بالایی برخوردار باشد. در مجموع تنها ۸ درصد کارشناسان هم به دو گزینه تداوم دامنه نامتقارن و حذف شدن دامنه نوسان رای دادند.

منبع: بورسان