به گزارش صدای بورس، دامنه نوسان نامتقارن در ۲۵ بهمن ماه سال ۹۹ به گفته دهقان دهنوی ریئس سازمان بورس در مدت زمانی محدود به اجرا در آمد. به دلیل این که این تصمیم بعد از چند هفته منفی بودن بازار ابلاغ و اجرا شد سهامداران تصور می‌کردند که این طرح می‌تواند شرایط بازار را بهبود ببخشد. اما در عمل بهبود بازار با دامنه نوسان نامتقارن اتفاق نیفتاد و برای خیلی از سهامداران این موضوع مطرح شد که شاید حذف دامنه نوسان به شکل کلی بتواند به بازار کمک کند. در همین راستا ما از کارشناسان بازار سرمایه درباره حذف دامنه نوسان سوال پرسیدیم.
بازارهای جهانی برای مقابله با شوک های بورسی چه می کنند؟
پیمان مولوی کارشناس بازار سرمایه، در پاسخ به این سوال که آیا دامنه نوسان نامتقارن توانسته به بازار کمک کند؟ بیان کرد: در بورس‌های دنیا برای کاهش ریسک‌های دفعتی راه‌های مختلفی وجود دارد، مانند تعلیق کردن معاملات، بستن معاملات و حتی تعطیل کردن یک روزه معاملات از این قبیل اقدامات هستند. ولی در کل دامنه نوسانی که در بازار سرمایه وجود دارد میراث شوم افرادی است که به دلیل عدم دانش و اغراض و دیگر موارد وارد بازار سرمایه ایران کرده اند.
این کارشناس در ادامه اظهار کرد: هدف این افراد اگر هم خیر بود، در حال حاضر تبدیل به عاملی برای تشکیل صف شده است. دامنه نوسان معاملات و تخلیه بازار را محدود می‌کند. دامنه نوسان ابزار ریسکی است و بازار هم همواره با ریسک همراه است. اما دامنه نوسان نامتقارن بیان می‌کند که تا بازده مثبت ۶ بازار می‌تواند بالا برود و تا بازده منفی دو درصد پایین بیاید و بیشتر از این صف تشکیل می‌شود.
حالت های رشد بازار سرمایه
وی در ادامه افزود: بازار سرمایه به چند حالت می‌تواند رشد کند یک رشد مبتنی بر تورم که بدترین شکل است. حالت تورم مبتنی بر رشد اقتصادی کشور است که با رشد اقتصادی کشور بورس نیز رشد می‌کند. در حال حاضر رشد اقتصادی کشور به لغو تحریم‌ها بستگی دارد رویکرد تعلیق در اقتصاد ایران دلیل عدم رشد بازار سرمایه است و باید به این نکته بسیار توجه کرد که بازار سرمایه یک بازار در کلیت اقتصاد ایران است، وقتی بسیاری از عوامل مانند قیمت دلار، تحریم ها، بودجه و... مشخص نیست این انتظار دید بلند مدت از سهامداران غیر قابل قبول است.
مولوی درباره این که آیا حذف دامنه نوسان امکان پذیر است و می‌تواند به بازار کمک کند؟ بیان کرد: حذف دامنه نوسان با بازه بندی و زمان بندی مناسب در آینده می‌تواند به بازار بسیار کمک کند. آقای دهقان دهنوی باید جسارت انجام حذف دامنه نوسان به شکل نامتقان، متقارن و حمایت از آن را داشته باشد. حذف دامنه نوسان برای تبدیل بازار سرمایه به یک بازار واقعی اقدام بسیار موثری می‌تواند باشد و بعد از این نکته الگو بردای از کشورهای مدرن. توسعه یافته می‌تواند به بازار کمک کند و امیدوارم که در آیندهی نزدیک بازار سرمایه یک بازار واقعی شود.
هدف از دامنه نوسان نامتقارن چه بود؟
مهدی دلبری کارشناس بازار سرمایه ، در پاسخ به این پرسش که آیا دامنه نوسان نامتقارن موفق بوده و توانست به بازار کمک کند؟ بیان کرد:در ابتدا باید برسی شود که هدف از تغیر دامنه نوسان به دامنه نوسان نامتقارن چه بوده است. اگر هدف بر اساس این بوده باشد که آرامش به بزار برگرد که نتوانست در این هدف موفق عمل کند و مشاهد می‌کنیم که در ابتدا بازار ۵۰ تا ۶۰ درصد بازار در صف فروش هستند و حجم معاملات هم به پایین‌ترین حجم معاملات در یک ساله گذشته رسیده است و نقدشوندگی بازار از بین رفته است.
وی در ادامه افزود: ولی اگر هدف از ایجاد دامنه نوسان نامتقارن این باشد که بازار قفل شود و سهام نوسان نداشته باشد می‌توانیم بگویم این طرح موفق بوده است و نتوانسته از اصلاح قیمت جلوگیری کند.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه تاکید کرد: متاسفانه دامنه نوسان در مقابل کارایی بازار قرار گرفته است و کارایی بازار را به شدت به سطح پایینی هدایت می‌کند. یکی از کار کردهای اصلی بازار سرمایه نقدشوندگی است. باید کمک شود که کشف قیمت‌ها عادلانه و منصفانه در بازار سرمایه صورت بگیرد.
دلبری در مورد این که آیا حذف دامنه نوسان به طور کلی امکان پذیر است و این حذف می‌تواند به بازار کمک کند؟ اظهار کرد: حذف دامنه نوسان به طور کلی امکان پذیر نیست. در بازارهای سرمایه کشورهای مختلف نیز دامنه نوسان وجود دارد، اما فرق دامنه نوسان این بازارها با بازار سرمایه ایران این است که دامنه نوسان این بازارها بزرگتر، پویاتر و متغیر است.
وی در ادامه گفت: باید این نکته را پذیرفت که بازار سرمایه در ایران کمترین ساعت برای معاملات را دارد. برای بهتر شدن شرایط بازار باید به این سمت برویم که اول ساعت بازار را بیشتر کنیم و در قدم بعد دامنه نوسان را بزرگتر کنیم به این معنا که ارزش معاملات بیشتر شود، نقدشوندگی گسترش پیدا کند.
وی در ادامه تاکید کرد:باید از فشار مضاعف بر روی سیستم‌های معاملاتی و تغییرات مدام قوانین معاملاتی پرهیز شود. زیرا این تغییرات، برنامه ریزی را برای همه دشوار می‌کند.
به نظر می رسد که مشکل اصلی بازار سرمایه، تغییر دامنه نوسان نیست بلکه باید به زیرساخت ها و بررسی تخلفات آن پرداخته شود تا بتوان نوسان در این بازار را به صورت استاندارد مدیریت کرد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان