دلایل افزایش سرمایه چیست؟
پیش از شروع بحث در خصوص افزایش سرمایه، نخست خوب است بدانیم که توصیف سرمایه چگونه است.
سرمایه عبارت است از عددی که از آورده سهامداران، در اداره ثبت شرکتها و سرمایه شرکت در واقع ثبت گشته است. بعضی اشخاص به غلط فکر می‌کنند سرمایه شرکت در اصل دارایی‌های شرکت است یا دارایی و سرمایه با همدیگر مساوی هستند. در حالی که هر دوشان فکر غلطی می‌کنند. علت آن هم عبارت است از اینکه اگر شرکتی در آغاز فعالیتش یک میلیارد تومان سرمایه ثبت نماید، رفته رفته و بعد از فعالیتش، اموالی را خریداری کرده یا به فروش میرساند.
بنابراین احتمال دارد نرخ آن اموال تغییراتی بکند یا شرکت به هر جهتی متحمل ضرری گردد یا از خریداری و فروش یک چیز سود نماید. کلیه خرید و فروشها و همین طور سود و تمامیه زیان‌ها دارایی شرکت به حساب می‌آید. به همین خاطر پس از ۱۰ سال، دیگر عدد دارایی‌های شرکت به اندازه سرمایهای که روز نخست ثبت گشته، نیست.
انواع افزایش سرمایه کدامند؟
به شکل کلی و همه جانبه انواع افزایش سرمایه به ۴ نوع عمده تقسیم بندی می‌گردند که بطور کلی بشرح زیر می باشد و می توانید جهت آشنایی بیشتر با هر کدام مقاله " کدام افزایش سرمایه بهتر است؟ ۴ نوع افزایش سرمایه " را مطالعه نمایید.
- افزایش سرمایه از آورده نقدی سهامداران و مطالبات حل گشته
- افزایش سرمایه از محل اندوخته یا سود انباشته
- افزایش سرمایه از راه تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت
- افزایش سرمایه از راه محل صرف سهام یابه عبارتی سلب حق تقدم
شرکتها این توانایی را دارند تا با یک یا ترکیب چندین مورد از انواع افزایش سرمایه را همزمان ارائه دهند.
نکته: طبق مقررات جدید سازمان بورس و اوراق بهادار در افزایش سرمایه از گونه تجدید ارزیابی دارایی‌ها و سود انباشته، در حالتی که افزایش سرمایه کمتر از ۲۰۰% باشد، سهم شرکت بدون ثبت در مرجع ثبت شرکتها توانایی بازگشایی را دارد. در غیر این حالت سهام شرکت پس از ثبت شرکتها توانایی بازگشایی را دارد، همین طور این بازگشایی در بر دارنده سهام جایزه است.
بهترین نوع افزایش سرمایه کدام است؟
این که بگوییم کدام یک از گونه‌های افزایش سرمایه بهتر است یا ویژه‌ترین نوع افزایش سرمایه کدامند، سوال صحیحی نیست. به این خاطر که هر یک از انواع افزایش سرمایه در جایگاه خودشان خوبی‌هایی دارند و حتی می‌شود گفت جواب این سوال منوط به شکل سرمایهگذاریتان است؛ این که بلند مدت سرمایه‌گذاری کردهاید یا کوتاه مدت؟
اما اساساً می‌شود گفت که افزایش سرمایه از راه آورده نقدی سهامداران، به این خاطر که پول بدون بهره و نوین وارد شرکت می‌نماید، برای شرکت مهیج‌تر است و علت رشد و توسعه شرکت می‌گردد. ولی بازدهی و آثار آن در دراز مدت دیده می‌گردد.
با این وجود پوینت منفی این نوع افزایش سرمایه این هست که شرکت حدود ۴ ماه در تکاپوی حق تقدم و همین طور فروش حق تقدم های بهره‌برداری نشده بوده است. به همین جهت اغلب رشد قیمت سهم پس از حداقل ۴ ماه رخ می‌دهد، ولی قطعاً آن رشد این توانایی را دارد تا سال ها مستمر باشد و برای سهامدارانی که سرمایه‌گذاری بلند مدت می‌کنند، بسیار هم مفید واقع شود. برای اطلاع از وضعیت افزایش سرمایه شرکت ها می توانید مقاله " کدام شرکتها افزایش سرمایه دارند " را مطالعه نمایید.
در افزایش سرمایه از جایگاه سود انباشته یا از محل اندوخته، چون به هیچ وجه قرار نیست برای سهام جایزه پولی پرداخت شود و خیلی سریع سهامها در پرتفویشان وارد می‌گردد و آن معطل شدن حق تقدم ۴ ماهه را با خود ندارد، برای سهامداران بسیار جذاب‌تر است. اما اگر دقت نمایید هیچ نوع تغییر ویژه‌ای در شرکت ایجاد نمیگردد. به این معنی که شرکت همان بوده که پیشتر هست، نه داراییاش افزوده گردد و نه برنامهای جهت توسعه؛ تنها سرمایهاش اضافه می‌گردد. برای آشنایی بیشتر با سود انباشته میتوانید مقاله " سود انباشته در بورس چیست؟ " را مطالعه نمایید.
درباره افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی‌ها نیز در بخش نخست می‌شود آن را رویداد مثبتی دانست به این خاطر که ارزش حقیقی سرمایه و دارایی‌ها شرکت معین می‌گردد. به این خاطر که شرکتی زیان ده از این مدل افزایش سرمایه استفاده می‌نماید یا یک شرکت معمولی، در بازدهی سهام خودش تاثیرگذار است؛ چرا که خاصیتی مشابه سود انباشته داراست که سهم از نظر قیمتی کوچکتر می‌گردد و احتمالاً مهیجترین نکتهاش برای بازار سرمایه این نکته است. ولی خب در این شرکت هم اتفاق خاصی نمی‌افتد و میتوان گفت به داراییاش افزوده نگردد و برای آینده اتفاقی نمی‌افتد.
اغلب شرکتهای درگیر ماده ۱۴۱ از محل تجدید ارزیابی افزایش سرمایه می دهند. هرچند می دانیم شرکتهایی که از راه سود انباشته افزایش سرمایه دارند، عقبه پر سودی دارند، پس این مدل افزایش سرمایه از این نظر می تواند مد نظر باشد.
چند نکته در مورد افزایش سرمایه
هر کدام از گونه های افزایش سرمایه منجر به کاهش قیمت سهام می‌شود، ولی ارزش دارایی سهامداران تغییر نمی‌کند، به این خاطر که در تعداد سهام ایشان جبران می‌گردد. یعنی ارزش هر سهم سهامداران کم می‌گردد اما در عوض تعداد سهامشان زیادتر می‌گردد.
در بعضی از موارد شرکت ها ممکن است که اقدام به افزایش سرمایه از نوع ترکیبی آن کنند. به طور مثال بخشی از آن از راه سود انباشته و قسمت دیگر از راه آورده نقدی برای سهامداران انجام گردد. برای محاسبه قیمت سهم در این حالت، بایستی تا فرمول دو روش گفته شده را با همدیگر تلفیق نمود. قابل توجه این که می توانید در این مرحله نیم نگاهی به بازده سهام نیز داشته باشید که در مقاله ای جداگانه نسبت به " فرمول محاسبه بازده سهام " بطور کامل بررسی کرده ایم.
نرخ‌هایی که با کمک‌گرفتن از فرمول‌های حساب این دو نوع بدست می‌آیند، در اصل قیمت تئوریک سهام به حساب می‌آیند و برطبق عرضه و تقاضا این قیمت‌ها احتمال دارد بیشتر یا کمتر از عدد کسب شده باشند.
کدام شرکتها افزایش سرمایه دارند؟
هر شرکتی که در اصل مشمول موارد هر کدام گونه از انواع افزایش سرمایه باشند، با دادن درخواست افزایش سرمایه به راحتی می‌توانند تا مزایای افزایش سرمایه را داشته باشد. البته افزایش سرمایه حتماً در آخر سال رخ نمی‌دهد. به طور نمونه نماد ختوقا که قرار بود افزایش سرمایه اش در انتهای سال ۹۸ صورت پذیرد، بابت شیوع یافتن ویروس کرونا به سال آینده موکول گردید.
حالا احتمال قوی در این باره ممکن است که برای شما این سوال مطرح گردد که از کجا و به چه روشی باید تا به اخبار افزایش سرمایه شرکت ها به راحتی دسترسی داشته باشید؟
جواب این پاسخ شما بسیار ساده و راحت است، شما با کمک گرفتن از گزارشات و اخبار در قسمت سایت جامع کدال میتوانید به راحتی تنها با کلیک نمودن چند گزینه ساده از آخرین اخبار مربوط به افزایش سرمایه شرکتها اطلاع پیدا کنید تا در صورت علاقه در آن‌ها شرکت نمایید.
جمع بندی
با این که افزایش سرمایه این توانایی را دارد تا اتفاق خوبی در جهت پیشرفت و توسعه شرکت و در نهایت افزایش قیمت سهام و همچنین سوددهی سرمایه‌گذاران است، ولی به صورت قطعی نمیشود این رشد را به هیچ وجه تضمین نمود. مگر این که موردی پیش بیاید و این مورد دلیل افزایش عرضه و همین طور عدم رغبت سرمایه‌داران به سهام آن شرکت منجر به این شود تا قیمت جدید سهام بعد از افزایش سرمایه کاهش پیدا کند و به این ترتیب ممکن است که ضررده باشد. ولی در کل افزایش سرمایه رویداد مثبتی است و اغلب دلیل سوددهی سرمایه‌گذاران آن سهم خواهد شد.