برجام، انتخابات و سرنوشت بازار سرمایه

صدای بورس - مینا هرمزی؛ در دومین جلسه گفتمان مجازی در کلاب هاوس  کارشناسان بازار به تحلیل موضوعات موثر بر بازار پرداختند.

بسیاری از نقدینگی ها تبخیر شد

رسول شریفی، یکی از فعالان بازار گفت: از اواخر سال ۹۸ چرخش نقدینگی توسط دولت به سمت بازار سرمایه آمد و مردم به حضور در بازار سرمایه تشویق شدند. مشخص بود که دولت از این مسئله دو هدف دارد؛ یکی کنترل نقدینگی و دیگری اینکه اگر بازار ریزش پیدا کند دولت مسئولیتی قبول نخواهد کرد و به سهامدارخواهد گفت که سهم خوب خریداری نکرده است و از این طریق از زیر بار مسئولیت شانه خالی کند. وی افزود: دولت باعث شد تا بسیاری از نقدینگی‌ها تبخیر شود و هر فردی به خود اجازه داد تا در بازار سرمایه دخالت کند و بازار به یک سمتی کشیده شد که مردم بیشترین ضرر را کرده‌اند و خود دولتی‌ها سود خود را بردند و به موقع نقدینگی را از بازار خارج کردند. به نظر من سناریویی از پیش تعیین شده بود که مقداری از نقدینگی جامعه به وسیله بازار سرمایه تبخیر شود که موفق هم بودند. در نتیجه بهتر است که سرنوشت بورس به نتیجه برجام گره نخورد.

با درآمدهای نفتی، دولت هیچ خدایی را بنده نیست

بهنام صمدی، دیگر فعال این بازار هم تصریح کرد: موضوع برجام پیچیده است و تا انتخابات ریاست جمهوری هم به نتیجه نخواهد رسید. دولت سال ۹۹ کشور را با پول سهامداران اداره کرد اما اکنون دولت همه سهامداران را رها کرده است. در حال حاضر هم طرح این موضوع که در بازار سرمایه صبر کنید تا نتیجه برجام مشخص شود جالب نیست شاید برجام تا دوسال دیگر به نتیجه برسد، نمی شود که بورس رها شود.

وی با تاکید بر اینکه فکر می‌کنم اتفاقا برجام برای بورس خیلی خوب است‌، افزود: به شرط اینکه دولت تجربیات سال ۹۲ تا ۹۶ را اجرا نکند. دولت با سرکوب نرخ ارز تولید کشور را به خاک سیاه نشاند و وارد رکود کرد. تنها نگرانی بازار سرمایه از نوع رفتار دولت است وقتی دولت دستش به درآمدهای نفتی می رسد دیگر هیچ خدایی را بنده نیست.

تاثیر نهادهای سنتی در بازار سرمایه بررسی شود

هادی احمدی، مدیر معاملات یکی از کارگزاری‌های بورس هم در بخشی از سخنان خود گفت: بزرگترین مسئله پذیرفتن مشکلی است که با آن مواجه می‌شویم. افراد و نهادهایی در بازار سرمایه وجود دارند که به طور سنتی در بازار سرمایه تاثیرگذار بودند که با بزرگ شدن بازار بازیگر بودن خود را از دست دادند و هنوز نمی‌خواهند قبول کنند و خود را قیم بازار می‌دانند.  احمدی افزود: این حجم از هماهنگی در بین حقوقی ها برای نخریدن خیلی عجیب است و قابل بررسی است. بنابراین ریشه‌یابی‌ها شاید خیلی پیچیده نباشد و دلیل گره زدن بورس به برجام هم در این ریشه‌یابی‌ها مشخص ‌شود.

به اغما بردن بازار، کوتاه مدت جواب می دهد

مهرداد خالقی با بیان اینکه اگر گفته شود بورس تاثیری از برجام نمی گیرد، اشتباه است، دیگر سخنران این گروه بود که گفت: اگر قیمت دلار تغییر کند اکسل تحلیلگران بنیادی بهم می خورد و میزان و نرخ فروش شرکت‌ها به هم می‌ریزد  اما اگر عده ای بورس را به برجام گره زدند تا بازار را در حالت اغما فرو ببرند ممکن است در کوتاه مدت جواب دهد اما در میان مدت بازار به سمت ارزش ذاتی خود حرکت خواهد کرد و خیلی پایدار نخواهد بود.

برجام یکی از مسائل مهم کشور است

وحید نمازی، فعال بخش خصوصی هم  برجام را یکی از مسائل مهم کشور عنوان کرد که نیاز است زود به نتیجه برسد. وی ادامه داد: در واقع فعالیت اقتصادی زیادی در کشور صورت نمی گیرد و نیاز به حل این مسئله است. اما اینکه تمام سرنوشت کشور به یک قرارداد گره بخورد قطعا کار درستی نیست. نمازی تاکید کرد: البته تا زمانی که به بازار سرمایه اجازه داده نشود که خود راه خود را انتخاب کند و ارزشگذاری های فرمایشی صورت می‌گیرد این مسائل در بازار سرمایه وجود خواهد داشت و سهامداران خرد در این بازار ضرر خواهند دید هرچند سهامداران عمده که بلدند سرنوشت بازار را رقم بزنند قطعا کمتر متضرر می شوند.  

اثرات مثبت برجام بر اقتصاد بسیار بیشتر از اثرات منفی آن خواهد بود

جعفر عزیزی با بیان اینکه در واقع قیمت دلار یک قیمت اقتصادی است نه لزوما سیاسی، اظهار داشت: واضح است افرادی که نگران مثبت بودن نتایج برجام هستند، بیشتر نگران افت قیمت دلار هستند. حقیقتا اثرات مثبت برجام بر اقتصاد بسیار بیشتر از اثرات منفی آن خواهد بود. در واقع خبرهای مثبت سیاسی اثرات مثبت اقتصادی بهمراه دارد.  این فعال بازار سرمایه گفت: برجام یعنی ارتباط با دنیا. به این موضوع منفی نگاه نشود که اگر برجام تصویب شد قیمت دلار کاهش پیدا می کند. نمی توانیم در بازار سرمایه رشد کنیم مگر اینکه اقتصاد، رو به رشد باشد و این جز در سایه ارتباط با دنیا شکل نخواهد گرفت.

وی تاکید کرد: در ارتباط با دنیا بود که عسلویه، ذوب آهن، کارخانه های سیمان و غیره راه اندازی شد. به نظر می رسد تا یک ماه و نیم دیگر یک جمع بندی در خصوص برجام رخ خواهد داد. البته بخشی مربوط به این است که دیدند ایران به سمت چین رفته و ممکن است اتفاقاتی بیفتد. اگرFATF  و برجام تصویب شود هزینه‌های شرکت‌ها به شدت کاهش خواهد یافت.

بعد از برجام ابتدا باید صندوق ارزی پر شود

پیام الیاس کردی، کارشناس بازار سرمایه هم در این گفتمان به ایراد سخن پرداخت و گفت: باید نگرانی سهامداران خرد کاهش پیدا کند. نقدینگی ما ۳ میلیون میلیارد تومان بوده است که سال دیگر اگر ۴۰درصد افزایش پیدا کند عدد قابل توجه‌ای است. از طرف دیگر مشکلات بانکی و مسائل دیگر که به زودی حل نمی شود. بنابراین نباید برجام به این اندازه برجام بزرگ شود.

 وی ادامه داد: مشکلات باید ریشه‌ای حل شود. سهامداران خرد وقتی درازمدت به بازار سرمایه نگاه کنند قطعا سودی که به دست می آورند نه تنها عقب ماندگی از برخی از بازارها را جبران می کند، بلکه سود منطقی را به دست خواهند آورد.  الیاس کردی افزود: دولت‌ها راهی جز بازار سرمایه ندارند و بعد از برجام اولین کاری که می‌کنند این است که صندوق ارزی را پر کنند..

اهمیت بازار سرمایه برای نظام در سال ۹۹ مشخص شد

رضا روحی دیگر فعال بورس خاطرنشان ساخت: در واقع تشابه سازی که صورت گرفته این است که اتفاقات سال ۹۲ تا ۹۶ در اقتصاد تکرار خواهد شد. این تکرار شدن بابت احیای یک توافق مثل برجام می‌تواند باشد و هم انتخاب سیاست‌های انقباظی توسط روسای جمهوری که در دوره اول این سیاست را اجرا می‌کنند.

وی افزود: درست است که دولت از بازار سرمایه تامین مالی کرد و به بدترین شکل ممکن بازار را کنار گذاشت اما آن چیزی که بی‌سابقه است اینکه اهمیت بازار سرمایه برای نظام در سال ۹۹ مشخص شد،‌ دولت باید هوای بازار سرمایه را داشته باشد زیرا دولت باید سهام بفروشد، مالیات بگیرد و با فروش اوراق خود به تامین مالی ادامه دهد.

اعتماد به بازار سرمایه وجود ندارد

 مجتبی معتمدنیا،‌ کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه شاید با دلار ۲۱ هزار تومانی به استقبال دولت جدید برویم و تا استقلال آن بازار هیجانی باشد، گفت: تمام مولفه‌های اقتصادی می‌گوید که در حال حاضر دلار ۲۵ هزار تومان است اما دولتمردان هیچ وقت نگذاشتند که دلار قیمتی واقعی داشته باشد. الان نمی توان به دید اعتماد به بازار سرمایه نگاه کرد چون اعتماد وجود ندارد. بنابراین نقدینگی جدید وارد بازار نخواهد شد و قیمت دلار به عنوان یک اهرم تورمی برای بازار قابل پیش بینی نیست، بنابراین با توافقات برجامی چه اثری بر بازار سرمایه باید دید؟

نمی توان با روند بازار جنگید

امیر مالکی با بیان اینکه گفته می‌شود نباید برجام را به بازار گره زد،‌ به ایراد سخن پرداخت و و تاکید کرد: این اعتقاد پاک کردن صورت مسئله است زیرا اقتصاد ما اقتصاد سیاسی است. نبود همکاری با سایر کشورها در اقتصاد  در نرخ ارز مرجع خود را نشان می دهد.

وی افزود: بازار منتظر است تا ببیند چه اتفاقی رخ می‌دهد، بنابراین نمی‌توان با روند بازار جنگید. اکنون باید صبر کرد تا نتیجه انتخابات و برجام مشخص شود اما در مجموع با توجه به نرخ تورم و کسری بودجه، بازار سرمایه در مرحله خوبی است اما درگیر برجام و مسائل سیاسی شده است.

مدیریت شرکت‌های استانی آینده بازار سرمایه است

 علیرضا کیان هم تصریح کرد: سهامداران در بازار سرمایه دچار پیش واکنشی هستند که باعث تشکیل صف های خرید و فروش می شود. متاسفانه برای ورود افراد به بازار سرمایه هیچ مقررات دقیقی وضع نشده است و مردم عادی به بازار سرمایه دعوت شده‌اند و مشکلات دیگر هم از سمت سازمان است. همچنین رکبی که دولتی‌ها به بازار زدند هم آسیب‌های زیادی به بازار زد. برجام آینده بازار سرمایه نیست بلکه مدیریت شرکت‌های استانی آینده بازار سرمایه است. باید سطح آموزش در بورس اجرا شود و سیاسی بازی از بورس برچیده شود.

یکی از خطرات اقتصادی، نقدینگی ریالی است

مهدی سماواتی با اشاره به اینکه بازار سرمایه در حال قدکشیدن است و این قد کشدن درد هم دارد، اظهار داشت: یکی از خطراتی که گره زدن بورس به برجام می تواند داشته باشد، نقدینگی در جامعه است. اگر این نقدینگی به شکل ریالی باشد و ارز سقوط کند، مشکلات زیادی در پیش است. اما به نظر می رسد بانک مرکزی هیچ تمایلی برای ایجاد شوک ارزی ندارد و می‌تواند بازار را کنترل کند.

برجام گلی به سر بازار سرمایه نخواهد زد

احمد جان‌جان، کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه در هیچ کجای دنیا اقتصاد به سیاست گره نمی خورد، گفت: اینکه همه مسائل اقتصادی به برجام گره بخورد در واقع برای فرار از مسئولیت پذیری است. این برگ حیات سیاسی عده ای است که اگر نباشد از عرصه قدرت حذف خواهند شد. ضمائم برجام از خود برجام مهمتر است که مورد توجه کمتری قرار گرفته است. بایدن به سادگی میراث تحریمی ترامپ را معامله نمی کند. روند مذاکرات روند فرسایشی خواهد بود و نباید همه اقتصاد از جمله بازار سرمایه به برجام گره بخورد زیرا برجام هیچ گلی به سر بازار سرمایه نخواهد زد. باید به دنبال ثبات اقتصادی خصوصا در بخش ارزی بود.

با برجام امکان تهیه مواد اولیه برای شرکت‌های بورسی فراهم می شود

محسن معماریان اما اعتقاد دیگری داشت و گفت: فرض بر اینکه برجام می تواند روی متغیرهای کلان و بورس که دماسنج اقتصاد کشور است، اثرگذار باشد که این اثر بر نرخ ارز، تورم و مراودات بین المللی است. از طرفی  آن چنان ارزی هم در صندوق ارزی برای تزریق به اقتصاد وجود ندارد و با توجه به بودجه ۱۴۰۰ می توان به این نتیجه رسید که برجام نه تنها اثر منفی در بازار سرمایه ندارد بلکه می تواند اثر مثبت داشته باشد زیرا امکان تامین مواد اولیه را برای شرکت‌های بورسی فراهم می‌کند و قاعدتا در صورت های مالی شرکت‌ها می‌تواند کاهش هزینه داشته باشد و در جهت سودآوری شرکت‌ها مفید باشد.

امید واهی به خود ندهیم

 میثم کریمی، دیگر فعال بازار سرمایه خاطر نشان ساخت: دو نوع حقوقی، یکی حکومتی و یکی دولتی در بازار سرمایه وجود دارد. برای دولتی که حتی اصلاح طلبان از آن برائت می جویند چرا حقوقی های دولتی باید به بورس حتی بعد از برجام کمک کنند تا بورس رشد کند. حتی حقوقی های حکومتی چرا باید از برجام حمایت کنند وقتی معتقدند برجام جام زهری بود که مجدد به بدنه نظام وارد شد. حتی اگر برجام هم تصویب شود حقوقی های هر دو جناح به بدنه بازار سرمایه ضربه خواهند زد. بنابراین امید واهی به خود ندهیم.

برجام تاثیر ویژه ای در بورس نمی گذارد

در پایان دانایی گفت: اگر برجام اتفاق بیفتد تاثیر ویژه‌ای در بورس نمی‌گذارد. برجام حتی می تواند مکثی برای بازار سرمایه باشد زیرا تثبیت نرخ ارز را به‌همراه دارد. اثرات برجام اثرات روانی کوتاه مدت در بازار سرمایه دارد، بنابراین بهتر است تصمیم گیری‌های اقتصادی با توجه به واقعیت‌های اقتصاد صورت بگیرد.