در این گزارش کشورها در ۱۲ حوزه مختلف بررسی شدهاند؛ امنیت، آزادی فردی، سرمایه اجتماعی، حاکمیت قانون، کیفیت اقتصادی، شرایط زندگی، بهداشت، آموزش، سرمایهگذاری، زیست محیطی و شاخص رفاه که باتوجه به این شاخصها در سال ۲۰۲۰ ایران از بسیاری شاخصها غافل شده است از لحاظ امنیت اقتصادی، آزادی فردی و سرمایه اجتماعی که هنگامی که مردم با تورم، نوسانات قیمتی و صفهای مرغ، گوشت و... مواجه میشوند سرمایه اجتماعی خدشهدار میشود. در زمینه زیستمحیطی نیز سرمایهگذاری نشده است، همچنین باتوجه به تورم، شاخص رفاه هم دچار خدشه شده است. وضع آموزش بهصورتی نیست که نامطلوب باشد و خیلی تحت تأثیر نبوده است و وضعیت بهداشت ما وخیم نشده است و فقط ویروس کروناست که درحالحاضر با آن درگیر هستیم. در شرایطی که سرمایهگذاری، سرمایهاجتماعی، زیستمحیطی، شاخص رفاه و کیفیت اقتصادی با کاهش مواجه است نباید انتظار داشت که رتبه کشور ارتقا پیدا کند. البته رتبه بهدست آمده نشانه وخامت نیست و شاید کشوری از ما توسعه بیشتری بهدست آورده باشد. این رتبه پایین، رتبه رد شدن نیست اما در شأن ایران هم نیست که با این همه امکانات و باتوجه به اینکه هجدهمین اقتصاد دنیاست، از نظر این شاخص رتبه بسیار پایینی بهدست آورده باشد.
در گزارش شاخص رفاه لگاتوم ۱۶۷ کشور مورد بررسی قرار گرفتهاند و بیشترین رشد شاخص رفاه مربوط به آسیا و اقیانوسیه است. رتبه ایران در این گزارش ۱۲۰ شده است یعنی کشورهایی که رتبه بالاتری از ایران دارند کشورهایی مانند اوگاندا، آنگولا و... هستند و حتی اروپا و آمریکا هم در نظر گرفته نشده است. از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹ رتبه ایران ۱۱۹ بوده و در سال ۲۰۲۰ به ۱۲۰ رسیده و تغییر محسوسی نداشته است. برای اینکه رتبه با بهبود مواجه شود لازم است برای تورم، نوسانات ارز و شاخص قیمت تدابیری لحاظ شود زیرا تا زمانی که این موارد وجود داشته باشد و رشدهای نامطلوب آنها ادامهدار باشد نمیشود به بهبود سایر شاخصها امید داشت. باتوجه به اینکه در سال ۲۰۲۰ تمام اتفاقات ناگوار را برای اقتصاد تجربه کردیم، پیشبینی میشود در سال ۲۰۲۱ وضع از این بدتر نخواهد شد و یا رتبه حفظ میشود و یا اینکه رتبه بهبود و ارتقا پیدا میکند.
آلبرت بغزیان، اقتصاددان
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۹۵