تحولاتی که حتی شاید میسر نشده نیز بر این هیجانات منفی تاثیر گذار بوده که از جمله می توان به چراغ سبز ایالت متحده آمریکا برای رفع تحریم های ذیل برجام می باشد، که بخشی از سرمایه گذاران دلار پایین تر از ۲۰ هزار تومانی را برای اقتصاد کوتاه مدت کشور متصور می شوند که در پی آن نسبت های قیمت به سود سهم ها بالاتر ارزیابی می شوند که این دلیلی بر افزایش عرضه در بازار می باشد. همچنین اتخاذ قوانین یک شبه و بدون تامل و تغییر آن در کوتاه ترین زمان ممکن نیز باعث شده که بازار روز به روز تصنعی تر شود و اعتماد از بازار سرمایه از بین برود. نمونه کوچک آن قانون دامنه نوسان نا متقارن ۲- تا ۶+ می باشد که خود بر کاهش نقدشوندگی بازار سرمایه افزود و نتیجه ای بالاعکس داشت و در پی آن تغییر دوباره آن دامنه به ۳- تا ۶+ نشانه ای از تصمیمات فکر نشده ای است که بازار را محدود تر و غیر قابل اعتماد تر می کند. در تمامی بازار های مالی و سرمایه ای جهان شاهد آن هستیم که محدودیت ها در حال کاهش و از بین رفتن هستند. همانطور که می دانیم در اقتصاد های توسعه یافته و پیشرفته ذات بازار های مالی بر عدم محدودیت و نقدشوندگی بالای آن استوار است و همیشه نقدینگی راکد جامعه به سمت بازاری می رود که در وهله اول نقدشوندگی بالایی را در کنار ریسک پایین تری به همراه بازدهی معقولی نسبت به تورم موجود در آن کشور را دارا باشد. در حال حاضر با شرایط جوی حاکم بر بازار سرمایه کشور تزریق نقدینگی که مسئولین قول ورود ۲۴ هزار میلیارد تومانی را داده اند در صورتی به کاهش بیشتر قیمت ها در بازار کمک می کند که در وهله اول به سهم های بنیادی وارد شده و در وهله بعدی قوانین و محدودیت های بازار نیز به موازات آن کمتر شود، در غیر این صورت تزریق نقدینگی به تنهایی و در صفوف فروش باعث آن می شود که سهامداران فرصتی را برای خروج پیدا کنند و به هیجانات منفی بیشتر دامن زنند. از نظر بنده مهمترین کمکی که می شود به بازار سرمایه در شرایط فعلی کرد کاهش محدودیت ها به صورت آرام و مستمر می باشد. همانطور که می دانیم بازار های مالی کشور باید به تدریج به سمت طبیعی تر شدن و از بین رفتن تمامی محدودیت ها پیش روند تا بتوانیم بازاری متعادل و منطقی تر داشته باشیم در غیر این صورت این نقدینگی نیز به مانند مسکنی موقت عمل می کند که فقط برای مدت بسیار کوتاهی درد را کاهش داده اما نمیتواند بیماری را به طور کامل و همیشگی درمان کند. همچنین بار ها شده که قول تزریق نقدینگی به بازار سرمایه در شرایط بحرانی داده شده اما در عمل به دلیل بوروکراسی موجود در جامعه این امر تحقق نیافته و یا دیرتر از زمان مقرر بوده که این نیز خود بر بی اعتمادی بیشتر در تمامی سطح بازار سرمایه دامن زده است. در نهایت می توان گفت که اگر می خواهیم اقتصادی پیشرفته و کارا داشته باشیم، تمامی اجزای تشکیل دهنده آن باید به سمت طبیعی تر شدن به همراه عرضه و تقاضای محض پیش روند در غیر این صورت دستکاری های مدیریتی فقط باعث بدتر شدن اوضاع منفی در تمامی جوانب اقتصادی و بازاری می شوند.
محسن کرکه آبادی
تحلیلگر ارشد بازار سرمایه