گویا هرچه به فصل انتخابات نزدیک‌تر می‌شویم تب‌وتاب هیجان از بازارهای مالی گرفته شده و به سمت کاندیداها حرکت می‌کند، طی یک‌سال گذشته بازار سرمایه بسیار بزرگتر از قبل شده و امروزه مرکز توجه و تمرکز بسیاری از سیاسیون قرار گرفته است، بنابراین بی‌شک کاندیداهای انتخاباتی نیز از جلب رضایت ۵۰ میلیون سهامدار دست نخواهند کشید و با شروع شدن مذاکرات وعده‌های انتخاباتی داغی را به خورد سهامداران خواهند داد، در این میان برخی از فعالان بازار معتقدند کاندیداهای انتخابی باید مراقب وعده‌هایی که می‌دهند باشند و پس از انتخاب شدن وعده‌های خود را فراموش نکنند. در همین راستا نظرات برخی از کارشناسان را در این خصوص جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید:
تصمیمی معتدل و منطقی
احسان حاج‌علی‌اکبر، مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه‌گذاری هدف حافظ در خصوص انتظارات بازار سرمایه از کاندیدای ریاست جمهوری گفت: بازار سرمایه سال ۹۸ به بعد بازار سرمایه‌ای به مراتب با اهمیت‌تر، بزرگتر و ویژه‌تر نسبت به گذشته است و می‌توان بازار سرمایه را به قبل و بعد از سال ۹۸ تقسیم کرد.
حاج‌علی‌اکبر ادامه داد: تا دوسال گذشته بازار سرمایه دربرگیری به مراتب کمتری داشت، اما امروزه حدود ۳۸ میلیون کد بورسی فعال در بازار سرمایه وجود دارد که در پرتفوی خود سهم دارند و در چند ماه گذشته نیز گردش داشته‌اند و می‌توان از آنان به عنوان سهامدار فعال نام برد. در این میان برخی نیز ۱۰ میلیون سرمایه دارند و برخی چندین میلیارد که این موضوع منجر می‌شود تا توجه ویژه‌تری نسبت به بازار سرمایه داشته باشیم و در خصوص سرنوشت ۳۸ میلیون نفر از افراد بهتر تصمیم‌گیری کنیم. وی ادامه داد: در چند هفته آینده که بحث انتخابات جدی‌تر خواهد شد و کاندیداها برنامه‌های خود را مطرح می‌کنند، نقش بازار سرمایه و شعارهایی که در راستای حمایت از حقوق سهامداران وجود دارد بسیار ویژه‌تر و پررنگ‌تر خواهد بود. بعید می‌دانم کاندیدایی داشته باشیم که برنامه عملیاتی و ویژه‌ای در رابطه با جامعه سهامداران نداشته باشد و به طور مسلم جلب حمایت ۳۶ میلیون نفر نقش پررنگی در انتخاب فرد اصلح خواهد داشت. حاج‌علی‌اکبر در خصوص موضوع بعد از انتخابات اظهار کرد: هر کدام از کاندیداها که انتخاب شد، قطعا به دلیل اتفاقات شکل گرفته در یکی دوسال اخیر که منجر به رکوردهای بی سابقه شده، افزایش قابل توجه رشد و افت شاخص و مهم‌تر از آن رشد بی‌سابقه تعداد افراد فعال در بازار، توجه بیشتری به این بازار خواهد داشت.
مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه‌گذاری هدف حافظ تاکید کرد: امروزه بازار سهام در منزل هر فرد وجود دارد و در انتخاب کابینه در چندماه آینده وزیر اقتصاد، شورای عالی بورس و رئیس سازمان بورس افراد بسیار کلیدی‌تر و ویژه‌تری نسبت به دولت‌های گذشته وجود خواهند داشت و این افراد نسبت به گذشته افرادی موثرتر و بانفوذتری خواهند بود. در نهایت، این جمعیت ۳۷ میلیونی در آینده‌ای نزدیک و در دولت جدید می‌تواند منجر شود تا تصمیماتی که در سطح سازمان بورس، شورای عالی‌بورس و در سطح کلان شکل می‌گیرد، تصمیماتی بسیار پخته، منطقی‌تر و بسیار سنجیده‌تر از گذشته باشد. شاید ابعاد گسترده تصمیماتی که در گذشته گرفته می‌شد به شکل امروزه سنجیده نمی‌شد و درگیری اجتماعی امنیتی کمتری داشت، اما امروزه همان تصمیمات به واسطه وسعت اثرپذیری در جامعه و مباحث امنیتی، ابعاد گسترده و ویژه‌تری دارد.
حاج‌علی‌اکبر در انتها گفت: بنابراین ناخودآگاه در چند سال آینده تصمیماتی که در حوزه بازار سرمایه گرفته می‌شود نیز تصمیماتی معتدل و منطقی‌تر خواهد بود بنابراین در کل، این تصمیمات می‌تواند اثر مطلوب‌تری داشته باشد و در یک یا دوسال آینده با بازاری منطقی‌تری روبه‌رو خواهیم بود.
وعده‌های فراموش شده
مهدی دلبری، کارشناس ارشد بازار سرمایه در رابطه با انتظارات بازار از کاندیداهای ریاست جمهوری گفت: به دلیل بحران‌هایی که در یک‌سال گذشته شاهد آن بودیم احتمالا برخی از کاندیداها قول‌ها و وعده‌هایی به فعالان و سهامداران خواهند داد. بنابراین از کاندیداهای ریاست جمهوری خواهش می‌کنم وعده‌هایی بدهند که قابل اجرا شدن باشد و پس از اعلام آرا و انتخاب رئیس‌جمهور آینده، سخنان خود رافراموش نکنند. دلبری ادامه داد: همچنان که این معضل در انتخابات قبلی نیز پیش آمده و کاندیداها در زمان انتخابات وعده‌هایی دادند که پس از منتخب شدن، آنها را فراموش کردند. بنابراین باید دقت داشت وعده‌هایی داده شود که قابلیت اجرایی داشته باشد و نکته دوم این است که در چیدن افراد و ترکیب کابینه باید از افرادی استفاده کنندکه ملاحظات بازار سرمایه را بدانند و به سهامداران و خواسته‌های آنان احترام بگذارند.
دلبری افزود: رئیس جمهور آینده باید، قوانین رایج در بازار همانند قانون تجارت و قانون بازار اوراق بهادار را رعایت کرده و بدان احترام بگذارند و دست از مداخله و فعالیت‌های سیاسی در شرکت‌هایی که سهامدار خرد دارند بردارند.
وی ادامه داد: در حال حاضر یکی از معضلات اصلی در بازار سرمایه مداخلات غیرمنصفانه دولت در ترکیب افرادی است که در شرکت‌ها حضور دارند و مداخله در روابط تجاری است. به عنوان مثال ممنوعیت صادرات در شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه و قیمت‌گذاری دستوری از جمله مداخلات غیرمنصفانه است که انجام می‌شود. همچنین باید به نرخ متفاوتی که در انرژی‌ها اخذ می‌شود، توجه داشت. زیرا بیشترین مصرف انرژی در خانوارهاست اما صنایع نرخ بالاتری را در این راستا پرداخت می‌کنند. وی عنوان کرد: در اتخاذ تصمیم‌ها در رابطه با بازار سرمایه نباید هیجانی برخورد شود، می‌پذیریم که بازار سرمایه بازاری پرریسک و پرنوسان است اما اگر قرار باشد همانند تصمیماتی که در رابطه با ارز ۴۲۰۰ تومانی شکل گرفت و شاهد تصمیمات متعددی در این باره بودیم، در بازار نیز شکل بگیرد شرایط بازار بدتر از قبل خواهد شد. به طور قطع از تعدد تصمیمات و موارد متناقض باید جلوگیری شود زیرا این اتفاق منجر به افزایش نوسانات بازار سرمایه می‌شود و ریسک آن افزایش پیدا می‌کند. همچنین امیدوارم که کابینه جدید تکیه بر شفافیت و عدالت داشته باشد.
الزام ثبات و آرامش
میثم باقری کوپائی، کارشناس ارشد بازار در رابطه با انتظارات فعالان بازار از کاندیداهای ریاست جمهوری گفت: به هر حال اطلاعات، دانش و تخصص رئیس‌جمهور آینده و اطرافیان و مشاوران آن باید به سمت و سویی باشد تا روند بازار سرمایه را نسبت به شرایط فعلی بهبود بخشد و کمک کند تا از شرایط فعلی خارج شود. در دوره‌ای که دهقان‌دهنوی، رئیس سازمان بورس شد، در خصوص برخی مسائلی که در گذشته به عنوان بت در بازار وجود داشت و بسیاری ترس از تغییرات این مسائل داشتند را تغییر داد و در کل تغییرات بنیادی را در سازمان بورس ایجاد کرده است.
باقری کوپائی ادامه داد: توصیه من این است که دولت آینده به تیم جدید سازمان بورس فرصت دهد تا تغییرات فعلی و برنامه‌هایی که در حال انجام است را به جلو هدایت کند و فضای بورس را به سمت دعواهای سیاسی و اینکه این تیم از دولت قبلی هستند نکشند. بازار سرمایه به آرامش نیاز دارد و اگر قرار است در مباحث انتخاباتی نیز برخی آرامش بازار را خدشه‌دار کنند، به تبع نتایج آن دامن سهامداران را خواهد گرفت. بنابراین می‌خواهیم تا رئیس جمهور آینده به وجود ثبات و آرامش در بازار سرمایه توجه داشته باشد.
وی در خصوص برنامه تأمین مالی دولت‌ها از بورس افزود: در میان بازار بدهی و بازار سهام و بنچ مارکت تمایز قائل شدن سخت است و همیشه مخالفت‌هایی وجود دارد. به عنوان مثال بازار سهام، بازار بدهی را به عنوان رقیب خود می‌داند. اگر بخواهیم بازار سرمایه نقشی در اقتصاد داشته باشد باید به تأمین مالی کمک کند، اما اینکه صرفا تأمین مالی دولت از این طریق انجام شود صحیح نیست. درست نیست که دولت هر زمان به پول احتیاج داشت به بازار سرمایه مراجعه کند، بازار سرمایه ظرفیت محدودی دارد و اگر تمام ظرفیت‌های بازار صرفا در اختیار دولت باشد بخش خصوصی دچار مشکل خواهد شد و ممکن است از بین برود. بنابراین باید استفاده از بازار بورس به تعادل برسد.
وی تاکید کرد: دولت آینده باید توجه داشته باشد که نباید تأمین مالی از بورس آن‌قدر زیاد باشدکه بازار سهام را تحت تاثیر قرار بدهد و منجر شود که دیگر بخش خصوصی نتواند به تأمین مالی از طریق بازار بپردازد.
باقری کوپائی در انتها گفت: باید بخشی از تأمین مالی برای بازار سرمایه کنارگذاشته شود و اگر دولت به هر دلیلی اقدام به تأمین مالی یا کسب درآمد از بازار سرمایه داشته باشد، همانطورکه کارگزارها و نهادهای مالی مقداری از کارمزد خود را برای حمایت از بازار در اختیار صندوق‌ها قرار دادند، دولت نیز چنین دیدگاهی داشته باشد. بازار در برخی از مواقع برای رشد نیازمند حمایت و پول است تا از وضعیت رکودی خارج شود و در آن زمان منابع موجود است که می‌تواند به بهبود بازار سرمایه کمک کند.
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۹۹