اما اگر بخواهیم تأثیر این نوسان را بر شرکتها بررسی کنیم، بحثی جداگانه است که شرکتهای صادرات محور افزایش و کاهش نرخ ارز تقسیم سود آنها را افزایش میدهد.
وقتی برجام محقق شود و تحریمها از برخی مسائل برداشته شود، سرعت و گردش پول بسیار بیشتر خواهد شد و سرمایهگذاری در بخش نفت به مراتب بهتر میشود. همچنین تولید نفت و درآمدهای ارزی افزایش پیدا میکند و میتوانیم اثری مثبت را از لحاظ رشد درآمد و افزایش تولید شاهد باشیم. کشور ما ظرفیت تولید ۸ میلیون بشکه نفت خام در روز را دارد و امید است با رفع تحریمها بهخصوص تحریمهای مربوط به نفت بتوانیم به ظرفیت ۸ میلیون بشکه در روز برسیم و افزایش ظرفیت داشته باشیم.
همانطور که گفته شد، نفت را به خارج از کشور میفروشیم و ارز آن را وارد میکنیم و ارتباطی به داخل و نوسانات آن ندارد. نفت ۴۰ دلار است و کشور ما نیز یک میلیون بشکه را به قیمت ۴۰ دلار میفروشد و این رقم تأثیری بر افزایش درآمد ارزی ما ندارد. اگر قیمت نفت بالا رود و مثلا به ۶۰ دلار برسد، درآمد ارزی ما افزایش پیدا میکند اما نوسانات داخلی ارزی ارتباط مستقیم چندانی با تولید نفت نخواهد داشت.
برای افزایش تولید و صادرات نفتی ضروری است که تولید را به زنجیره ارزش تبدیل کنیم. اگر به جای اینکه یک بشکه نفت بفروشیم آن را به زنجیره ارزش تبدیل کنیم، امکان دارد به جای ۴۰ دلار تا ۱۴۰ هم آن را به فروش برسانیم. البته این ورود به زنجیره ارزش نیازمند سرمایهگذاری، بهکارگیری تکنولوژی و کار و فعالیت در داخل است و با همین روش است که میتوانیم افزایش درآمد ارزی از طریق نفت را داشته باشیم. هنگامی که قیمت نفت کاهش پیدا کرد، تمامی کشورهای حوزه خلیج فارس کاهش درآمد خود را از طریق صنعت پتروشیمی و با رفتن به سمت زنجیره ارزش جبران کردند و درآمد بیشتری نیز به دست آوردند. برخی از این کشورها در صنعت پتروشیمی یا پتروپالایشیشان میلیاردها دلار سرمایهگذاری کردهاند و نتیجه هم آن شد که از این محل افت درآمد خود را جبران کردند.
- مرتضی عزیزی - کارشناس نفت و گاز
- هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۴۰۲