در مجموع اظهارنظرهایی که در مورد بازار سرمایه و اقتصاد شده است، دارای یک رویکرد و استراتژی مشخص نیست. به نظر می‌رسد رویکرد کاندیداها نه تنها در خصوص بازار سرمایه که به طور کلی اقتصاد خیلی واضح نیست. به نظر می‌رسد اظهارنظرهای این افراد بیشتر عوام‌پسندانه و پوپولیستی است و اغلب راهکارهای ارائه شده از سوی این کاندیداها به توزیع پول بین مردم اشاره دارد. البته این در حالی است که اغلب کاندیداها ادعای کنترل تورم را ظرف مدت کوتاهی دارند.
اظهارنظرها و جهت‌گیری‌های ضد و نقیضی در مباحث اقتصادی مطرح شده از سوی کاندیداها دیده می‌شود. کاندیداها از یک سوی دم از مراوده با دنیا می‌زنند ولی از سوی دیگر حاضر به پذیرش FATF نیستند. امثال این اظهارنظرهای متناقض نشان می‌دهد این افراد هیچ برنامه دقیق و مشخصی برای راهکارها و ادعاهای خود ندارند. به طور مثال، تاکنون نتوانسته‌اند برنامه‌ای برای مدیریت قیمت ارز و تقویت ارزش پول ملی ارائه کنند.
موضوع قابل تامل این است که هیچ یک از کاندیداها در خصوص بودجه کشور که مساله بسیار حیاتی به حساب می‌آید، اظهارنظری نداشته‌اند و این موضوع واقعا جای تعجب دارد چرا که ما در قسمت هزینه‌های جاری بودجه مشکلات بسیار عمده و اساسی داریم. این بخش در بودجه کشور به شدت متورم است و یکی از عوامل ایجاد تورم در هزینه‌های بدنه دولت محسوب می‌شود. با توجه به اظهارنظرها درباره کنترل تورم اما مشاهده کردیم که در این رابطه کوچک‌ترین برنامه‌ای بیان نشده است.
با توجه به افزایش ضریب نفوذ بازار سرمایه در میان افراد جامعه، نیاز بود که کاندیداها با یک برنامه عملی و استراتژی مشخص و جذاب تا حد بسیاری توجه مردم را به خود جلب کنند اما متاسفانه شاهد آن بودیم که اظهارنظرهای مختلف کاندیداها در خصوص بازار سرمایه تنها نشان‌دهنده این بود که این افراد کوچک‌ترین مطالعه و آگاهی در خصوص بازار سرمایه ندارند.
اظهارنظر مطرح شده از سوی برخی کاندیداها که کنترل حقوقی‌ها را عاملی جهت بهبود شرایط بازار سرمایه می‌دانند، نشان از این ناآگاهی دارد چرا که کنترل حقوقی‌های بازار با نفس بازار سرمایه در تضاد است. بازار سرمایه عصاره اقتصاد آزاد است، بنابراین زمانی که می‌بینیم این بازار عملکرد خوبی ندارد، نشان از این مساله است که این بازار برآیندی از اقتصاد آزاد نیست و تصمیماتی نظیر کنترل حقوقی‌ها یکی از اهرم‌های بر هم زدن اقتصاد آزاد به شمار می‌آید. این راهکار نشان از این دارد که این افراد هنوز نظام بازار آزاد را نیز نپذیرفته‌اند.
اگر تلاش دولت بعدی برای بهبود و توسعه وضعیت بازار سرمایه است باید این موضوع را مدنظر قرار بدهد که ابتدا لازم است اساس اقتصاد را بهبود و توسعه ببخشد و مکتب اقتصاد آزاد را حاکم کند.
اظهارنظرهایی مبنی بر ایجاد صندوق جبران ضرر و زیان سهامداران و ادعاهایی از این دست تنها نشان‌دهنده این مساله است که کاندیداهای ریاست جمهوری با بازار سرمایه آشنایی کافی ندارند. بازار سرمایه دارای ریسک و بازده بوده و متناسب با سطح ریسکی که افراد برای خود شناسایی می‌کنند باید ابزارها و امکاناتی طراحی شود از جمله اوراق بدهی، اوراق مشتقه، استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری و غیره که افراد مختلف با هر سطحی از ریسک‌پذیری وارد بازار سرمایه شوند و از ابزارهای متناسب با ریسک‌پذیری خود در این بازار استفاده کنند. ایجاد بازده به صورت مصنوعی و یا کاهش ریسک با استفاده از ابزارهایی همچون صندوق جبران خسارت و امثالهم، ماهیت بازار سرمایه را دستخوش تغییر می‌کند.
- حمید میرمعینی - استاد دانشگاه و اقتصاددان
- هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۴۰۳