راه‌اندازی مجدد قراردادهای آتی سکه طلا را باید یک اتفاق مثبت دانست. به طور کلی طریقه راه‌اندازی دوباره این معاملات مسئله بسیار مهمی است که باید به آن توجه شود.
در سال ۹۷ به دلیل برخی دلایل واهی معاملات این بازار را متوقف کردند و معتقد بودند که این معاملات به بازار نقدی جهت می‌دهد در حالی که بازار آتی سکه یک بازار پیرو است نه یک بازار پیش‌رو و دلایلی همچون خط دادن این بازار به بازار نقدی صحیح نبود. در حقیقت این بازار نمی‌توانست اثرگذاری قابل توجهی بر بازار نقدی داشته باشد.
به طور کلی سه فاکتور مهم برای قیمت‌گذاری سکه طلا وجود دارد؛ دلار، انس جهانی و تقاضا. از میان این سه فاکتور عامل تقاضا اهمیت کمتری نسبت به دو عامل دیگر دارد. زمانی که در سال ۹۷ اقدام به توقف معاملات آتی سکه کردند خود به خود حجم نقدینگی مردم را از معاملات آتی سکه خارج کردند. در واقع معامله‌گری که فرصت فعالیت در بازار آتی را به این دلیل از دست می‌داد، قطعا وارد بازار نقدی می‌شد که همین مسئله باعث می‌شد جریان نقدینگی ناخودآگاه وارد بازار نقدی شود و به تبع آن تقاضا نیز افزایش می‌یافت. چه بسا تعطیل کردن بازار آتی سکه ضربه محکم‌تری را به بازار نقدی زد.
دلیل جمع شدن بساط آتی سکه را باید بیشتر به خاطر جلوگیری از له شدن معامله‌گران خرد درنظر گرفت چرا که در بازار آتی سکه نوسان خیلی بالا بود و معامله‌گران خرد در صورت غیرحرفه‌ای بودن ضرر و زیان‌های هنگفتی را متحمل می‌شدند. در آن زمان نوسان ۵ درصدی که در آتی سکه اعمال می‌شد به نوعی معادل ۵۰ درصد بود چرا که این معاملات درجه اهرم ۱۰ داشت (البته در اواخر عمر این معاملات در سال ۹۷، درجه اهرم بسیار کم شد و به عدد ۲ رسید).
هم‌زمان با ملتهب شدن بازار برای مقابله با ضرر و زیان معامله‌گران خرد، دولت ناچار به تعطیل کردن این بازار شد. هر چند در آن زمان می‌توانستند تصمیم صحیح‌تری اتخاذ کرده و برای مقابله با این مشکل به طور کلی این معاملات را حذف نکنند.
تا قبل از سال ۹۴ معامله‌گران برای ورود به این بازارها ملزم به گذراندن دوره‌های آموزشی بودند اما تقریبا در اواخر سال ۹۴ بورس کالا این آزمون‌ها را حذف و ورود معامله‌گران را منوط به داشتن حداقل مدرک لیسانس کرد. همین مسئله باعث باز شدن پای سیل عظیمی از معامله‌گران ناشی به بازار آتی سکه شد. در نهایت دولت در سال ۹۷ برای جلوگیری از متضرر شدن این افراد دست به بستن این معاملات زد.
در حال حاضر با توجه به راه‌اندازی مجدد این معاملات پیشنهاد می‌شود برای جلوگیری از تکرار تجربه تلخ گذشته، جلوگیری از ملتهب شدن بازار و مقابله با ضرر و زیان معامله‌گران خرد الزام گذراندن دوره‌های آموزشی و ارائه گواهینامه در دستور کار بورس کالا قرار گیرد. همچنین برای عملکرد بهتر این معاملات بهتر است که درجه اهرم معاملات آتی را متغیر کرده و افراد متناسب با میزان ریسک‌پذیری و ریسک‌گریزی خود درجه اهرم متناسب خود را انتخاب کنند. به طور مثال، در بازار فارکس نیز افراد با درجه اهرم متفاوتی کار می‌کنند. ممکن است شخصی با درجه اهرم ۱۰ و معامله‌گر دیگری با درجه اهرم ۲ کار کند. برای راه‌اندازی مجدد معاملات آتی سکه درجه اهرم متغیر که متناسب با ریسک‌پذیری افراد است، می‌تواند راهکار مناسبی برای بهبود روند این معاملات محسوب شود.
- حسین کرمی - معامله‌گر بورس‌کالای کارگزاری بانک مسکن