سرمایه‌گذاری غدیر از جمله شرکت‌های بورسی است که بیشتر سهام آن متعلق به سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح است. این شرکت در سال ۱۳۷۰ با نام شرکت سرمایه‌گذاری بانک صادرات تأسیس و در سال ۱۳۸۷ توسط سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح خریداری شد. سرمایه‌گذاری غدیر هم‌اکنون مالکیت بیش از ۱۳۰ شرکت را در اختیار دارد که در حوزه‌های مختلف همچون صنایع پایین‌دستی نفت و گاز، صنایع پتروشیمی، تولید و انتقال برق، صنایع و معادن، مالی، حمل و نقل، سیمان، ساختمان و فناوری اطلاعات فعالیت می‌کند. برای آشنایی بیشتر با فعالیت‌های این شرکت، با امیرعباس حسینی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری غدیر بزرگترین هلدینگ چندرشته‌ای ایران گفت‌وگویی داشتیم.
- شرکت در سال مالی ۹۹ عملکرد مناسبی داشت و توانست حاشیه سود ناخالص، عملیاتی و خالص را بهبود بخشد، عوامل آن چه بود و روند سودآوری شرکت به همراه بهبود حاشیه سودها در سال جاری و آتی چگونه پیش بینی می شود؟
سرمایه‌گذاری غدیر در سال مالی منتهی به ۳۰ آذر ۹۹ تقریباً رشد ۸۰ درصدی سود تلفیقی را نسبت به سال مالی پیش از آن داشت که بخشی از این موضوع به صادرات مربوط است. سهم قابل‌توجهی از درآمدهای غدیر دلاری و مربوط به شرکت‌های تابعه خود از فولادی، معدنی و پتروشیمی بوده که بخشی از درآمدهای آنها ارزی است. عامل دوم، بحث عملیاتی بود که درمجموعه اتفاق افتاد. یک هلدینگ بالغ به اسم نفت و گاز پارسیان وجود دارد که تقریباً تمام شرکت‌های آن به ظرفیت خود رسیده‌اند و تولید و صادرات و فروش آنها تقریباً در قالب یک شرکت و هلدینگ بالغ است. اگرچه در برخی از هلدینگ‌های غدیر توسعه داشته‌ایم، اما بخشی از این توسعه، افزایش بهره‌وری بوده است. همچنین یک هلدینگ رو به توسعه تحت عنوان هلدینگ معدنی و صنعتی غدیر داریم که در دو سال آینده بخش قابل توجهی از توسعه غدیر در این حوزه اتفاق خواهد افتاد. پروژه‌های مهم و مناسبی در این بخش تعریف شده که برخی در حال اجرا و برخی نیز به بهره‌برداری رسیده است. بنابراین روند سودآوری این هلدینگ در سال‌های آتی افزایشی بوده و اثر قابل‌توجهی بر سودآوری غدیر می‌گذارد. به عنوان نمونه، یکی از شرکت‌های بزرگ در هلدینگ معدنی، شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان است که بخشی از زنجیره آن به بهره‌برداری رسیده و بخش دیگر آن به زودی به بهره برداری خواهد رسید. یکی از اولویت‌های جدی این حوزه، اکتشافات جدید و پروانه‌های بهره‌برداری جدید است. تشکیل و طراحی زنجیره‌های ارزش در آن صنعت و ورود به حوزه‌های فلزی غیرآهنی هم جزو اولویت‌های دیگر این مجموعه به شمار می‌آید. - در خصوص چشم‌انداز سودآوری «وغدیر» با توجه به عملکرد پتروشیمی‌ها و شرایط موجود پالایشی‌ها در سال مالی جاری چه نظری دارید؟
در حوزه پتروشیمی و پالایشگاهی باید دقت بیشتری داشته باشیم زیرا برخی از عوامل این صنعت در کنترل ما نیستند، به ویژه در صنعت پالایشگاهی که قیمت‌گذاری خوراک و محصولات، خارج از کنترل شرکت‌های پالایشگاهی است. شرکت‌های پتروشیمی، مستقیما از دو عامل قیمت‌گذاری محصولات در بازارهای جهانی و نرخ خوراک اثر می پذیرند. این دو عامل باعث می‌شود تا پیش‌بینی ما از بابت سودآوری حتی اگر بخواهیم با ضریب دقت بالایی انجام شود نیز توأم با خطا باشد، اما همچنان چشم‌انداز مثبتی برای مجموعه زنجیره پتروپالایشی ما وجود دارد و در سال‌های آینده نیز این موضوع تکرار خواهد شد. برای اینکه بتوانیم شرایط خود و درآمد در حوزه پتروپالایشی را تثبیت کنیم، ناچار به انجام توسعه در صنایع پایین‌دستی حوزه پتروپالایشی هستیم. در هلدینگ نفت و گاز پارسیان چند پروژه بزرگ تعریف شده و در حال اجرا است؛ ازجمله پالایشگاه سیراف که قرار است در ادامه آن، زنجیره صنایع پایین‌دستی پتروشیمی توسعه یابد. در حوزه پالایشی، پروژه پالایشگاه جاسک نیز در اولویت اجرا قرار دارد. یک پروژه بزرگ دیگر، پتروشیمی کیان است که مهمترین اولویت در زنجیره پتروشیمی است که اقدامات اساسی برای اجرای آن برنامه ریزی شده است. - برای تداوم روند توسعه سرمایه‌گذاری و تکمیل زنجیره ارزش، انجام چه برنامه‌های دیگری مد نظر قرار دارد؟
یکی از مهمترین موضوعاتی که در هلدینگ نفت و گاز پارسیان مورد نظر است، توسعه صنایع پائین دستی به‌خصوص زنجیره پایین‌دستی متانول است. با توجه به موازنه بین عرضه و تقاضای متانول، توسعه مشتقات آن یکی از مهمترین ضرورت‌هاست. در خصوص زنجیره پائین دستی اوره نیز برنامه‌ریزی‌هایی انجام شده است. که در این خصوص برای پتروشیمی کرمانشاه موضوع پایین‌دستی اوره (ملامین) را در دست اجرا داریم. به عنوان جمع بندی، تکمیل زنجیره ارزش و متنوع‌سازی سبد محصولات در هلدینگ نفت و گاز پارسیان، در اولویت قرار دارد. تا به امروز بخش عمده‌ای از درآمدهای غدیر متکی به زنجیره نفت و گاز و پتروشیمی بود. در این زنجیره نیز بخش مهمی از درآمدها متکی به اوره بود که به علت همبستگی بالا با برخی از پارامترهای اقتصادی، مدیریت ریسک پرتفوی حائز اهمیت است. به این دلایل، متنوع سازی سبد سرمایه‌گذاری در زنجیره نفت و گاز و پتروشیمی از یک طرف و از طرف دیگر توسعه سرمایه‌گذاری‌ها در سایر زنجیره‌ها ازجمله زنجیره معدنی و فلزی و زنجیره خدمات مالی هدف‌گذاری شده است.
- تحقق این دیدگاه در سایر زیرمجموعه‌های «وغدیر» چگونه انجام می‌شود؟
در سایر هلدینگ‌ها نیز کارهای بزرگی انجام دادیم. در هلدینگ سیمان، بهره‌وری شرکت‌های سیمانی افزایش پیدا کرده و شرکت‌ها از زیان‌دهی خارج و سودآور شده‌اند. در حوزه ساختمان، شرکت بین‌المللی توسعه ساختمان که هلدینگ ساختمان غدیر است و زیان انباشته داشت اما در شرایط کنونی به علت فعالیت سودآور، امکان تقسیم سود نیز برایش به وجود آمده است. چند پروژه در دست تکمیل در هلدینگ ساختمان وجود دارد که ازجمله آن می توان به پروژه رویای کیش که به زودی به بهره‌برداری می‌رسد، اشاره کرد. پروژه صنعتی‌سازی یکی دیگر از پروژه‌های مهم مجموعه است. ما در هلدینگ ساختمان قصد راه‌اندازی کارخانه صنعتی سازی را داریم که این مهم به‌زودی به نتیجه خواهد رسید. در هلدینگ برق و انرژی شاهد توسعه نیروگاهی از نوع سرمایه‌گذاری در انرژی‌های نوین بادی و خورشیدی و افزایش بهره‌وری نیروگاه‌هایی که تحت تملک هلدینگ قرار دارند، هستیم. در هلدینگ حمل‌ونقل از طریق هم‌افزایی سعی داریم شبکه پتروشیمی را به شبکه حمل‌ونقل ریلی وصل کنیم. شرکت حمل‌ونقل ریلی پارسیان شرکتی است که ماموریت دارد این مهم را به سرانجام برساند.
- اگرچه نسبت‌های بدهی و جاری در شرکت خوب بوده و نشان‌دهنده شرایط مطلوب شرکت است اما بدهی‌ها نسبت به سال مالی قبل بیشتر شده، علت آن چه بود؟
بدهی‌های مجموعه غدیر متعلق به خودش نیست و در سطح شرکت‌هاست. بدهی‌های موجود تلفیقی از فاینانس و تأمین مالی شرکت‌های تابعه است. وجود بدهی در حساب‌های تلفیقی غدیر اتفاق بدی نیست و خوب بوده که بیانگر توسعه است. غدیر توانسته از اهرم مالی برای توسعه استفاده کند. خود غدیر بدهی قابل توجهی ندارد اما باید به سمت اهرم مالی حرکت کنیم زیرا توسعه سرمایه‌گذاری مترادف ایجاد اهرم مالی است. تأمین مالی در شرکت از دو طریق تأمین مالی مبتنی بر بدهی و سرمایه شکل می‌گیرد. از دیدگاه مدیران یک شرکت، تأمین مالی از طریق سرمایه به دلیل اینکه مدیر شرکت تعهدی در پرداخت ندارد، بهتر است، اما از دیدگاه سهامداران اهرم مالی مطلوب‌تر است و جایی که بازدهی سرمایه‌گذاری از نرخ بدهی بالاتر باشد، برای سرمایه‌گذاران ارزش افزوده ایجاد می‌کند و مدیران غدیر تأمین مالی مبتنی بر بدهی را ترجیح می‌دهند. ما سهامدارانی داریم که به سود غدیر نیاز دارند اما برای اینکه سرمایه‌گذاری را متوقف نکنیم به سمت اهرم مالی حرکت می‌کنیم و این مسئله جزو اولویت‌های اصلی غدیربوده و تکلیف جدی غدیر به هلدینگ مالی است تا تأمین مالی مبتنی بر بدهی را برای غدیر و شرکت‌های تابعه آن پیگیری کند. بر این اساس، در سطح هلدینگ معدنی و نفت و گاز پتروشیمی، موضوع انتشار اوراق بدهی وجود دارد، در سطح شرکت‌ها همچون پالایشگاه سیراف، پتروشیمی کیان و آهن و فولاد غدیر ایرانیان نیز برنامه ریزی انتشار اوراق بدهی انجام شده است.
- پروژه آلومینیوم جنوب در چه مرحله‌ای است؟
به دلیل ضرورتی که در خصوص توسعه زنجیره فلزات غیرآهنی مطرح شد، راه اندازی و تکمیل پروژه آلومینیوم جنوب، حائز اهمیت است. فاز اول این پروژه به مرحله بهره برداری رسیده و تاکنون موفق به دستیابی به ظرفیت تولیدی ۱۷۰ هزار تن شده ایم. در چند ماه آینده این ظرفیت به ۳۰۰ هزار تن خواهد رسید. اما توسعه آلومینیوم جنوب در این مرحله متوقف نخواهد شد و در فاز دوم ظرفیت آن به ۴۰۰ هزار تن خواهد رسید. آلومینیوم جنوب در منطقه اقتصادی پارسیان قرار داشته و با اسکله پارسیان فاصله نزدیکی دارد. یک فرصت جدی در این صنعت، توسعه کاربرد آلومینیوم در صنایع همچون صنعت خودروسازی، لوازم خانگی و سایر صنایع است. این صنعت حاشیه سود بالایی دارد، بنابراین توسعه در صنعت آلومینیوم‌سازی و سایر فلزات غیرآهنی بسیار مهم است و توسعه در آلومینیوم جنوب جزو اولویت‌های مجموعه به شمار می‌آید. همچنین محصول این شرکت در بورس کالا پذیرفته و محصولات آن در این بورس به فروش می رسد که یک مزیت برای این کارخانه محسوب می شود.
- چشم‌انداز سودآوری پارسان را چطور ارزیابی می‌کنید؟
زنجیره پارسان نیز پالایشگاهی پتروشیمی است، بنابراین اگر چشم‌انداز پالایشگاهی پتروشیمی را مثبت بدانیم پارسان نیز از این قضیه مستثنی نخواهد بود. اما باید به دو پارامتر قیمت نفت و نرخ دلار توجه کنیم زیرا به‌صورت مستقیم بر تمام شرکت‌های پتروشیمی و پالایشگاهی و شرکت‌های پارسان مؤثر هستند و قیمت نفت در چندین سال گذشته چرخه دوره ای داشته و در برخی از محصولات پتروشیمی همانند متانول نیز شاهد چرخه دوره ای هستیم. در نهایت، با توجه به اینکه انتظار داریم بیماری کرونا در سال جاری میلادی تقریباً در دنیا ریشه‌کن شود، رونق اقتصادی شکل می‌گیرد که باید به سمت مصرف بالاتر کامودیتی‌ها حرکت کند. بنابراین پیش بینی می شود این موضوع روند تقاضای نفت را افزایش داده و قیمت نفت بالاتر رود. اما این یک سوپاپ تحت عنوان تولید نفت از سایر فنّاوری‌ها دارد که اگر قیمت نفت افزایش پیدا کند، تولید نفت از این تکنولوژی‌ها به‌صرفه‌تر می‌شود. بنابراین اینها وارد مدار شده و قیمت را به تعادل می‌رسانند. - در شرایط پیش رو، حوزه کامودیتی چه وضعیتی خواهد داشت؟
چشم‌انداز حوزه کامودیتی و شرکت‌هایی که در این حوزه هستند، خصوصاً در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی، مثبت است اما به‌هرحال با ریسک سرمایه‌گذاری در این صنعت مواجه هستیم و باید به سمت زنجیره‌های ارزش پائین دستی حرکت کنیم. از نظر ماهیت صنعت خوبی برای سرمایه‌گذاری است اما حاشیه سود این صنعت از صنایع بالادستی به صنایع پایین‌دستی سوق پیدا می‌کند. البته در حوزه صنایع معدنی فلزی نیز به همین گونه است.
-
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۴۰۸