برای داشتن چشم‌انداز صحیح از نرخ تورم و به طبع آن نرخ ارز در هر زمان، ابتدا باید روند عوامل تأثیرگذار بر ایجاد تورم را درک و سپس از وضع موجود و ادامه یا عدم ادامه روند موجود پیش‌بینی ارائه داشت.
عامل بسیار مهم و تأثیرگذار بر ایجاد تورم که محرک اصلی افزایش نرخ ارز نیز است، تزریق نقدینگی بدون پشتوانه واقعی در اقتصاد بوده که به دلایل عدم مدیریت حرفه‌ای و استقلال ناظر نقدینگی (بانک مرکزی) در کشور، چالش‌هایی نظیر کسری بودجه دولت، عدم تراز دخل‌وخرج‌ها، بزرگ بودن و هزینه زا بودن عملیات دولت می‌تواند رخ دهد.
با توجه به نکات بالا، روند گذشته در هر سه مورد به‌عنوان عوامل تأثیرگذار برافزایش شدید و بی‌رویه نقدینگی در کشور و محرک اصلی تورم بالای موجود، تلقی می‌شوند. در دولت جدید هنوز پیام محکم و قاطع اقتصادی ارائه نشده است که تصویر واضحی از چگونگی مدیریت تورم یا نقدینگی‌های بی‌رویه در اقتصاد ایران را نشان دهد. به همین دلیل با توجه به عدم داشتن تصویر روشن نسبت به سیاست‌های اقتصادی دولت جدید در راستای کنترل، مهار و کاهش تورم، فرض را بر این می‌گذاریم که وضعیت موجود در حالت مبهم ادامه خواهد داشت و تورم بالا در حول‌وحوش همین مقدار ادامه پیدا خواهد کرد. البته اخیراً دولت اعلام کرده که سعی در اعمال سیاست‌های انقباضی خواهد داشت.
این پیام خوبی است به‌شرط آنکه به‌صورت عاقلانه و حرفه‌ای این سیاست اعمال شود. رابطه مهمی بین زیاده‌روی در اعمال سیاست‌های انقباضی و تشدید رکود وجود دارد. به نظر می‌آید روند تورم موجود ادامه پیدا نکرده و مسئولان اقتصادی در دولت جدید بیماری مزمن تورم را از بین ببرند. در آن صورت موفقیت بسیار ارزشمندی برای اقتصاد کشور به بار خواهند آورد.
بیماری مزمن تورم در ایران، عامل بسیاری از مشکلات اساسی دولت، شرکت‌ها، مردم، وقوع فسادها و بی عدالتی‌های اقتصادی است. هیچ دولتی نتوانسته آن را مهار و به ارقام یک‌رقمی به‌صورت مستمر رسانده، حفظ و مدیریت کند. اگر تورم مهار و کاهش پیدا کند، التهاب و فشار رو به بالای نرخ ارز هم کاهش پیداکرده و راحت‌تر مدیریت خواهد شد. ولی به نظر نمی رسد که نرخ ارز خیلی پایین بیاید.
با توجه به توضیحات قبلی، اقتصاد کشور تا روشن نشدن سیاست‌های اقتصادی واضح، قاطع و علمی در حوزه‌های نحوه مدیریت بودجه، اندازه دولت، نقدینگی، تورم، ارز و جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی، به‌صورت موجود و در حالت ابهام باقی خواهد ماند. امید بر این است که دولت جدید بااقتدار و برنامه‌های قاطع، علمی و روشن، رشد و شکوفایی را برای اقتصاد کشور به ارمغان آورده و کلیه ظرفیت‌های بالا و موجود را برای ساماندهی هدف مذکور به کار گیرد.
- شاهین شایان آرانی - کارشناس ارشد بازارهای مالی و بین‌المللی
- هفته نامه اطلاعات بورس- شماره ۴۱۴