صدای بورس- مریم منیری؛ خبر " ابلاغ دستورالعمل تاسیس و فعالیت مشاور سرمایه گذاری نوع دوم و اساسنامه شرکت مشاور سرمایه‌گذاری نوع دوم " هرچند رسانه ای شد اما از مدارک و شرایطی که این نوع سرمایه گذاری نیاز دارد اخباری به گوش نرسید ضمن آنکه به نظر می‌رسد شرکت های مشاور سرمایه گذاری نوع اول ناخواسته در رقابتی نابرابر وارد شوند. محسن عرب زاده، رئیس اداره امور نهادهای مالی خدمات دهنده سازمان بورس و اوراق بهادار، در گفت و گو با صدای بورس به این ابهامات پاسخ می‌دهد.
- برای شروع بهتر است به مدارک مورد نیاز برای دریافت مجوز فعالیت مشاور سرمایه گذاری نوع دوم اشاره کنید.
مدارکی که متقاضیان برای ارسال درخواست به سازمان بورس و اوراق بهادار باید ارسال کنند، شامل موارد زیر می شود: - فرم تکمیل شده تقاضای موافقت اصولی تاسیس شرکت مشاور سرمایه گذاری که تمام صفحات آن به امضای تمام موسسان رسیده باشد که این فرم به پیوست دستور العمل منتشر شده و قابل دسترسی برای همگان است.
- دومین مدرک طرح اساسنامه مطابق نمونه مصوب سازمان است که باید به امضای تمام موسسان و یا نماینده متقاضیان رسیده باشد که این اساسنامه نیز در ابلاغی که می شود برای همگان قابل دسترسی خواهد بود.
- سومین مدرک، پرسشنامه تکمیلی مشخصات متقاضی سهامدار عمده و پرسشنامه تکمیل شده مشخصات شخص پیشنهادی جهت تصدی مدیرعاملی و عضویت در هیات‌مدیره مشاوره است.
- آخرین مدرک هم گواهی عدم سوءپیشینه کیفری موسسان صادره از مراجع ذیصلاح است.
این مدارک برای درخواست به سازمان ارسال می شود. متقاضیان می توانند از طریق سایت به این مدارک دسترسی داشته و آنها را تکمیل و جهت دریافت مجوز مشاور سرمایه گذاری به سازمان ارسال کنند. سازمان نیز موظف است در پاسخ اعلام کند آیا متقاضی شرایط دریافت مجوز را دارد یا خیر.
- متقاضیان از چه شرایطی باید بهره مند باشند تا این مجوز برایشان صادر شود؟
موسسان چه حقیقی و چه حقوقی باید از شرایط خاصی بهره مند باشند. در ابتدا باید گفت اکثریت موسسان یعنی بیش از ۵۱ درصد آنها باید این شرایط را داشته باشند یا باید مدرک تحصیلی کارشناسی مورد تایید وزارت علوم در رشته های مالی، حسابداری، مدیریت و اقتصاد همراه با ۳ سال تجربه کاری مرتبط داشته باشند.؛ حالت دوم این است که می توانند مدرک تحصیلی کارشناسی مورد تایید وزارت علوم در سایر رشته ها به همراه گواهینامه تحلیلگری بازار سرمایه و حداقل ۳ سال تجربه کاری مرتبط داشته باشند. در حالت سوم باید مدرک تحصیلی مورد تایید وزارت علوم در هر رشته ای به همراه حداقل ۵ سال سابقه تجربه کاری مرتبط داشته باشند. اگر این حالت نیز برای موسسان وجود نداشت می‌توانند با هر مدرک تحصیلی همراه با ۱۰ سال سابقه فعالیت انجام معامله سهام و حق تقدم سهام برای دریافت مجوز اقدام کنند. نکته مهمی که باید به آن توجه شود اینکه موسسان و اشخاص وابسته به آنها طبق دستورالعمل اشخاص وابسته نمی توانند بیشتر از ۵ درصد سهام نهاد مالی با موضوع فعالیت مشابه را داشته باشند.
- اما گویی سازمان برای دریافت مجوز محدودیت هایی در نظر گرفته است.
همینطور است؛ سازمان برای دریافت مجوز فعالیت مشاور سرمایه گذاری نوع دوم در خصوص اشخاص و موسسه های حقوقی سازمان محدودیت قائل شده و تنها موسسان حقوقی که سابقه ۳ سال فعالیت آموزشی یا پژوهشی در رابطه با بازار سرمایه دارند و وفق اساسنامه خود و بر رعایت قوانین و مقررات در قالب موسسه آموزشی و پژوهشی یا دانشگاه فعالیت دارند، می توانند درخواست دهند؛ ناگفته نماند میزان مشارکت اشخاص حقوقی حداکثر ۴۹ درصد است.
- به سوابق تجربی اشاره کردید اما همه افراد با تجربه امکان درخواست دارند؟
در خصوص جزئیات سوابق تجربی مرتبط همانطور که شما پرسیدی ممکن است تفسیر بردار باشد بنابراین باید گفت این سوابق اعم از موسسان حقیقی در شرکت های تامین سرمایه، سپرده گذاری مرکزی، سبدگردان، مشاور سرمایه گذاری، هلدینگ سرمایه گذاری، کارگزاری موسسات رتبه بندی، شرکت های پردازش اطلاعات مالی، سازمان بورس و اوراق بهادار، موسسات دادرسی، کارشناس رسمی داد گستری در زمینه های ، مدرس دانشگاه در رشته های مرتبط مالی و سایر فعالیت های مرتبط هستند.
بیشتر بخوانید:
- آیا برای دریافت مجوز لازم است تا نیروی متخصص و فضای کافی و ... تامین شود؟
در دستورالعمل های نهادهای مالی دیگر مانند مشاور سرمایه گذاری نوع اول تکلیف شده حداقل نیروی انسانی و حداقل فضای کافی را باید داشته باشند و میزان سرمایه ای که برای شروع کار لازم است، ۳میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بوده که در مشاور سرمایه‌گذاری نوع دوم، سرمایه شان ۵۰ میلیون تومان و هدف تسهیل در دریافت مجوز برای افرادی است که وجه نقد زیادی برای سرمایه گذاری ندارند اما دانش لازم را دارند؛ بنابراین الزامی برای حداقل نیروی انسانی وجود ندارد چرا که شخصی که درخواست می دهد باید نیروی متخصص باشد و دانش لازم را داشته باشد. در خصوص فضا هم الزامی در نظر نگرفته ایم اما چون شرکت باید ثبت شود، پس باید فضایی را برای این کار به اداره ثبت شرکت‌ها اعلام کنند.
- با توجه به سرمایه اندک و شرایط آسان تر این نوع از مشاورسرمایه گذاری، آیا شرکت های نوع اول در رقابتی غیرعادلانه قرار نمی‌گیرند؟
مشاور سرمایه گذاری نوع اول طبق اساسنامه موضوعات فعالیت بیشتری را می تواند انجام دهد، اما نوع فعالیت مشاور سرمایه گذاری نوع دوم به سه موضوع محدود شده که عبارتند از: توصیه به خرید، فروش و نگهداری اوراق بهادار و اظهارنظر راجع به روند قیمت یا عرضه اوراق بهادار در آینده و ارائه خدمات آموزشی مرتبط با بازار سرمایه. در حالی که شرکت های مشاورسرمایه گذاری نوع اول با توجه به اینکه سرمایه بیشتری دارند و ملزم به تامین حداقل فضا و نیروی انسانی هستند، علاوه بر این ۳ موضوع می توانند در زمینه هایی مانند اظهار نظر درباره ارزش و قیمت گذاری اوراق بهادار، مشاوره در زمینه مدیریت ریسک، مشاوره در زمینه ادغام، تملک، تغییر و تجدید ساختار مالی شرکت‌ها، مشاوره در زمینه تشکیل نهادهای مالی و پذیرش سمت در صندوق های سرمایه گذاری نیز فعالیت داشته باشند. بنابراین با توجه به اینکه دامنه فعالیت شرکت های مشاور سرمایه گذاری نوع اول بیشتر است و مشاور سرمایه‌گذاری نوع دوم نمی تواند مجوز فعالیت در نهادهای مالی دیگر مانند سبد گردانی ها را داشته باشد؛ رقابت نابرابر وجود ندارد.
- چه تضمینی وجود دارد که مشاوران غیرقانونی فعلی با این نوع از مشاورسرمایه گذاری تحت نظارت قرار گیرند؟
در حال حاضر بخش حقوقی سازمان معاونت، پرونده های بسیاری در خصوص فعالیت‌های غیرمجاز و مشاوره غیرقانونی را به دادگاه ارسال کرده است؛ اما همه افرادی که به دادگاه رفته‌اند این را مطرح کرده اند که چون سازمان فضا را باز نکرده و به سختی مجوز می دهد، نتوانسته‌ایم از سازمان مجوز بگیریم بنا براین غیرمجاز فعالیت می کنیم. در واقع می‌توان گفت بهانه آورده‌اند. در جلساتی که معاونت حقوقی سازمان با قوه قضاییه داشته این موضوع به کرات مطرح شده و سازمان اعلام کرده که ما می‌توانیم فضا را برای اهدای مجوز باز کنیم تا تحت نظارت قرار بگیرند و اگر کسی با فضای بازی که وجود دارد باز برای دریافت مجوز اقدام نکند؛ مورد برخورد واقع شده و به مراجع قانونی تحویل داده می‌شود تا از این طریق مشکل حل شود. تضمینی که وجود دارد برخوردی است که با متخلفان خواهد شد.