خروجی نهایی قرعه‌کشی تولیدات سایپا و ایران خودرو در ۶ ماهه ۱۴۰۰: ۳۳.۵ هزار میلیارد تومان سوبسید و یارانه به ۳۳۶ هزار نفر.
ای کاش وزیر محترم صمت و تیم اقتصادی و سیاست‌گذار دولت جدید آقای رئیسی، فرصت و مجال بررسی و مطالعه گزارش صورت‌های مالی تلفیق و گزارش ماهانه عملکرد (تعداد تولید و فروش و قیمت فروش) محصولات دو شرکت خودروساز بزرگ کشور (سایپا و ایران خودرو) را داشته باشند. سیاست‌های غلط قیمت‌گذاری دستوری دولت با محوریت شورای رقابت بدون ملاحظات و در نظر گرفتن (تورم واقعی سالانه، هزینه‌های سربار و بهای تمام شده واقعی دو شرکت بزرگ خودروسازی کشور) و تفکرات غلط قیمت‌گذاری باعث ایجاد زیان سنگین برای این دو خودروساز شده و این موضوع باعث متوقف شدن توسعه و ارتقای کیفیت خودروهای این دو خودروساز شده است و در حال حاضر هر چقدر از لحاظ تیراژ تولید بیشتر تولید کنند، زیان‌شان بیشتر می‌شود. بر اساس موارد زیر، فقط در ۶ ماهه ۱۴۰۰، مبلغ ۳۳.۵ هزار میلیارد تومان (با دلار ۲۵ هزار تومان حدود ۱.۳ میلیارد دلار) به نوعی به قشر خاصی (۳۳۶ هزار نفر) از جامعه سوبسید و یارانه پرداخت شده است.
- گروه خودروسازی سایپا: این شرکت در سال ۹۷ مبلغ ۹ هزار میلیارد تومان زیان، سال ۹۸ مبلغ ۱۰ هزار میلیارد تومان زیان، سال ۹۹ مبلغ ۱۲.۸ هزار میلیارد تومان زیان انباشته تلفیق داشتند و در ۶ ماهه امسال هم حدود ۲.۳ هزار میلیارد تومان زیان ساخته است. یعنی شرکت سایپا از سال ۹۷ تا آخر شهریور ۱۴۰۰ حدود ۳۴ هزار میلیارد تومان زیان انباشته دارد. این شرکت طی ۶ ماهه ۱۴۰۰ تعداد ۱۵۰.۰۰۰ دستگاه انواع تیبا تولید به فروش رسانده و قیمت میانگین فروش هر محصول حدود ۸۶ میلیون تومان بوده است در حالی که قیمت متوسط نرخ بازار در این مدت حدود ۱۵۰ میلیون تومان بوده است. یعنی شرکت سایپا به ازای هر خودرو تیبا ۶۴ میلیون تومان کمتر از نرخ بازار فروخته است یعنی ۹.۵ هزار میلیارد تومان از جیب خودروساز و سهامداران این شرکت خارج شده است.
- گروه خودروسازی ایران خودرو: این شرکت در سال ۹۷ مبلغ ۹.۶ هزار میلیارد تومان، سال ۹۸ مبلغ ۵.۲ هزار میلیارد تومان، سال ۹۹ مبلغ ۱۵.۵ هزار میلیارد تومان و ۶ ماهه امسال حدود ۵ هزار میلیارد تومان زیان تلفیق انباشته دارند. یعنی شرکت ایران خودرو از سال ۹۷ تا آخر شهریور ۱۴۰۰ حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان زیان انباشته دارد. این شرکت طی ۶ ماهه ۱۴۰۰، تعداد ۱۳۲.۰۰۰ دستگاه از انواع گروه پژو با قیمت متوسط ۱۲۴ میلیون تومان و ۲۴.۰۰۰ دستگاه انواع سمند با قیمت متوسط ۱۳۰ میلیون تومان و ۲۰.۰۰۰ دستگاه انواع دنا با قیمت ۲۰۰ میلیون تومان و ۱۰.۰۰۰ دستگاه انواع رانا با قیمت ۱۵۸ میلیون تومان فروخته است در حالی که متوسط قیمت این محصولات در بازار، گروه پژو ۲۵۰ میلیون تومان، سمند ۲۶۰ میلیون تومان، دنا ۴۰۰ میلیون تومان و رانا ۲۶۰ میلیون تومان بوده است. یعنی قیمت بازار محصولات این شرکت متوسط ۱۰۰ درصد بیشتر از قیمت کارخانه بوده یعنی حدود ۲۴ هزار میلیارد تومان از جیب شرکت و سهامداران این شرکت خارج شده است.
بنابراین از وزیر محترم صمت جناب آقای فاطمی امین، انتظار می‌رود که در خصوص موارد فوق تاملی عمیق داشته و به ادامه سیاست‌های غلط گذشته خاتمه دهد. صنعت خودرو در دنیا از جمله صنایع با ارزش افزوده بالاست و باعث افزایش اشتغال و افزایش تولید ناخالص داخلی کشورها شده و تداوم فعالیت صنایع زیادی به این صنعت وابسته بوده است. باید یکبار برای همیشه این صنعت از قیمت‌گذاری دستوری خارج و به قیمت‌گذاری بر اساس عرضه و تقاضای بازار سپرده شود.
- کمال خان‌زاده - کارشناس ارشد بازار سرمایه
- هفته نامه اطلاعات بورس_ شماره ۴۱۸