به گزارش صدای بورس، در این پنل که با حضور سیدرضا علوی رئیس هیات مدیره سبدگردان داریک پارس ، عارف علیقلی پور سرپرست مدیریت نهادهای مالی و نوآوری فرابورس ایران، مهران فتحی مدیرعامل شرکت هلدینگ صبا میهن، سیدمحمد هاشمی‌نژاد مدیرعامل گروه مالی ساتا و احسان مرادی مدیرعامل شرکت تامین سرمایه کاردان برگزار شد، پیرامون محورهایی چون چالش‌ها، مزایا، ساختار، تامین‌مالی صنعت پتروشیمی با استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری و آینده این صندوق‌ها صحبت شد.
ابزاری جدید و بکر
سیدرضا علوی رئیس هیات مدیره سبدگردان داریک پارس در ابتدا با بیان‌اینکه صندوق‌های خصوصی نوعی ابزارهای مالی نسبتا جدید مالی در دنیا هستند که با توجه به نیاز بنگاه‌ها و نیاز سرمایه‌گذاران در دنیا پدید آمده‌اند، گفت: صندوق‌های خصوصی با خلق ارزش از طریق اصلاح ساختار عمل می‌کنند و موجب اصلاح ساختار در بنگاه‌های اقتصادی می‌شوند.
او گفت:این صندوق‌ها عمدتا دوره‌های 8 تا 10 ساله دارند و سرمایه‌گذاری‌شان میان مدت تا بلند مدت است.
علوی با بیان اینکه صندوق‌های خصوصی در ایران یک ابزار مالی نسبتا جدید و بکر هستند که حوزه بسیار خوبی برای مدیران سرمایه‌گذاری و سرمایه‌گذاران به حساب می‌آید، افزود: این صندوق ها از سال 97 به صورت ساختار یافته در بازار شکل گرفتند. پیش از آن هم به شکل شرکتی فعال بودند. برخی فعالان حوزه حسابداری، اقتصاد و مالی در قالب یک شرکت جمع می شدند و اصلاح ساختار را در شرکت‌هایی که مشکل داشتند، انجام می‌دادند.
او با اشاره به تفاوت سرمایه‌گذاری عمومی و خصوصی نیز توضیح داد: در سرمایه‌گذاری عمومی معمولا در بازاری تعریف شده سرمایه‌گذاری می‌کنیم. یعنی محل سرمایه‌گذاری در این نوع سرمایه‌گذاری یک بازار مالی است، که اطلاعات آن بسیار شفاف و ورود و خروج آن معلوم است اما برعکس در سرمایه‌گذاری خصوصی در ابتدا با دیتای مبهمی روبرو هستیم و به دلیل بحث‌های مدیریتی کار را سخت ، هزینه بر و زمانبر می‌کند. اما بازدهی بهتری نسبت به سرمایه‌گذاری عمومی دارند. به طوری که در صورت موفقیت شاهد بازدهی‌های چند برابری در حوزه سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها خواهیم بود.
او با تاکید براینکه تامین مالی شرکت‌ها با تامین مالی دولت ازطریق بازارها متفاوت است، بیان کرد: تامین مالی شرکت‌ها باعث می‌شود سرمایه‌ها در صندوق‌های مولد، منجر به افزایش تولید و رونق بازار سرمایه شود. در مقابل تامین مالی دولت باعث خروج سرمایه از بازار سرمایه می‌شود.
صندوق‌ها ابزاری سریع‌تر از ابزار بدهی
عارف علیقلی پور،دبیر کمیته صندوق‌های جسورانه و خصوصی با اشاره به تفاوت صندوق‌های جسورانه و خصوصی با صندوق‌های دیگر در بازار سرمایه گفت: اکثر صندوق‌ها در بازار سرمایه که قابل معامله هستند، با هدف تامین مالی شکل گرفتند. تا چند سال گذشته هیچ کدام از ابزارهای تامین سرمایه نمی‌توانستند پول را طریق تابلوی معاملاتی وارد بخش واقعی اقتصاد حقیقی کنند و کارخانه‌ها و شرکت‌ها را راه اندازی کنند اما از سال 97 به همت سازمان بورس و فعالان این موضوع اجرا شد.
او با تاکید براینکه ابتدا صندوق‌های جسورانه و بعد صندوق‌های خصوصی راه‌اندازی شدند ، گفت: از همان ابتدا بعضا این شبهه ایجاد شد که تفاوتی بین این صندوق‌ها وجود دارد یا خیر؟ براساس ادبیات موضوع همه این صندوق‌ها خصوصی هستند فقط استراتژی که شرکت را هدف قرار می‌دهد، متفاوت است یعنی اگر استراتژی آن مربوط به شرکت‌های نوپا یا دانش بنیان باشد، صندوق‌های جسورانه اما اگر استراتژی آن مربوط به شرکت های مالی سرمایه‌گذاری باشد ، صندوق خصوصی هستند.
او این را هم اضافه کرد: استارت این صندوق‌ها عملا از سال 95 زده شد اما اجازه حضور در شرکت‌های تولیدی و صنعتی از سال 97 اتفاق افتاد.ضمن‌اینکه دراین سال ساختار این صندوق‌ها نیزمورد بازنگری قرار گرفت.
علیقلی پور با تاکید براینکه اصل داستان صندوق‌های خصوصی پیش از این شکل گرفته بود و اولین بار نیست که به ادبیات ما اضافه می‌شود، افزود:مزیت صندوق‌های خصوصی فارغ از بحث بازار سرمایه ، باعث تشکیل سرمایه ثابت در اقتصاد می‌شود بنابراین ضرورت دارد دراین خصوص ، همایش‌های زیادی برگزار شود تا هم دانش مالی بین نهادهای مالی توسعه داده شود و هم به مشاوران تامین مالی کمک شود.
او با بیان‌اینکه 16 صندوق خصوصی و جسورانه در کشور داریم، گفت: از این تعداد 4 صندوق خصوصی است که سرمایه 50، 100 و هزار میلیاردی دارند. مزیت این صندوق‌ها این است که تادیه و تعهد دارند و اکثرا با 35 درصد تادیه تشکیل می‌شوند. ضمن‌اینکه هم‌اکنون حدود 400 تا 500 میلیارد تومان پول نقد را وارد شرکت‌های کوچک و شرکت های دارای مشکل مالی می‌کنند.
علیقلی پور، با بیان اینکه تعداد این صندوق‌ها تا پایان سال به 20 صندوق خواهد رسید، گفت: این صندوق‌ها حتی ابزاری سریع‌تر از ابزار بدهی هستند.
بازده صندوق‌ها بیش از شاخص‌های بورسی
مهران فتحی، مدیر عامل شرکت هلدینگ صبا میهن به ساختار صندوق‌های سرمایه گذاری خصوصی در ایران پرداخت و گفت:صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی ابزاری مالی برای گردآوری و تجمیع منابع از سرمایه‌گذاران و هدایت این منابع به شرکت‌های خصوصی خارج از بورس از طریق خرید سهام شرکت‌ها و شراکت با مدیران آنان است.
او اضافه کرد: عدم همبستگی بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی به بازده بازارهای مالی منجر به نرمال شدن بازدهی در یک پورتفوی متنوع خواهد شد.
فتحی همچنین توضیح داد: بازده درونی صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی در بیشتر سال‌های اخیر از شاخص‌های بورسی بیشتر بوده‌است.
آینده صنعت سرمایه‌گذاری
سید محمد هاشمی نژاد، نائب رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل گروه مالی ساتا نیز در ادامه به برسی مهم ترین روندهای سرمایه گذاری خصوصی در جهان در سال های 2018 تا 2021 پرداخت.
او در تشریح وضعیت صندوق های خصوصی در پاندمی جهانی کرونا در سال 2019 و 2021 توضیح داد: به دلیل پاندمی کرونا شرکت‌های نوظهور سرمایه به مشکل برخوردند، اما شرکت‌های مدیریت سرمایه با سابقه سرمایه‌گذاری‌های بیشتری در بازارها انجام می‌دهد.
او با بیان اینکه محدودیت‌های ناشی از پاندمی کرونا و همچنین کشمکش‌های سیاسی ناشی از انتخابات ۲۰۲۰ ایالات متحده، باعث شد که در ابتدا ارزش دارایی ها در برخی از بازارها به ویژه ایالات متحده، سقوط کند، اضافه کرد: با افزایش واکسیناسیون علیه کرونا و آرام شدن جو سیاسی جهان در سال ۲۰۲۱، ارزش و حجم معاملات در بازارهای مختلف دارایی افزایش یافت. این نوسانات باعث شد تا شماری از صندوق ها و شرکت های سرمایه گذاری خصوصی به ویژه شرکت‌های با سابقه کمتر به فعالیت خود خاتمه دهند، اما از سوی دیگر شرکت های باسابقه حجم سرمایه گذاری خود را افزایش دادند.
هاشمی‌نژاد گفت: شرکت‌های سرمایه گذاری خصوصی مستقر در چین و آمریکای لاتین نسبت به سال قبل سرمایه بیشتری جذب کردند. شرکت‌های سرمایه‌گذاری چینی با سابقه مثل بویو Boyu، Matrix Partners، LAV، گروه ارکید آسیا و Y Capital و در آمریکای لاتین هم شرکت KASZEK بیشترین سرمایه‌گذاری‌ها را انجام دادند.
او،مدیریت حرفه‌ای سرمایه‌های متوسط تا بزرگ، مدیریت ریسک پرتفوی افراد و داشتن دیدگاه بلند مدت را جمله ویژگی های صندوق‌های سرمایه گذاری خصوصی برشمرد و اضافه کرد: صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی (PE) ابزارهای سرمایه‌گذاری هستند که به وسیله شرکت‌های خصوصی و به نمایندگی از گروهی از سرمایه‌گذاران اداره می‌شوند.
به گفته او، سرمایه این صندوق‌ها با این دیدگاه تامین می‌شود که بخشی از سهام شرکت‌های خصوصی تملک و سپس در یک بازه زمانی واگذار شود.
هاشمی نژاد با بیان اینکه سال‌های 2010 تا 2018 را می توان دوران طلایی صنعت سرمایه‌گذاری خصوصی نامید، گفت: در این سال‌ها ارزش سرمایه گذاری، خروج از سرمایه گذاری و جذب سرمایه رشد چشمگیری از نظر تعداد و ارزش معاملات داشته است.
این فعال بازار سرمایه با اشاره به اینکه بخش فناوری بیشترین سرمایه گذاری خصوصی را در سال 2020 جذب کرد، گفت: بخش‌های کالا و خدمات صنعتی،خدمات مالی و سلامت در جایگاه های بعدی از نظر جذب سرمایه قرار می‌گیرند.
هاشمی نژاد در بخش دیگری از صحبت هایش درباره آینده صنعت سرمایه گذاری خصوصی نیز توضیح داد: پیش بینی می شود چهار روند گسترش روزافزون SPAC ها (شرکت های با هدف ویژه تملک)، افزایش سرمایه های در دسترس صندوق های سرمایه ، دیجیتالی سازی صنعت سرمایه گذاری خصوصی و توجه به دغدغه های زیست محیطی، اجتماعی و تصمیم گیری(ESG)پیش روی صنعت سرمایه گذاری خصوصی وجود داشته باشد.
تامین‌مالی صنعت پتروشیمی
احسان مرادی، مدیر عامل شرکت تامین سرمایه کاردان در پایان این پنل،
به مباحث تأمین مالی صنعت پتروشیمی با استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری پرداخت.
او تخصیص بهینه منابع توسط تیم مدیریت حرفه‌ای مالی و فنی، تامین مالی طرح های توسعه و طرح های نیمه تمام صنعت و بهره مندی از مزایای مالیاتی صندوق های سرمایه گذاری از جمله اهداف صندوق‌های سرمایه گذاری خصوصی برشمرد .
مرادی درباره مزایای این صندوق‌ها نیز توضیح داد: امکان اعمال نظرات سرمایه‌گذاران در طرح اساسنامه و امیدنامه ارسالی به سازمان بورس و اوراق بهادار، خرید دارایی به جای عرضه ارز در سامانه نیما توسط پتروشیمی‌ها، الویت مالکان اولیه طرح در حفظ مالکیت پس از تامین مالی و تکمیل و راه اندازی و امکان ارائه پیشنهاد خرید نسیه خوراک برای پتروشیمی‌ها (مانند پالایشگاه‌ها تازه تاسیس) از جمله مزیت‌های این صندوق‌ها محسوب می‌شود.