قیمت جهانی اوره در یک ماه گذشته نزدیک به ۲۵ درصد افزایش یافته است. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که این روند دست‌کم تا پایان سال ۲۰۲۱ ادامه خواهد یافت. این خبر خوبی برای تولیدکنندگان داخلی اوره به شمار می‌رود.
هلدینگ صنایع CF (تولیدکننده کودهای شیمیایی) شاهد افزایش تقاضا برای محصولات خود است و بر این اساس پیش‌بینی کرده که قیمت اوره به روند صعودی خود ادامه خواهد داد. این شرکت، علت پیش‌بینی خود را تقویت اقتصاد جهان، افزایش قیمت محصولات کشاورزی و قیمت بالای انرژی دانسته است. همچنین افزایش فعالیت‌های صنعتی نیز بر این روند اثرگذار بوده است.کارشناسان این شرکت معتقدند که با تداوم افت تولید اوره به دلیل افزایش قیمت انرژی که به محدودیت عرضه منجر خواهد شد، تقاضای جهانی برای اوره همچنان قوی خواهد بود. این شرکت در گزارشی درباره تاثیر قیمت بالای انرژی بر عرضه کود شیمیایی اعلام کرد: افزایش قیمت گاز طبیعی در اروپا و آسیا، همچنین پیش‌بینی بالا ماندن قیمت آن دست‌کم در سه ماه نخست سال آینده، سودآوری تولیدکنندگان کود شیمیایی را با چالش روبه‌رو کرده است. بنابراین، این شرکت‌ها مجبورند فعالیت‌های تولیدی خود را کاهش دهند.
- بیشتر بخوانید:
نرخ فروش متفاوت اوره سازان؛ اوره جهانی متعادل می‌شود؟
شرکت CF در ماه سپتامبر فعالیت‌های خود در بریتانیا را به دلیل افزایش چشمگیر قیمت گاز طبیعی متوقف کرده بود. میانگین قیمت فروش در همه بخش‌های تولیدکود شیمیایی در ۹ ماه نخست ۲۰۲۱ بالاتر از مدت مشابه سال قبل بوده است. علت این موضوع، تقاضای جهانی قوی و افت عرضه به دلیل هزینه‌های بالای انرژی بوده که به افت فعالیت تولیدکنندگان منجر شده است. تونی ویل، مدیر اجرایی CF در این باره گفت: با توجه به تقاضای جهانی قوی برای نیتروژن و آمونیاک، پیش‌بینی می‌کنیم که رونق صنعت نیتروژن دست‌کم تا سال ۲۰۲۳ ادامه داشته باشد. همچنین انتظار می‌رود، قیمت بالای محصولات کشاورزی و نیاز به پر کردن دوباره ذخایر جهانی غلات به رونق بازار کود شیمیایی (دست‌کم در کوتاه‌مدت) کمک کند.
در همین حال، قیمت اوره ایران در هفته گذشته به سطح ۸۸۰ تا ۹۲۰ دلار در هر تن فوب و به صورت بالک رسید. بیشترین قیمت اوره در هفته گذشته متعلق به جنوب شرقی آسیا بود که در محدوده ۱۰۰۰ دلار در هر تن فوب قرار داشت. همچنین کمترین رقم متعلق به چین و در محدوده ۶۶۰ تا ۶۷۰ دلار در هر تن فوب چین بود.
افزایش قیمت اوره خبر خوبی برای تولیدکنندگان ایرانی از جمله شرکت‌های کود شیمیایی اوره لردگان، صنایع پتروشیمی کرمانشاه، پتروشیمی خراسان، پتروشیمی شیراز و پتروشیمی پردیس است. ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان اوره جهان است. در سال گذشته مجموع ظرفیت تولید اوره ایران به حدود ۹ میلیون تن رسید و این در حالی است که میزان مصرف داخلی اوره نزدیک به ۳ میلیون تن بوده است. بزرگترین و کوچکترین تولیدکنندگان اوره ایران به ترتیب پتروشیمی پردیس و پتروشیمی خراسان هستند. پتروشیمی لردگان نیز با ظرفیت تولید اسمی یک میلیون تن به تازگی وارد صحنه تولید اوره کشور شده است.
یکی از مشکلات این صنعت، قیمت‌گذاری دستوری بوده است. تا اوایل سال ۱۳۹۷، اوره کشاورزی با نرخ دستوری ۶۱۲ هزار تومان برای هر تن به فروش می‌رسید. این نوع قیمت‌گذاری موجب کاهش سودآوری شرکت‌های تولیدکنندگان اوره شده بود. در مهر ماه ۱۳۹۷، هیات دولت تصویب کرد که مبنای قیمت‌گذاری اوره حمایتی براساس معاملات در بورس کالا تعیین شود.
- علیرضا ریاحی - کارشناس اقتصادی