قدرت‌های جهانی و ایران روز دوشنبه برای آخرین تلاش برای نجات توافق هسته‌ای به وین بازمی‌گردند، اما تعداد کمی از آن‌ها انتظار پیشرفتی را دارند، زیرا فعالیت‌های هسته‌ای تهران در تلاشی آشکار برای به دست آوردن اهرم فشار علیه غرب ادامه دارد.
دیپلمات‌ها می‌گویند که زمان برای احیای مجدد این پیمان رو به پایان است، توافقی که دونالد ترامپ آن را ترک کرد و خشم ایران را برانگیخت و دیگر قدرت‌های جهانی، بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان و روسیه را ناامید کرد.
شش دور مذاکرات غیرمستقیم بین آوریل و ژوئن برگزار شد. دور جدید پس از وقفه‌ای که به دلیل انتخابات و انتخاب رئیس جمهور جدید ایران ایجاد شد، آغاز می‌شود.
تیم مذاکره‌کننده جدید تهران خواسته‌هایی را مطرح کرده است که دیپلمات‌های آمریکایی و اروپایی آن را غیرواقعی می‌دانند. ایرانی‌ها اصرار دارند که تمامی تحریم‌های ایالات متحده و اتحادیه اروپا که از سال ۲۰۱۷ اعمال شده است، از جمله تحریم‌های غیرمرتبط با برنامه هسته‌ای این کشور، لغو شود. به موازات آن، درگیری‌های تهران با ناظر اتمی سازمان ملل که بر برنامه هسته‌ای نظارت می‌کند، تشدید شده است. ایران برنامه غنی‌سازی خود را ادامه داده است و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید با بازرسان این کشور رفتاری بد شده است و از دسترسی به نصب مجدد دوربین‌های نظارتی در سایتی که برای احیای توافق با قدرت‌های جهانی ضروری می‌داند، خودداری کرده‌اند.
یک دیپلمات غربی که در این مذاکرات شرکت می‌کند گفت: «ایرانی‌ها از نظر فنی به اندازه کافی کار می‌کنند تا بتوانند روابط اساسی خود را با غرب تغییر دهند و بتوانند در آینده گفتگوی برابرتری داشته باشند».
دو دیپلمات اروپایی گفتند: «به نظر می‌رسد ایران صرفا در حال بازی با زمان برای انباشتن مواد و دانش بیشتردر زمینه برنامه هسته‌ای خود باشد».
بیشتر بخوانید:
بوی بهبود ز اوضاع معاملات شنیده می‌شود؟
دیپلمات‌های غربی می‌گویند که با این فرض که مذاکرات از همان جایی که در ژوئن متوقف شده بود از سر گرفته شود، به مذاکرات روز دوشنبه خواهند رفت. آن‌ها هشدار داده اند که اگر ایران به مواضع حداکثری خود ادامه دهد و نتواند همکاری خود را با آژانس احیا کند، باید به سرعت گزینه‌های خود را بررسی کنند.
مذاکره‌کننده ارشد ایران و وزیر امور خارجه هر دو روز جمعه تکرار کردند که لغو کامل تحریم‌ها تنها موردی است که در وین روی میز خواهد بود.
یکی از دیپلمات‌های اروپایی گفت: اگر این موضعی است که ایران روز دوشنبه به آن ادامه می‌دهد، پس من راه‌حلی از طریق مذاکره نمی‌بینم.
چندین دیپلمات گفتند که ایران اکنون بین چهار تا شش هفته از «زمان گریز اتمی» فاصله دارد؛ زمانی که برای جمع‌آوری مواد شکافت‌پذیر کافی برای یک سلاح هسته‌ای به آن نیاز دارد، اگرچه آن‌ها هشدار دادند که هنوز حدود دو سال تا توانایی ساخت آن تسلیحات باقی مانده است.
در صورت شکست مذاکرات، این احتمال وجود دارد که ایالات متحده و متحدانش در ابتدا در ماه آینده در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با درخواست برای یک نشست اضطراری با ایران مقابله کنند.
با این حال، آن‌ها همچنین می‌خواهند تلاش کنند روسیه را که نفوذ سیاسی بر ایران دارد و چین را که فضای تنفس اقتصادی را از طریق خرید نفت برای تهران فراهم می‌کند، در کنار خود نگه دارند، زیرا در ابتدا به دنبال گزینه‌های دیپلماتیک جایگزین هستند.
دیپلمات‌ها می‌گویند واشنگتن پیشنهاد کرده این است که تا زمانی که توافق دائمی حاصل نشده است، بر سر توافقی موقت با ایران مذاکره می‌کنند با این حال آن‌ها می‌گویند که این موضوع زمانبر است و اطمینانی وجود ندارد که ایران تمایلی به پذیرش چنین چیزی داشته باشد
به گزارش ایلنا، هنری روم، تحلیلگر اوراسیا گفت: «ایران ممکن است محاسبه کند که پیشرفت‌های هسته‌ای بدون محدودیت و تولید سانتریفیوژ بدون نظارت، فشار بیشتری را بر غرب وارد می‌کند تا سریعاً در مذاکرات کوتاه بیایند، اما احتمالاً نتیجه معکوس خواهد داشت و نشان می‌دهد که تیم جدید ایران علاقه‌ای به حل و فصل موضوع هسته‌ای ندارد و در سال آینده به سمت یک سیاست قهرآمیزتر حرکت می‌کند.»