به گزارش صدای بورس، بانک مرکزی ترکیه اعلام کرده که برای جلوگیری از سقوط لیر، با دخالت مستقیم در بازار ارز اقدام به فروش دلار خواهد کرد. نورالدین نباتی، وزیر اقتصاد ترکیه نیز اعلام کرد که دولت قصد افزایش نرخهای بهره را ندارد. این سخنان در راستای سیاست سختگیرانه و مخالفت رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور با هر گونه افزایش نرخهای بهره بانکی است. در حال حاضر، نرخ تورم در این کشور ۸۴ میلیونی به ۲۰ درصد رسیده است و بسیاری از کارشناسان، دلیل آن را سیاستهای دولت میدانند.
نباتی گفت: ما نرخهای بهره را افزایش نمیدهیم و شما خواهید دید که تورم را بدون آن کنترل خواهیم کرد. وی در عین حال، از زمان توقف برنامه انبساط پولی بانک مرکزی اظهار بیاطلاعی کرد. با وجود مخالفت و درخواست سرمایهگذاران، اقتصاددانان و مقامهای پیشین وزارت اقتصاد ترکیه، بانک مرکزی این کشور از ماه سپتامبر (شهریور) تاکنون نرخهای بهره را ۴ درصد کاهش داده است. رئیس جمهور ترکیه معتقد است، نرخهای بهره دشمن رشد اقتصادی و عامل افزایش تورم است. با همین دیدگاه غیرعادی، نرخ تورم افزایش و ارزش لیر ترکیه کاهش یافته است.
بررسیهای سیانبیسی نشان میدهند که از سال ۲۰۱۴ تاکنون که اردوغان به مقام ریاست جمهوری ترکیه رسیده، ارزش لیر در برابر دلار روندی نزولی داشته است. در سال ۲۰۱۴ میانگین قیمت هر دلار آمریکا به ۲.۱۸۹ لیر رسید. این رقم در سال ۲۰۱۶ از ۳ لیر گذشت. در سالهای ۲۰۱۸، ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ روند نزولی ارزش لیر ادامه یافت و هر دلار آمریکا به ترتیب در برابر ۴.۸، ۵.۶ و بیش از ۷ لیر مبادله شد. شرایط در سال ۲۰۲۱ وخیمتر شده و ارزش هر دلار به حدود ۱۷ لیر رسیده است.
اریک میرسون، اقتصاددان ارشد موسسه پژوهشی «هندلزبانکن ماکرو» در استکهلم سوئد در این باره گفت: به دلیل پایین بودن میزان ذخایر ارزی ترکیه، دخالت بانک مرکزی این کشور در بازار ارز یک اقدام موقت و ناپایدار است. حجم این ذخایر به حدی نیست که جلوی سقوط لیر در میانمدت یا بلندمدت را بگیرد.
پیوتر ماتیس، تحلیلگر ارشد در InTouch Capital نیز در این باره گفت: تا زمانی که نرخهای واقعی بهره منفی هستند، فشار فروش بر لیر ترکیه ادامه خواهد یافت. در واقع، بانک مرکزی تریکه در حال اتلاف ذخایر ارزشمند ارزی خود است. به دلیل فشارهای سیاسی رئیس جمهور و رئیس بانک مرکزی ترکیه برای کاهش هر چه بیشتر نرخهای بهره، انتظار میرود نرخ تورم همچنان صعودی باشد.
در این میان، دو کارشناس اقتصادی پیشبینیهای بدبینانهای درباره اقتصاد ترکیه ارائه کردهاند. تیم اش از شرکت مدیریت دارایی BlueBay با اشاره به احتمال سقوط اقتصاد ترکیه گفته است: دخالت بانک مرکزی در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ با شکست روبهرو شد، چرا ترکیه اصرار به آزمودن دوباره آن دارد؟
تحلیلگران اقتصاد در داخل ترکیه نیز معتقدند که با پافشاری اردوغان و بانک مرکزی بر کاهش نرخهای بهره، سرمایهگذاری در ترکیه در بلندمدت دیگر توجیه نخواهد داشت.
روند تغییر ارزش لیر ترکیه در برابر دلار آمریکا از سال ۱۹۹۸ تاکنون در نمودار زیر مشاهده میشود.