مولفه‌های زیادی از جمله سیاست خارجی، نرخ بهره بین بانکی، قیمت‌های جهانی، قیمت دلار، قیمت‌گذاری دستوری و دلار ۴۲۰۰ تومانی بر وضعیت بازار سهام تا پایان سال تاثیر دارند. مسئله مهم این روزهای همه فعالان اقتصادی برجام است. برجام تاثیر مستقیم بر قیمت دلار دارد و بخش اعظمی از بازار سهام و کلیت اقتصاد را تحت تاثیر قرار می‌دهد و همانطور که سیاست‌های خارجی عرصه را بر اقتصاد تنگ کرده سیاست‌های داخلی از جمله قیمت‌گذاری دستوری، توزیع رانت با ارز ۴۲۰۰ تومانی و فروش اوراق برای تأمین کسری بودجه نفس بورس را بریده است. از زمانی که احسان خاندوزی به‌عنوان وزیر اقتصاد معرفی شده است نرخ بهره بین‌بانکی افزایش پیدا کرده و از ۱۹.۵ به ۲۰.۷ درصد رسیده است که تاثیر منفی بر بورس دارد.
ایمان رئیسی، کارشناس بازار سهام در رابطه با سیاست‌های داخلی دولت و تاثیر این سیاست‌ها بر بورس گفت: حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برای بورس سیگنالی مثبت و برای اقتصاد حذف رانت است اما این لایحه از دستور کار مجلس خارج شد و به نظر می‌رسد دولت و مجلس قصد حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را ندارند. همچنین در سیاست‌های داخلی فروش گسترده اوراق است که برای تأمین کسری بودجه انجام می‌شود و این موضوع اعتماد سهامداران خرد را لکه‌دار می‌کند و مصداق دستکاری در بازار سهام است. بحث دیگر قیمت‌گذاری دستوری است که ضربه‌ای بزرگ به سهامداران شرکت وارد و در محصولی مانند خودرو باعث اختلاف قیمت کارخانه و بازار آزاد می‌شود و به نوعی توزیع رانت می‌کند.
این کارشناس در رابطه با سیاست‌های خارجی و تاثیر آن بر بورس گفت: برجام بسته به نوع توافق تاثیرات متفاوتی بر بازار سهام دارد. اگر توافقی صورت‌گیرد به تبع قیمت دلار کاهش پیدا می‌کند و این موضوع می‌تواند بر صنایع خودرویی تاثیر مثبت داشته باشد و از طرفی مراودات مالی تسهیل می‌شود و بر صنایع بانکی هم تاثیر مثبت دارد اما کاهش قیمت دلار در صورت توافق در وهله اول بر صنایع صادرات محور تاثیر منفی دارد اما افزایش صادرات و تسهیل مراودات مالی کاهش قیمت دلار را جبران می‌کند. قیمت‌های جهانی هم تاثیر زیادی بر صنایع دارند مثلا افزایش بی‌سابقه قیمت اوره باعث شده تا صنایع شیمیایی هم گارد صعودی داشته باشند و شرکت‌های شیمیایی در سال ۱۴۰۰ سود خوبی شناسایی کنند. به نظرم ریزش زیادی در قیمت‌های جهانی تا پایان سال نداریم. اگرچه خبر سویه جدید کرونا ممکن است روند صعودی را تحت تاثیر قرار دهد. رئیسی عقیده دارد شاخص کل بازار سهام تا پایان سال تا حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار واحد رشد می‌کند همچنین حسین مریدسادات، کارشناس بازار سرمایه عقیده دارد شاخص کل تا پایان سال یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحدی می‌شود.
بحث دیگر در بازار سهام اختلاف قیمت دلار نیمایی و دلار در بازار آزاد است که رانت عظیمی توزیع می‌کند و شرکت‌های صادراتی باید دلار حاصل از صادرات را در سامانه نیما عرضه کنند و کاهش قیمت دلار نیمایی با دلار بازار آزاد باعث افزایش حاشیه سود شرکت‌های صادرات محور می‌شود. از طرفی نگرانی از سویه جدید کرونا بازارهای جهانی از جمله کامودیتی‌ها را تحت تاثیر قرار داده است و کاهش قیمت‌ها در بازار جهانی بر بازار داخلی نیز اثر می‌گذارد. بازارسهام این روزها بیشتر از همیشه سردرگم است و به قولی بازار سهام به بیماری در حال مرگی می‌ماند که مسکن دیگر برایش کارساز نیست و باید فکری اساسی کرد.
- بیشتر بخوانید:
بازدهی بازارها
شاخص کل بازار سهام در ابتدای سال ۱۴۰۰ یک میلیون و ۳۰۸ هزار واحد بود و بعد از گذشت ۸ ماه از سال این عدد به یک میلیون و ۳۸۶ هزار واحد رسید و این یعنی شاخص کل از ابتدای سال تا پایان آبان ۱۴۰۰ بازدهی کمتری نسبت به سایر بازارهای موازی داشت. براساس اعلام سامانه اطلاع‌رسانی طلا و ارز قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار در ابتدای سال ۱۴۰۰ حدود یک میلیون و ۸۵ هزار تومان بود اما در آخر مهرماه سال ۱۴۰۰ این رقم به یک میلیون و ۲۴۰ هزار تومان رسید و با این حساب طلا در ۸ ماه ابتدایی سال ۲/۱۴ درصد بازدهی مثبت داشته است. آهنگ رشد سکه هم در سال ۱۴۰۰ مانند بازار مسکن از سال ۹۹ بسیار کندتر بود و براساس سامانه اطلاع‌رسانی طلا و ارز قیمت سکه امامی در ابتدای سال ۱۴۰۰ حدود ۱۱ میلیون و ۲۴۰ هزار تومان بود اما در پایان آبان‌ماه امسال به ۱۲ میلیون و ۴۲۶ هزار تومان رسید و این یعنی سکه در ۸ ماه ابتدایی سال ۵/۱۰ درصد رشد کرده است. بر اساس اعلام مرکز اطلاع‌رسانی طلا و ارز قیمت دلار در فروردین ماه امسال ۲۳ هزار و ۹۳۶ تومان بود و در آخر آبان به ۲۸ هزار و ۳۰۰ تومان رسید. با این حساب دلار در ۸ ماه ابتدایی امسال ۱۸ درصد رشد کرده است. در شرایط فعلی نیز با بی‌نتیجه ماندن دور اول مذاکرات برجامی قیمت دلار افزایشی شده است و اثر خود را دیریا زود بر دیگر بازارها نمایان خواهد کرد.
اکنون بازدهی ۹ ماهه امسال از فروردین تا آذرماه در بازارها نشان می‌دهد که دلار بیشترین بازدهی در بازارهای مالی داشته و دوباره به صدر جدول بازگشته است. پس از آن نیز بازار طلا و سکه قرار دارد.
- عمادصدر -خبرنگار